Senarai Parti Politik Malaysia
Berikut merupakan senarai parti politik Malaysia yang terdapat di Malaysia.
Perundangan
Di bawah perundangan Malaysia, semua persatuan dan parti politik mesti didaftarkan di bawah Akta Pertubuhan 1966 yang diuruskan oleh Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia.
Sejak 25 Mei 2023, 9 negeri di Malaysia telah meluluskan "Undang-undang Anti-Bertukar Parti" atau "Undang-undang Anti-Lompat Parti" untuk bahagian ADUN dan Parlimen termasuk Sabah dan Sarawak.
Parti utama
Parti-parti utama adalah senarai parti atau gabungan politik yang berdaftar di bawah Akta Pertubuhan 1966 yang kini mempunyai wakil di dalam Parlimen Malaysia atau Dewan Undangan Negeri.
Parti bebas berhaluan mandiri
Berikut merupakan komponen parti bebas sama ada berhaluan kanan atau berhaluan kiri. Parti bebas berhaluan mandiri merupakan parti yang tidak menyertai mana-mana pakatan ataupun gabungan politik yang berdaftar dengan Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (JPPM). Parti ini sering dikenali sebagai king maker sekiranya mereka mempunyai kerusi parlimen/dun dengan jumlah yang sedikit semasa terdapatnya penggantungan parlimen/dun dan mereka juga mempunyai pilihan untuk tidak bergabung dengan mana-mana parti untuk bentuk kerajaan. Parti ini juga kebiasaannya mempunyai ideologi "Ke-tiga" iaitu ideologi yang tidak sama dengan parti berhaluan kiri ataupun parti berhaluan kanan (ideologi yang digunakan mungkin minoriti atau parti yang lebih berfokuskan kepada satu wilayah sahaja, mementingkan ideologi nasional).
| Nama Bahasa Melayu | Singkatan | Simbol | Diasaskan | URL | Pilihan raya pertama - terakhir |
|---|---|---|---|---|---|
| Parti Rakyat Malaysia | PRM |  | 1955 | [28] | PRU 1959-PRU 2022 |
| Kongres Ceylonese Malaysia | MCC |  | 1958 | [29] | — |
| Barisan Jemaah Islamiah Se-Malaysia | Berjasa |  | 1977 | [30] | PRK 2019 PRU 1978-PRU 2022 |
| Parti Punjabi Malaysia | PPM |  | 1986 | PRU 2022 | |
| Parti Kuasa Rakyat Malaysia | MPPP | Fail:PartiKuasa Rakyat.jpg | 2022 | PRU 2022 | |
| Barisan Kemajuan India Se-Malaysia | IPF |  | 1990 | — | |
| Parti Bersatu India Malaysia | MIUP |  | 2007 | — | |
| Parti Cinta Malaysia | PCM |  | 2007 | [31] | PRU 2018 |
| Parti Sosialis Malaysia | PSM |  | 2008 | [32] | PRN 2022 PRU 1998 PRU 2004 PRU 2008 PRU 2013 PRU 2018 PRU 2022 |
| Parti Aspirapi Sanis Malaysia | Malaysian Democratic Party | MDP |  | 2017 | |
| Parti Nasional Malaysia | Malaysian National Party | MNP | 2013 | ||
| Parti Nasional Penduduk Malaysia | People's National Party of Malaysia | PNP | 2013 | ||
| Parti Makkal Sakti Malaysia | MMSP |  | 2009 | [33] | — |
| Parti Bersatu Sasa Malaysia | MUPP |  | 2011 | ||
| Parti Ikatan Bangsa Malaysia | Ikatan |  | 2012 | [34] | PRU 2018 PRU 2022 |
| Parti Keadilan India Malaysia | MIJP | 2013 | — | ||
| Parti Demokratik Malaysia | MDP | 1998 | —PRU 1998, PRU 2004, PRU 2008, PRU 2013, PRU 2018, PRU 2022, | ||
| Parti Utama Rakyat Malaysia | PURM | 2023 | PRN 2023 PRU 2022 | ||
| Parti Hijau Malaysia | MGP | 1998 | — | ||
| Parti Harapan Rakyat Malaysia | MPHP | 1998 | — | ||
| Parti Alternatif Rakyat | PAP |  | 2014 | PRU 2018 | |
| Parti Bersama Malaysia | MUP | 2016 | PRN 2018, PRU 2018 | ||
| Parti Barisan Pulau Pinang | PFP |  | 2016 | PRN 2018 | |
| Parti Tindakan Hak Minoriti | MIRA | 2018 | — | ||
| Parti Bumiputera Perkasa Malaysia | PUTRA |  | 2019 | [35] | PRN 2021 PRU 2022 |
| Parti Kemajuan Malaysia | MAP | 2019 | — | ||
| Parti Kongres Keadilan India Malaysia | KKIM | 2019 | — | ||
| Parti Perikatan India Muslim Nasional | IMAN | 2020 | PRN 2021 PRU 2022 | ||
| Parti Peneraju Negara | PPN |  | 2022 | ||
| Parti Kemajuan Perpaduan Negara | PKPN | Fail:PBPN logo.jpg | 2021 | PRU 2022 | |
| Parti Media Tindakan Rakyat | MTR | Fail:MTR logo.jpg | 2021 | PRU 2022 |
Parti tempatan
Parti didaftarkan di bawah Jabatan Pendaftaran Pertubuhan Malaysia (JPPM) yang aktif di peringkat sesebuah negeri atau wilayah sahaja serta ditubuhkan di dalam negeri atau wilayah berkenaan dan tidak berfokuskan kepada semua negeri di Malaysia. Parti tempatan juga mempunyai unsur sesebuah wilayah dan negeri di dalam lambang dan nama parti tersebut. (Sebagai Contoh: Parti Gagasan Rakyat Sabah yang hanya berfokuskan negeri Sabah telah meletakkan unsur Gunung Kinabalu di dalam lambang mereka sebagai simbolik ideologi berkenaan dengan ketempatan Sabah. Parti Pesaka Bumiputera Bersatu yang hanya berfokuskan negeri Sarawak pula meletakkan unsur "bumiputera Sarawak" dalam lambang dan nama sebagai tanda ideologi mereka melindungi hak-hak orang asal Sarawak. Parti Pesaka Bumiputera Bersatu dan Parti Gagasan Rakyat Sabah juga ditubuhkan di sesebuah negeri sahaja dan tidak menubuhkan cawangan diluar negeri serta berfokuskan kepada satu negeri sahaja.) Gabungan parti politik tempatan yang berdaftar juga tidak terkecuali dalam kategori Parti-Parti Tempatan. Cawangan atau cabang parti nasional tidak termasuk.
Sabah
Sarawak
| Nama | Singkatan | Simbol | Diasaskan | URL | Pilihan raya terakhir | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Parlimen | Negeri | |||||
| Gabungan Parti Sarawak | GPS |  | 2018 | 2022 | 2021 | |
| Parti Rakyat Bersatu Sarawak | SUPP |  | 1959 | 2022 | 2021 | |
| Parti Pesaka Bumiputera Bersatu | PBB |  | 1973 | 2022 | 2021 | |
| Parti Rakyat Sarawak | PRS | 2004 | 2022 | 2021 | ||
| Parti Demokratik Progresif | PDP | 2002 | 2022 | 2021 | ||
| Parti Reformasi Negeri | STAR | 1996 | [38] | 2018 | — | |
| Parti Aspirasi Rakyat Sarawak | Aspirasi | 2022 | 2021 | |||
| Parti Ekonomi Rakyat Sarawak Bersatu | USPEP | 2013 | Pilihan raya umum Malaysia 20;; | Pilihan raya negeri Sarawak 20;; | ||
| Parti Bumi Kenyalang | PBK | 2013 | 2022 | 2021 | ||
| Parti Bansa Dayak Sarawak | PBDS | 2013 (2022) | 2022 | 2021 | ||
| Parti Sarawak Bersatu | PSB | 2014 | — | 2021 | ||
| Parti Sedar Rakyat Sarawak | SEDAR | 2018 | [39] | — | 2021 | |
Gabungan\Pakatan
| bil | bagian | Nama Bahasa Melayu | Singkatan | Simbol | Diasaskan | Dibubarkan | Parti anggota | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| nasional | ||||||||||
| 01 | Pusat Tenaga Rakyat | PUTERA | ptp | 1947 | 1948 | PKMM, API, AWAS, BATAS, GERAM, HM | ||||
| 02 | Majlis Bertindak Bersama Se-Malaya | AMCJA | 1947 | 1948 | MDU, PMFTU, MNDYL, MIC | |||||
| 03 | Parti Perikatan | PERIKATAN |  | 1951 | 1973 | UMNO, MCA, MIC | ||||
| 04 | Barisan Sosialis Rakyat Malaya | SF |  | 01 mac 1957 | 29 mac 1966 | PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP. | ||||
| 05 | Barisan Bersatu | FU | | 29 mac 1966 | den 1969 | PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP, | ||||
| 06 | Konvensyen Solidariti Malaysia | MSC | 01 Januari 1965 | 08 Ogos 1965 | PAP, PPP, UDP, SUPP, Machinda | |||||
| 07 | Barisan Nasional | BN |  | 1973 | 01.UMNO, 02.MCA, 03.MIC, 04.PBRS, 12.MMSP, 13.IKATAN, 06.MIPF, 07.KIMMA, 08.MIRA, 05.LMP, 09.MUIP, 10.MAP, 11.PPM, 14.PPP dan 15.PBM. | |||||
| 08 | Harakah Keadilan Rakyat | HAK | 01 January 1986 | 30 Nov 1989 | PAS, PRM, Nasma, SDP, PPM | |||||
| 09 | Angkatan Perpaduan Ummah | APU | 01 Nov 1989 | 31 nov 1996 | PAS, S46, BERJASA, Hamim, KIMMA | |||||
| 10 | Gagasan Rakyat | GR | 31 Nov 1989 | 1996/98 | DAP, PBS, PRM, S46 | |||||
| 11 | Barisan Alternatif | BA/AF | Sem 1998 | 2004 | PKR, DAP, PAS, PRM, MDP, PSM | |||||
| 12 | Barisan Rakyat | PF | | 2004 | 2008 | PRM, Buruh/MLP, PPK, IMP, | ||||
| 13 | Angkatan Insaf Rakyat | AIR | Fed 1996 | 1999 | AKIM, Berjasa, Hamim, Islah | |||||
| 14 | Pakatan Rakyat | PR/ Allicceis of Plople's |   | 2008 | 2015 | PKR, DAP, PAS, PRM, PDM, PSM, SNAP | ||||
| 15 | Pakatan Harapan | PH |  | 2015 | PKR, DAP, Amanah, UPKO | |||||
| 16 | Gagasan Sejahtera | GS | 2015 | 2020 | PAS, IKATAN, BERJASA, LPM, PAP, PHRM, MLP. | |||||
| 17 | Gerakan Tanah Air | GTA | 2022 | PEJUANG, PUTRA, BERJASA, IMAN. | ||||||
| 01-11 | ||||||||||
| sabah | ||||||||||
| Perikatan Sabah | allisnince | 1961 | 1965 | PAS, IKATAN, BERJASA, LPM, PAP, PHRM | ||||||
| Sabah Bersatu | SF | 2015 | 2020 | PAS, IKATAN, BERJASA, LPM, PAP, PHRM | ||||||
| Sabah Bersatu | SF | 2015 | 2020 | |||||||
| Barisan Borneo Barsatu | GS | 2011 | 2016 | PAS, IKATAN, BERJASA, LPM, PAP, PHRM | ||||||
| Gabungan Rakyat Saksama | Saksama Bersatu | 2016 | 2018 | MUPP, PAP, PERS, | ||||||
| Gabungan Sabah Bersatu | USA/GSB | 2016 | 2018 | STAR Sabah, SAPP, PCS, PHRS, | ||||||
| Gabungan Bersatu Sabah | GBS/UAS | 2018 | 2020 | PBS, STAR Sabah, SAPP, PBRS, PCS, PHRS. | ||||||
| Kerjasama Parti Warisan Plus | WARISAN Plus / WARISAN+ 2.0 |  | 2022 | 2023 | WARISAN, BN Sabah, dan PKDM | |||||
| Gabungan Rakyat Sabah | GRS |  | 2020 | 2022 | PN, BN, PBS, dan BEBAS | |||||
| Parti Gabungan Rakyat Sabah | Parti GRS / GRS |  | 2022 | GRS-DM, GAGASAN Sabah, STAR, PBS, SAPP, USNO, LDP, dan PHRS | ||||||
| Kerjasama Parti Warisan Plus | WARISAN Plus / WARISAN+ 1.0 | | 2020 | 2023 | WARISAN, dan PH Sabah. | |||||
| 01 dan 02 | ||||||||||
| SARAWAK | ||||||||||
| Gabungan Parti Sarawak | GPS | 2018 | PBB, PRS, SUPP, PDP | |||||||
| Gagasan Anak Sarawak | GAGASAN | 2021 | 2022 | Aspirasi, PBDS, SEDAR, PBK, PSB, | ||||||
| Gagasan Rakyat Sarawak | Gagas | 2022 | 2023 | Aspirasi, PBDS, SEDAR, PBK, PSB, PBM, dan MUDA. | ||||||
| Perikatan Rakyat Bersatu Sarawak | PERKASA | 2023 | PBDS, ASPIRASI, SEDAR, PBK, PSB, PBM, MUDA S | |||||||
| 18 | Muafakat Nasional | MN |  | 2019 | 2022 | UMNO, dan PAS | ||||
| 19 | Perikatan Nasional | PN |  | 2020 | BERSATU, PAS, dan GERAKAN | |||||
| 20 | GABUNGAN SOSIAL BERSAMA RAKYAT | G.S.B.R / P.U.S.A / S.P.A.U / A.S.U.P / A.P.S.U / S.U.P.A / U.A.P.S | 2023 | MUDA, PSM, PRM, MDP, MSP, PAP, PUR, MGP, PHM, MUPP, PPRS, PBBS, PKS, PERPADUAN, SAPU, SPP, KEBENARAN, PERS/SPER. | ||||||
Parti tidak/belum daftar
Parti-parti yang tak berdaftar, sama ada masih dalam proses pendaftaran, pendaftaran ditolak atau memang gerakan yang tidak berdaftar.
| Nama Bahasa Melayu | Singkatan | Simbol | Diasaskan | URL |
|---|---|---|---|---|
| Parti Bahtera Sejahtera | BAHTERA | 2022 | ||
| Barisan Pemuda Pribumi Sarawak | PRIBUMI | 2022 | ||
| Barisan Dayak Bersatu Sarawak | SADAYAK | 2022 | ||
| Perikatan Rakyat Bersatu Johor | JOPA | 2022 | ni party @ alliance | |
| Parti Aspirasi Sains | SAP | 2019 | ||
| Parti Tindakan Sabah | SAP | 2024 |
Parti yang telah ditukar nama
Parti yang telah ditukar nama mengikut tahun penukaran nama mereka.
Parti yang telah dibubarkan
Senarai parti politik yang telah dibubarkan, diharamkan, dan tidak aktif mengikut tahun penubuhan mereka.
| Nama Bahasa Melayu | Nama Bahasa Inggeris | Singkatan | Simbol | Diasaskan | Dibubarkan | Pilihan raya terakhir |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Parti Komunis Malaya | Communist Party of Malaya | CPM |  | 1930 | 1989 | |
| Kesatuan Melayu Muda | Young Malays Union | KMM |  | 1938 | 1945 | |
| Parti Kebangsaan Melayu Malaya | Malay Nationalist Party | PKMM | 1945 | 1950 | ||
| Kesatuan Demokratik Malaya | Malayan Democratic Union | MDU | 1945 | 1948 | ||
| Angkatan Pemuda Insaf | Awakened Youth Organization | API |  | 1946 | 1948 | |
| Angkatan Wanita Sedar | Cohort of Awakened Women | AWAS | 1946 | 1948 | ||
| Gerakan Angkatan Muda | — | GERAM | 1946 | 1948 | ||
| Parti Nasionalis Malaya | Malaya Nationalist Party | PERAM | 1946 | 1948 | ||
| Ikatan Pemuda Tanah Air Melayu | — | PETA | 1947 | 1948 | ||
| Pemuda Radikal Melayu | Malay Radical Youth | PERAM | 1948 | 1948 | ||
| Hizbul Muslimin | Hizbul Muslimin | HM |   | 1948 | 1948 | |
| Parti Radikal Malaya | Radical Party (Malaya) | — | 1951 | 1952 | ||
| Parti Kemerdekaan Malaya | Independence of Malaya Party | IMP | 1951 | 1954 | ||
| Parti Kebangsaan Perak | National Association of Perak | NAP | 1953 | 1957 | ||
| Parti Negara | National Party | — | 1953 | 1962 | ||
| Parti Progresif Penduduk Malaysia | Malaysian People's Progressive Party | myPPP | .svg){kind=logo} | 1953 | 2019 | |
| Parti Buruh Malaya | Labour Party of Malaya | Buruh |  | 1954 | 1969 | |
| Liga Pemuda Sosialis Malaya | Malayan Socialist Youth League | — | | 1956 | 1958 | |
| Parti Malaya | Malayan Party | — | 1956 | 1964 | ||
| Parti Negara Sarawak | National Party of Sarawak | PANAS | 1960 | 1968 | ||
| Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu | United National Kadazan Organisation | UNKO | 1961 | 1964 | ||
| Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu | United Sabah National Organisation | USNO | 1961 | 1991 | ||
| Barisan Rakyat Jati Sarawak | Sarawak Native People's Front | BARJASA | 1961 | 1968 | ||
| Parti Kebangsaan Sarawak | Sarawak National Party | SNAP |  | 1961 | 2013 | |
| Pertubuhan Pasok Momogun Bersatu | United Pasok Momogun Organisation | PASOK MOMOGUN | 1962 | 1964 | ||
| Persatuan Cina Sarawak | Sarawak Chinese Association | SCA | 1962 | — | ||
| Parti Pesaka Anak Sarawak | Sarawak Native's Heritage Party | PESAKA | 1962 | 1973 | ||
| Persatuan Cina Sabah | Sabah Chinese Association | SCA | 1962 | 1979 | ||
| Parti Demokratik Bersatu | United Democratic Party | UDP | 1962 | 1967 | ||
| Parti Perhimpunan Kebangsaan | National Convention Party | PPK | 1963 | 1965 | ||
| Parti Machinda | Machinda Party | MACHINDA | 1964 | — | ||
| Pertubuhan Bersatu Pasok-Momogun Kadazan | United Pasok-Momogun Kadazan Organisation | UPKO |  | 1964 | 1967 | |
| Kongres India Sabah | Sabah Indian Congress | SIC | 1964 | — | ||
| Parti Bumiputera | Bumiputera Party | — | 1967 | 1973 | ||
| Parti Marhaen | Marhaen Party | — | 1968 | 1974 | ||
| Parti Komunis Malaya (Puak Revolusioner) | Communist Party of Malaya (Revolutionary Faction) | CPM-RF |  | 1970 | — | |
| Parti Keadilan Masyarakat Malaysia | Social Justice Party (Malaysia) | PEKEMAS |  | 1971 | 1979 | |
| Parti Komunis Kalimantan Utara | North Kalimantan Communist Party | NKCP | | 1971 | 1990 | |
| Parti Komunis Malaya (Marxis-Leninis) | Communist Party of Malaya (Marxist-Leninist) | CPM-ML | | 1974 | — | |
| Parti Tindakan Sabah Bersatu | United Sabah Action Party | USAP | 197? | 1974 | ||
| Independent People's Progressive Party | Independent People's Progressive Party | — | 1974 | — | ||
| Kesatuan Insaf Tanah Air | Homeland Consciousness Union | KITA | 1974 | — | ||
| Parti Negara Rakyat Sarawak | Sarawak People's National Party | PNRS | 1974 | — | ||
| Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah | Sabah United People's Party | BERJAYA |  | 1975 | — | |
| United Sabah Assembly Party | United Sabah Assembly Party | PUSAKA | 1977 | 1978 | ||
| Parti Sosial Demokratik | Social Democratic Party | SDP | 1978 | — | ||
| Parti Anak Jati Sarawak | Sarawak Native's Party | PAJAR | 1978 | 1978 | ||
| Parti Sarawak Demokratik Bersatu | Sarawak United Democratic Party | BERSATU | 1978 | — | ||
| Parti Cina Bersatu Sabah | Sabah Chinese Consolidated Party | PCBS | 1980 | — | ||
| Parti Hizbul Muslimin Malaysia | Muslim People's Party of Malaysia | HAMIM |  | 1983 | — | |
| Parti Bangsa Dayak Sarawak | Sarawak Native People's Party | PBDS |  | 1983 | 2004 | |
| Parti Buruh Bersatu Sarawak | Sarawak United Labour Party | — | 1983 | — | ||
| Parti Bersatu Rakyat Bumiputera Sabah | Sarawak United Bumiputera People's Party | BERSEPADU | 1984 | — | ||
| Parti Nasionalis Malaysia | Nationalist Party of Malaysia | NASMA | 1985 | — | ||
| Parti Demokratik India Malaysia | Democratic Malaysian Indian Party | DMIP | 1985 | 1997 | ||
| Parti Cina Sabah | Sabah Chinese Party | SCP | 1986 | — | ||
| Parti Solidariti Malaysia | Malaysian Solidarity Party | MSP | 1986 | — | ||
| Persatuan Rakyat Malaysia Sarawak | Sarawak Malaysian People's Association | PERMAS | 1987 | 1991 | ||
| Parti Melayu Semangat 46 | Spirit of 46 Malay Party | S46 |  | 1989 | 1996 | |
| Parti Rakyat Sabah | Sabah People's Party | 1989 | 1991 | |||
| Angkatan Keadilan Rakyat | People's Justice Front | AKAR |  | 1989 | 2001 |
parti bubar 2010-2019
| Nama Bahasa Melayu | Nama Bahasa Inggeris | Singkatan | Simbol | Diasaskan | Dibubarkan | Pilihan raya terakhir |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Barisan Rakyat Sabah Bersekutu | Federated Sabah People's Front | BERSEKUTU |  | 1998 | 2010 | |
| Parti Kebangsaan Sarawak | Sarawak National Party | SNAP | | 1961 | 2013 | PRN 2011 |
| Parti Kesejahteraan Insan Tanah Air | Malaysian People’s Wellbeing Party | KITA |  | 2011 | 2018 | |
| Parti Generasi Baru | New Generation Party | NewGen | 2013 | 2018 | ||
| Parti Progresif Penduduk Malaysia | Malaysian People's Progressive Party | myPPP |  | 1953 | 2019 | PRU 2018 |
Lihat juga
- Politik Malaysia
- Senarai parti politik di Brunei
- Senarai parti politik di Sabah
- Senarai parti politik di Sarawak
- Senarai parti politik di Singapura
Senarai parti politik di tempat lain (negara orang lain)
asia
- Senarai parti politik di Afghanistan
- Senarai parti politik di Indonesia
- Senarai parti politik di Iran
- Senarai parti politik di Iraq
- Senarai parti politik di Japun
- Senarai parti politik di Korea Selatan
- Senarai parti politik di Korea Utara
- Senarai parti politik di Kazakhstan
- Senarai parti politik di Oman
- Senarai parti politik di China
- Senarai parti politik di India (Bharratt)
- Senarai parti politik di Poland
- Senarai parti politik di Jerman
- Senarai parti politik di Romania
- Senarai parti politik di Kyrghyzstan
- Senarai parti politik di Uzbekistan
- Senarai parti politik di Yemen
Rujukan dan catatan
Pautan luar
This article uses material from the Wikipedia Bahasa Melayu article Senarai parti politik Malaysia, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Kandungan disediakan dengan CC BY-SA 4.0 kecuali jika dinyatakan sebaliknya. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Bahasa Melayu (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.