Gorzkoborowik korzeniasty, borowik korzeniasty (Caloboletus radicans (Pers.) Vizzini) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae).
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | gorzkoborowik korzeniasty |
Nazwa systematyczna | |
Caloboletus radicans (Pers.) Vizzini Index Fungorum 146: 1 (2014) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Boletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Boletus radicans. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 2014 r. Alfredo Vizzini przenosząc go do rodzaju Caloboletus.
Niektóre synonimy:
Nazwę „borowik korzeniasty” nadała Alina Skirgiełło w 1939 r. Po przeniesieniu tego gatunku do rodzaju Caloboletus stała się niespójna z aktualna nazwą naukową. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała używanie nazwy „gorzkoborowik korzeniasty”.
Średnicy 8-15 (do 30) cm. Za młodu półkolisty, potem nieco spłaszczony o jasnej, białoszarej, szarobeżowej barwie. Skórka kapelusza zamszowata, często popękana.
Długie do 15–30 mm, wycięte. Za młodu jasnożółte, później cytrynowożółte, z wiekiem oliwkowożółte, po uszkodzeniu mocno błękitniejące.
Długości do 13 cm, średnicy do 18 cm. W środkowej części zgrubiały, u dołu zwężony i spiczasto zakończony. Płowożółty, cytrynowożółty, w miejscach uszkodzonych wyraźnie błękitniejący. W górnej części zabarwiony, w dolnej nieco bledszy. Pokryty delikatną siateczką widoczną tylko w jego górnej części.
Jędrny, bladożółty, na przekroju wyraźnie błękitnieje. Zapach nieprzyjemny, początkowo łagodny, później wyraźnie gorzkawy.
Gładkie, elipsoidalno-wrzecionowate. Wysyp zarodników: oliwkowobrązowy.
Gorzkoborowik żółtopory (Boletus calopus). Odróżnia się czerwono zabarwionym trzonem bez korzeniastego zakończenia i słabiej błękitniejącym miąższem.
Najszerzej rozprzestrzeniony jest w Europie, głównie w południowej jej części. Poza nią opisano jego występowanie jeszcze w Chinach oraz w nielicznych miejscach w Ameryce Północnej i Afryce. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony. Jest na czerwonej liście gatunków wymierających także w Norwegii. Objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W Polsce do 2020 r. podano 4 jego stanowiska historyczne (dawne) i 31 współczesnych. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów.
Rośnie w lasach liściastych i mieszanych pod bukami, dębami, lipami i leszczyną, na stanowiskach ciepłych i nasłonecznionych. Gleba najchętniej wapienna. Owocniki wytwarza od lipca do października.
Grzyb mykoryzowy. Jest niejadalny z powodu goryczy.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Gorzkoborowik korzeniasty, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.