Фильдсийн медаль буюу шагнал (англи.
Fields Medal) математикийн салбарт Абелийн шагналын нэгэн адил дэлхийн хамгийн нэр хүндтэй шагнал юм.
Нобелийн шагнал математикчдад олгогддоггүй явдалд эмзэглэж явсан Канадын математикч Жон Чарльз Фильдс (John Charles Fields) санаачлан 1936 онд бий болгосон медаль юм. 4 жил тутам болдог Олон улсын математикчдын Холбооны (The International Mathematical Union, ICM) зохин байгуулдаг Олон улсын математикчдын чуулганы (The International Congress of Mathematicians (ICM) үеэр математикийн шинжлэх ухаанд өндөр амжилт гаргасан, 40-өөс доош насны 2,3 буюу 4 залуу математикчдад энэхүү медаль олгодог байна.
"Математикийн Нобелийн шагнал" гэж нэрлэгдэх нь ч бий. Гэвч Нобелийн шагналаас "4 жилд нэг удаа олгогддог", "40-өөс доош настай хүн хүртэнэ" гэдгээрээ ялгаатай. Түүнчлэн Нобелийн шагнал нь амжилт бүтээл, ажил үйлсийг нь үнэлж олгодог тул нэг хүн хэдэн ч удаа хүртэж болдог бол Фильдсийн медалийг ганц л удаа хүртэх боломжтойгоос гадна мөнгөн шагнал байдаггүйгээрээ онцлогтой байсан.
Энэхүү шагнал нь 2006 оноос хойш 15,000 канад долларын мөнгөн шагнал дагалдан ирдэг болжээ.
Фильдсийн медалийн загварыг канад-америкийн барималч Р.Тэйт Маккензи зохион бүтээсэн байна. Медалийн диаметр 2,5 дюйма бюу 63,5 мм бөгөөд 14-каратын алтаар (583) хийдэг ажээ. Нүүрэн талд нь Архимедын дүрс бөгөөд латин хэлээр: «Transire suum pectus mundoque potiri» («Хүний хязгаарлагдмал байдлаас халин гарч Ертөнцийг эзлэх»). Ар талд нь: «Congregati ex toto orbe mathematici ob scripta insignia tribuere» («Дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн математикчид энэхүү шагналыг хөдөлмөр гавьяаг үнэлж олгосон юм») гэж бичсэн байдаг.
Монголчуудаас хараахан энэ медалийг хүртсэн хүн гараагүй байна.
Ард нь байгаа улсын нэрс нь тухайн эрдэмтний төрсөн орон. 1942, 1946 онуудад Дэлхийн 2-р дайны улмаас олгогдоогүй болно.
This article uses material from the Wikipedia Монгол article Фильдсийн медаль, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Тусгай тайлбар байхгүй бол энэ агуулгыг CC BY-SA 4.0 лицензийн дагуу хэрэглэх боломжтой. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Монгол (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.