ငှက်ပစ်တောင်ဘုရား

မဟာငှက်ပစ်တောင်ရှင်ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား
အချက်အလက်များ
တည်နေရာ	ပုဂံ၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး
ဘာသာရေး နှီးနွယ်မှု	ဗုဒ္ဓဘာသာ
ဗိသုကာ
တည်ထောင်သူ	ပျူစောထီး
ပြီးစီး	မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၂

ငှက်ပစ်တောင်စေတီကို ပျူစောထီးမင်းသည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၂-ခုနှစ်တွင် တည်သည်။ ငှက်ကြီးကို ပျူစောထီး လေးနှင့် ပစ်နိုင်ခဲ့ရာ ထိုတောင်ပေါ်တွင် စေတီတည်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ငှက်ပစ်တောင်သည် အမြင့်ပေ ၂၅-ပေမျှသာ ရှိသော တောင်ပူစာလေး ဖြစ်သည်။ ဘုရားစေတီအတွင်း၌ ပျူစောထီးမင်း အတ္ထုပ္ပတ္တိ ပန်းချီလက်ရာများကို တွေ့နိုင်သည်။

ငှက်ပစ်တောင်ဘုရားအနီးတွင် မြားသဥမင်၊ သမီးဝှက်ဥမင်တို့ ရှိသည်။ ငလျင်လှုပ်စဉ်က စေတီထိပ်ပိုင်း ပြတ်ကျသွားခဲ့ရသည်။

ငှက်ပစ်တောင်ဟုဆိုသော်လည်း တောင်ကုန်းတောင်တန်းကြီးမဟုတ်ပဲ အမြင့် ၂၅ပေခန့်ရှိသည့် တောင်ပူစာကလေးဖြစ်သည်။ ယခင်ငှက်ပစ်တောင်မှာ ပုဂံခေတ်ဦးကာလ ပျူစောထီး ရာဇဝင်နှင့်လည်း ဆက်စပ်လျက်ရှိ၏။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၂ခုနှစ်တွင် ပျူစောထီးမင်းက ငှက်ပစ်တောင်အရပ်၌ ငှက်ကြီးအား လေးဖြင့်ပစ်ခွင်းအောင်နိုင်မှု အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် စေတီတည်ထားခဲ့သည် ဆိုသည်။

အနော်ရထာမင်းလက်ထက်တွင် သထုံဒေသမှ ရှင်အရဟံ ပုဂံသို့ကြွရောက်လာကာ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာ စည်ပင်ပြန့်ပွားစေရန် သာသနာပြုလုပ်ငန်းများလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ပုဂံပြည်သူ ပြည်သားများသည် ဗုဒ္ဓဘာသာကို သက်ဝင်ယုံကြည်ကြပြီး စေတီပုထိုးအများအပြားကိုလည်း တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့ကြသည်။ အနော်ရထာမင်းသည် ခရစ်နှစ် ၁၀၅၈ခုနှစ်တွင် ညောင်ဦးဒေသ ငှက်ပစ်တောင်ထက်၌ ဉာဏ်တော် (၁၈)ပေရှိ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်တစ်ဆူကို တည်ထားကိုးကွယ်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် သထုံဒေသမှ သံဃာတော်အများအပြားအား ပင့်ဆောင်လျက် ညောင်ဦးဒေသ ငှက်ပစ်တောင်တွင် သီတင်းသုံးနိုင်ရန် ဥမင်နှင့်ကျောင်းများ ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းခဲ့သည်။

ငှက်ပစ်တောင်တွင် ပုဂံခေတ်၊အင်းဝခေတ်၊ကုန်းဘောင်ခေတ်စသည့် ခေတ်အဆက်ဆက်၌ ရဟန်းသံဃာများ သီတင်းသုံးနေထိုင်ခဲ့ကြရာ ငှက်ပစ်တောင်ဂိုဏ်းဟူ၍ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။

ငှက်ပစ်တောင် ဂေါတမရုပ်ပွားတော်ကြီးတိုက်အတွင်း၌ ယင်းဒေသတစ်ဝိုက်တွင် အဘယဒါနဘေးမဲ့ပေးကြောင်း ကျောက်စာကို ထိန်းသိမ်းစိုက်ထူထားသည်။ အလောင်းမင်းတရားကြီးလက်ထက်တွင် ပဲခူး၊ဟံသာဝတီကို တိုက်ခိုက်အောင်မြင်ပြီးနောက် ယခင် အနော်ရထာမင်းလက်ထက်က အဘယဒါနအဖြစ်လှူဒါန်းခဲ့သည့် မြေနေရာအား ထပ်ဆံဆက်ကပ်လှူဒါန်းပါသည်။ အလောင်းမင်းတရား၏ အလှူတော်ကို ၂၇ ဇန်နဝါရီ ၁၇၅၈ ခုနှစ်တွင် ငှက်ပစ်တောင်ဂိုဏ်းဆရာတော် ရှင်ဓမ္မသာသနကတ္တိအား ဆက်ကပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကျောက်စာရေးထိုးမှတ်တမ်းတင်ခဲ့၏။ ဂေါတမရုပ်ပွားတော်ကြီး ကိန်းဝပ်စံပါယ်တော်မူရာ တိုက်နံဘေးမှ အပေါ်သို့တက်ရောက်ရသည့် ကုန်းမြင့်ထက်တွင် ဂူဘုရားငယ်တစ်ဆူရှိပြီး ယင်းဂူဘုရားအတွင်း၌ ရှေးဟောင်းကမ္ပည်းစာများနှင့် ပန်းချီများရှိသည်။ ငှက်ပစ်တောင်စေတီဟူ၍ နှစ်ဆူတည်ရှိရာ တောင်ဘက်စေတီတော်၏ နံရံရှိ ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်မှာ ခရစ်နှစ် ၁၃၆၄ခုနှစ်က သိုက်တူးသမားများလက်ချက်ဖြင့် ပျက်စီးယိုယွင်းခဲ့သဖြင့် ငှက်ပစ်တောင်ဆရာတော်က ပြန်လည်ပြုပြင်ခဲ့ရကြောင်း ကမ္ပည်းမှင်စာလည်း ရေးထိုးထားရှိသည်။ ငှက်ပစ်တောင်၏ အနောက်ဘက်တွင် ရှင်အရဟံအုတ်ကျောင်းကိုလည်း လေ့လာနိုင်ကြ၏။ အရှေ့ဘက်ဥပစာတွင် ဓမ္မသာလာခေါ် တရားဟောဆောင်ရှိပြီး ယခင်ကသစ်သားဆောင်အုပ်ကြွပ်မိုးဖြစ်ဟန်ရှိသည်။ နောက်ဘက်၌မူ အုတ်ကျောင်းနှင့်တစ်ဆက်တည်း အုတ်တံတိုင်းကိုပါ တည်ဆောက်ထား၏။

•  
  ငှက်ရုပ်တု
•  
  ရေတွင်း