Astronomisk Katalog
Ein astronomisk katalog er eit oversyn over astronomiske objekt, typisk gruppert saman fordi dei har liknande type, morfologi, opphav, oppdagingsmåte eller liknande.
Historisk viktige astronomiske katalogar
- Boka om fiksstjerner av Abd al-Rahman al-Sufi (Azophi) frå rundt 964 skildrar over tusen stjerner i detalj. Ho inneheld den eldste skildringa av Andromedagalaksen og Den store magellanske skya.
- Uranometria av Johann Bayer frå 1603 er eit sjerneatlas med over 1200 stjerner. Stjernenamna er laga av greske bokstavar med namnet på stjernebildet dei er i, til dømes Alpha Centauri.
- Historia coelestis Britannica av John Flamsteed frå 1725 lister opp stjerner med nemningar laga av tal kombinert med stjernebilde, til dømes 61 Cygni.
- Messierkatalogen av Charles Messier frå 1781 byggjer på astronomiske objekt den franske astronomen først lista opp i 1771. Han inneheld Messierobjekt, som galaksar og stjernetåker, med tal frå M1 til M110.
- New General Catalogue (NGC), kompilert i 1880-åra av J.L.E. Dreyer, lister opp objekt frå NGC 0001 til NGC 7840. Katalogen er ein av dei mest omfattande astronomiske katalogane. Han omfattar alle typar observerbare romobjekt og ikkje berre, til dømes, galaksar.
- Henry Draper Catalogue (HD) av Henry Draper, gjeven ut mellom 1918 og 1924, lister opp over 225 000 av dei lyssterkaste stjernene. Nemningane bruker HD følgd av eit nummer på 6 siffer.
- Patrick Moore kompilerte Caldwell-katalogen i 1995 for å komplementera Messierkatalogen. Denne listar opp 109 lyssterke stjernehopar, stjernetåker og galaksar med nemningar frå C1 til C109.
- 2MASS (Two Micron All-Sky Survey) omfattar over 300 million observerte objekt mellom 1997 og 2001. Prosjektet tok for seg det infraraude spektrumet på himmelen.
Mykje brukte astronomiske katalogar
- Hipparcos-katalogen - inneheld data for rundt 118 000 stjerner.
- Tycho-2-katalogen - inneheld data for rundt 2 500 000 stjerner.
- USNO B1.0 (1 042 618 261 stjerner/galaksar)
- 6th Orbit Catalog
- Washington Double Star Catalog
- Yale Bright Star Catalogue
- NOMAD og nærskylde katalogar
Sjå òg
Kjelder
Bakgrunnsstoff
- Most astronomical catalogues can be queried electronically here (Centre de Données astronomiques de Strasbourg)
- Clickable Caldwell Object table Arkivert 2016-04-02 ved Wayback Machine.
- Clickable Messier Object table Arkivert 2014-10-20 ved Wayback Machine. Arkivert 2014-10-20 ved Wayback Machine.
- A History of Star Catalogues
This article uses material from the Wikipedia Nynorsk article Astronomisk katalog, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Teksten er tilgjengeleg under CC BY-SA 4.0 om ikkje anna er oppgjeve. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nynorsk (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.