Mistrzostwa Europy w piłce nożnej mężczyzn (inaczej Euro, polski skrót ME) – rozgrywki sportowe, cyklicznie organizowane przez Unię Europejskich Związków Piłkarskich (UEFA) dla europejskich piłkarskich reprezentacji krajowych seniorów.
Największy turniej piłki nożnej rozgrywany na „starym kontynencie”.
Puchar mistrzostw europy | |
2024 | |
Oficjalny skrót | Euro |
---|---|
Dyscyplina | Piłka Nożna |
Organizator rozgrywek | UEFA |
Data założenia | 1960 |
Rozgrywki | |
Liczba drużyn | 24 |
Zwycięzcy | |
Pierwszy zwycięzca | ZSRR (1960) |
Obecny zwycięzca | Włochy (2020) |
Najwięcej zwycięstw | Hiszpania |
Strona internetowa |
23 kwietnia 1906 roku odbył się w Atenach w Grecji trzeci turniej piłkarski (piłka nożna na Olimpiadzie Letniej 1906). Udział w nim wzięły 4 reprezentacje z Europy, z czego Turcja wystawiła do turnieju 2 reprezentacje (Smyrna i Saloniki). Wygrała Dania pokonując w półfinale Turków z miasta Smyrna 5:1, w finale mieli się spotkać z Grekami z Aten, ale przerwali oni mecz, a potem odmówili gry w spotkaniu o drugie miejsce, z tego powodu nie było finału tylko został rozegrany mecz o drugie miejsce między Turkami ze Smyrny a Turkami z Salonik wygrali ci pierwsi 3:0. Zawody zostały rozegrane dla uświetnienia 10-lecia nowożytnych olimpiad i uważane są za zwykłe zawody międzynarodowe.
19 października 1908 roku, kiedy FIFA liczyła 15 członków, odbył się w Londynie na terenie Wielkiej Brytanii czwarty turniej piłkarski (piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1908). Udział w nim wzięło 8 europejskich reprezentacji, z czego Francuzi wystawili do turnieju 2 reprezentacje. Wygrała Wielka Brytania pokonując Danię 2:0, trzecie miejsce przypadło Holandii.
29 czerwca 1912 roku o 11:00 rozpoczął się w Sztokholmie w Szwecji piąty turniej piłkarski (piłka nożna na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1912). Udział w nim wzięło 11 reprezentacji z Europy. Podium takie samo jak w poprzednim turnieju czyli złoto dla Wielkiej Brytanii, srebro dla Danii, a brąz dla Holandii.
Pierwsze mistrzostwa odbyły się we Francji w 1960 roku pod nazwą „Puchar Narodów Europy”, a od turnieju we Włoszech w 1968 roku odbywają się jako „Mistrzostwa Europy”. W latach 1960–1976 turniej finałowy odbywał się z udziałem 4 drużyn. Od 1980 do 1992 brało w nim natomiast udział 8 zespołów, zaś od 1996 do 2012 – 16 reprezentacji. Od 2016 w finałach piłkarskich Mistrzostw Europy występują 24 reprezentacje. Od szóstych finałów awans do nich ma automatycznie zapewniony ich gospodarz, bądź obaj współgospodarze. W 1980 po raz ostatni rozegrano mecz o trzecie miejsce ME. Od Mistrzostw Europy w 1984 we Francji przegrane drużyny z półfinałów zdobywają brązowy medal.
System rozgrywek mistrzostw Europy składa się z dwóch części:
Prawie każda z ww. części mistrzostw Europy odbywa się w latach parzystych, regularnie co 4 lata. Tylko raz Euro 2020 zostało przełożone o rok później, z powodu pandemii koronawirusa. Eliminacje rozpoczynały się jesienią roku dwa lata wcześniejszego, niż rok przeprowadzenia turnieju finałowego. Od wprowadzenia Ligi Narodów eliminacje trwają od wiosny do jesieni roku poprzedzającego turniej finałowy.
Maskotki w Mistrzostwach Europy pojawią się od 1980 roku.
Liczba | Kraj | Rok |
---|---|---|
4 | Włochy | 1968, 1980, 2020, 2032 |
3 | Francja | 1960, 1984, 2016 |
Niemcy | 1988, 2020, 2024 | |
Anglia | 1996, 2020, 2028 | |
2 | Hiszpania | 1964, 2020 |
Belgia | 1972, 2000 | |
Holandia | 2000, 2020 | |
Szkocja | 2020, 2028 | |
1 | Jugosławia | 1976 |
Szwecja | 1992 | |
Portugalia | 2004 | |
Austria | 2008 | |
Szwajcaria | 2008 | |
Polska | 2012 | |
Ukraina | 2012 | |
Azerbejdżan | 2020 | |
Węgry | 2020 | |
Rumunia | 2020 | |
Dania | 2020 | |
Rosja | 2020 | |
Walia | 2028 | |
Irlandia Północna | 2028 | |
Irlandia | 2028 | |
Turcja | 2032 |
Klasyfikacja medalowa
Tabela medalowa zaktualizowana po turnieju ME 2020. | Klasyfikacja według liczby tytułów Niemcy: 3 Włochy: 2 Mistrzowie Europy w roli gospodarza turnieju |
14 występów 12 występów 11 występów | 10 występów 9 występów 7 występów | 6 występów 5 występów | 4 występy 3 występy | 2 występy | 1 występ |
Uwagi:
W piętnastu finałach piłkarskich mistrzostw Europy lat 1960-2021 wystąpiło 35 reprezentacji narodowych. Rozegrały 286 meczów (73 zakończyło się remisem), strzelając 688 bramek (średnio 2,40 na spotkanie).
Lp. | Reprezentacja | Starty | Mecze | Zwycięstwa | Remisy | Porażki | Stosunek bramek | Punkty |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Niemcy | 13 | 53 | 27 | 13 | 13 | 78:55 | 83 |
2 | Włochy | 11 | 45 | 21 | 18 | 6 | 52:31 | 77 |
3 | Hiszpania | 11 | 46 | 21 | 15 | 10 | 70:42 | 74 |
4 | Francja | 10 | 43 | 20 | 13 | 10 | 67:49 | 69 |
5 | Portugalia | 8 | 39 | 19 | 11 | 9 | 55:36 | 67 |
6 | Holandia | 10 | 39 | 20 | 8 | 11 | 65:41 | 60 |
7 | Anglia | 10 | 38 | 15 | 13 | 10 | 51:37 | 56 |
8 | Czechy | 10 | 36 | 15 | 7 | 15 | 48:47 | 52 |
9 | ZSRR / Rosja | 12 | 35 | 13 | 7 | 16 | 40:52 | 39 |
10 | Belgia | 6 | 22 | 11 | 2 | 9 | 29:28 | 32 |
11 | Dania | 9 | 33 | 10 | 6 | 17 | 42:47 | 32 |
12 | Chorwacja | 6 | 22 | 8 | 6 | 8 | 30:28 | 30 |
13 | Szwecja | 7 | 24 | 7 | 7 | 10 | 30:28 | 26 |
14 | Grecja | 4 | 16 | 5 | 3 | 8 | 14:20 | 18 |
15 | Szwajcaria | 5 | 18 | 3 | 8 | 7 | 16:24 | 17 |
16 | Walia | 2 | 10 | 5 | 1 | 4 | 13:12 | 16 |
17 | Turcja | 6 | 18 | 4 | 2 | 12 | 14:30 | 14 |
18 | Polska | 4 | 14 | 2 | 7 | 5 | 11:15 | 13 |
19 | Węgry | 4 | 11 | 2 | 4 | 5 | 14:20 | 9 |
20 | Ukraina | 3 | 11 | 3 | 0 | 8 | 8:19 | 9 |
21 | Jugosławia | 5 | 14 | 3 | 2 | 9 | 22:39 | 11 |
22 | Islandia | 1 | 5 | 2 | 2 | 1 | 8:9 | 8 |
23 | Austria | 3 | 10 | 2 | 2 | 6 | 7:12 | 8 |
24 | Rumunia | 5 | 16 | 1 | 5 | 10 | 10:21 | 8 |
25 | Irlandia | 3 | 10 | 2 | 2 | 6 | 6:17 | 8 |
26 | Szkocja | 3 | 9 | 2 | 2 | 5 | 5:10 | 7 |
27 | Słowacja | 2 | 7 | 2 | 1 | 4 | 5:13 | 7 |
28 | Norwegia | 1 | 3 | 1 | 1 | 1 | 1:1 | 4 |
29 | Bułgaria | 2 | 6 | 1 | 1 | 4 | 4:13 | 4 |
30 | Finlandia | 1 | 3 | 1 | 0 | 2 | 1:3 | 3 |
31 | Irlandia Północna | 1 | 4 | 1 | 0 | 3 | 2:3 | 3 |
32 | Albania | 1 | 3 | 1 | 0 | 2 | 1:3 | 3 |
33 | Słowenia | 1 | 3 | 0 | 2 | 1 | 4:5 | 2 |
34 | Łotwa | 1 | 3 | 0 | 1 | 2 | 1:5 | 1 |
35 | Macedonia Północna | 1 | 3 | 0 | 0 | 3 | 2:8 | 0 |
Stan na 6 lipca godz. 23.
Uwagi:
This article uses material from the Wikipedia Polski article Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.