Психијатрија

Изразот „психијатрија“ претставува кованица од старогрчките зборови psyche, што значи душа и iatros, што значи лекар. Психијатријата претставува медицинска дисциплина која се занимава со дијагностицирање и лекување (фармаколошкитретман, психотераписки техники) на менталните растројства кај луѓето. Докторот на медицина, специјалист по психијатрија се нарекува психијатар.

Дескриптивната или феноменолошка психијатрија ги опфаќа психопатолошките одлики на менталните растројства групирани во вид на симптоми или синдроми. Присуството на некој психопатолошки симптом не значи секогаш и душевно растројство. Одредени симптоми (па и халуцинациите) можат да се сретнат и кај здрави личности во одредени физиолошки состојби (замор, поспаност, фантазии, страв).

Постојат повеќе поделби на најчестите симптоми во психијатриската практика. Од практични причини најчесто се класифицираат во две спротивставени групи:

• позитивни симптоми (или „плус“ како уште се нарекуваат), многу подобро реагираат на фармакотерапијата од негативните и тие опфаќаат: психомоторна возбуда, агитираност, халуцинации и делузивни (налудничави) идеи.
• негативни симптоми - овие симптоми се порезистентни (отпорни)на класичната невролептична терапија и меѓу нив доминираат: афективна тапост (атимија), безволност (ахормија), аутизам и други.

Во романот „Надја“, францускиот писател Андре Бретон пишува дека чувствува презир кон психијатријата и кон нејзините помпезни церемонии. Според него, во душевните болници, наместо да се лекуваат болните, „токму таму се создаваат лудаци“, таму се затвораат луѓето поради „прекршок кон пристојноста и здравиот разум“ и „во тие болниви до крајот на животот остануваат затворени луѓе кои немале што да бараат таму, или немаат повеќе потреба да бидат таму“. Понатаму, тој вели дека „атмосферата во душевните болници е таква, што таа мора да врши најразорно, најопосно влијани еврз оние кои се наоѓаат во нив“, а тоа не само што го оневозможува оздравувањето, туку води кон влошување на здравствената состојба на пациентите.

• „Психијатар“ — расказ на македонската писателка Мануела Златкова.

• Македонски портал за ментално здравје и мозокот Архивирано на 5 декември 2020 г.
• Психијатриска ординација - ПЗУ Калинка

• Проф. д-р med.sci. Георги Чадловски - Психијатриско-дијагностички тераписки прирачникСкопје: Просветно дело, 1999.