Кара кур (Lyrurus tetrix), (Linnaeus, 1758):
Евразиянын токойлору жана токойлуу-талаа зоналарында кеңири таралган. Кыргызстанда Чоң-Кемин жана Ысык-Көл ойдуңундагы карагайлуу токойлордо кездешет.
Карагайлуу токойлор, бөрү карагаттар жана башка бадалдардын арасында, ачык жайдаң жерлерде да кездешет.
Республикада саны анча көп эмес, бирок акыркы жылдары санынын өсүшүнүн тенденциясы байкалууда. Көбөйүү мезгилинде 15ке жакын особдор кездешет. 2003-жылы май айында Күнгөй Ала-Тоонун чыгыш кыркаларында узундугу 2,5 км келген маршрутта 3 эркеги менен ургаачысы кездешкен.
==Жашоо тиричилиги==(жашоо циклдары)== Каракур – полигамдуу куш. Апрел-майда көбөйүү учурунда тоонун түштүк бадалдуу бетинде эркектери чоң топту түзүшөт, ал жерге 15ке жакын особдор чогулат. Бирок, адаттагыдай алардын саны 3-5 особдон ашпайт. Көпчүлүк учурда жалгыздап жүргөн куштарды көрүүгө болот. Жумурткасын басып чыгарууга эркеги катышпайт. Ургаачысы жыныстык жагынан биринчи жылдын аягында гана жетилет. Жаратылышта каракурдун негизги душмандары карышкыр, түлкү, бүркүт, чыбый кыргый жана короочу иттер болуп эсептелет. Жумурткасы менен балапандарын майда жырткычтар, сагызгандар жана каргалар жеп жоготушат.
Карагайлуу зонада малдын оттошу.
Колго багылат.
1985-жылы Кыргызстандын Кызыл китебине киргизилген. Аңчылык кылууга тыюу салынган. Чоң-Кемин мамлекеттик улуттук паркынын территориясында коргоого алынган.
Коргоо үчүн атайын чаралар иштелип чыккан эмес.
VI категория Near Threatened: R. Евразиянын территориясында 2 түрдүн бири. Кыргызстандын фаунасында тукумдун бир гана түрү. Тянңшанда анын бир түрчөсү жашайт ( L. T. mongolicus Lonnberg, 1904).
This article uses material from the Wikipedia Кыргызча article Кара кур, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Башкача белгиленбесе, мазмун CC BY-SA 4.0 лицензиясына ылайык жеткиликтүү. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Кыргызча (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.