Грек алфавитде 24 хариф барды.
Типи: | Консонантлыкъ-вокал |
Тилле: | грек тил |
Джазылгъаны: | солдан онгнга |
Белгилени саны: | 24 хариф |
Къуралгъан датасы: | б. э. д. VIII ёмюр |
Статусу: | копт алфавит, гот алфавит, глаголица, кириллица, латиница
|
Кёзюую: | бу заманнга дери |
Туудукълары: | Гот джазма, Глаголица, Кириллица, Копт джазма, Эрмен джазма, Этруск алфавит, Латин алфавит |
- Финикий алфавит | |
ISO 15924: | Grek |
тюрлендириу |
Буруннгу грек алфавитде аны тышында: Ϝ, ϝ (дигамма), Ϻ, ϻ (сан), Ϙ, ϙ (коппа), Ͳ, ͳ (сампи) харифледа хайырланнгандыла. Дигамма къысха у харифни бергенди, коппа — к, сампи — с. Бу харифле грек алфавитге финикий алфавитден келгендиле. Анда ала семит тиллеге энчи болгъан тауушланы бергендиле. Классика грек алфавитде къуру санлада хайырланнгандыла (сан магъананы тутхан белгиле кибик).
Грек джазма, грек тилни тышында урум тилдеда хайырланнганды, бу тил тюрк тиллени къыпчакъ-къуман тюб къауумуна киргенди. XX ёмюрге дери — Грецияны славян диалектлеринде да хайырланнганды.
Тюбюнде берилген харифле классика грек алфавитге кирмейдиле, алай а аланы ючюсю (дигамма, коппа, сампи) санланы грек алфавит джазылыууну системасында хайырланнгандыла, экиси уа (коппа и сампи) бусагъатха дерида хайырланадыла (дигамма византия заманда стигмагъа алмашдырылгъанды). Бир-бир архаик грек диалектлерде бу харифлени тауушш магъаналарыда болгъанды.
* Арт кёзюуге дери Юникодда болмагъанлары себебли, бу символла компьютерлени асламысында терс кёрюнедиле:
Грек алфавит грек тилден башха тилледе хайырланса, ол тилде болуб, грек тилде болмагъан тауушланы белгилер ючюн къошакъ харифле киргизилгендиле. Заман бла бу болумда джангы алфавитле къуралгъандыла, сёз ючюн, этруск, копт неда кириллица. Бир-бирледеде уа алфавит грек алфавитлей къалгъанды, къошакъ харифле уа кенгертилген грек алфавитни харифлери кибик къаралгъандыла.
Хариф | Финикий тамалы | Тил | Аты | Латинс транслитерациясы | Айтылыуу | Сан магъа- насы | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
кириллицада | джерли | бусагъатдагъы | ||||||
цаде | бактрий | шо | ϸω | σω | sh | [ʃ] | - |
Грек хариф неда комбинациялары | Лат. суррогат | Кирилл 1 | Кирилл 2 | Бур.-слав. |
---|---|---|---|---|
α | a, ā | а | а | |
β | b | б | в | в |
γ | g | г | г | |
γγ | ng | нг | гг | |
γκ | nc, nk | нк | гк | |
γξ | nx | нкс | гѯ | |
γχ | nch | нх | гх | |
δ | d | д | д | |
ε | e | э/е | е | є |
ζ | z | з | з | |
η | ē | э/е | и | и |
θ | th | т | ф | ѳ |
ι | i, ī | и | і | |
κ | c, k | к | к | |
λ | l | л | л | |
μ | m | м | м | |
ν | n | н | н | |
ξ | x | кс | ѯ | |
ο | o | о | о | |
ου | ū, ou | у | ѹ | |
π | p | п | п | |
ρ | r, rh | р | р | |
σ,ς | s | с | с | |
τ | t | т | т | |
υ | y, ȳ | и/ю/в | и/в | ѵ |
φ | ph | ф | ф | |
χ | ch | х | х | |
ψ | ps | пс | ѱ | |
ω | ō | о | ѡ | |
ʽ | h | г | ҅ |
Грек алфавит-харифлени айтылыуу |
Код | Хариф | Код | Хариф | Unicode |
---|---|---|---|---|
α | α | Α | Α | |
β | β | Β | Β | |
γ | γ | Γ | Γ | |
δ | δ | Δ | Δ | |
ε | ε | Ε | Ε | |
ζ | ζ | Ζ | Ζ | |
η | η | Η | Η | |
θ | θ | Θ | Θ | |
ι | ι | Ι | Ι | |
κ | κ | Κ | Κ | |
λ | λ | Λ | Λ | |
μ | μ | Μ | Μ | |
ν | ν | Ν | Ν | |
ξ | ξ | Ξ | Ξ | |
ο | ο | Ο | Ο | |
π | π | Π | Π | |
ρ | ρ | Ρ | Ρ | |
σ | σ | Σ | Σ | |
τ | τ | Τ | Τ | |
υ | υ | Υ | Υ | |
φ | φ | Φ | Φ | |
ψ | ψ | Ψ | Ψ | |
χ | χ | Χ | Χ | |
ω | ω | Ω | Ω |
СССР-ни греклилери 1920—1930 джыллада къысхартылгъан грек алфавитни хайырланнгандыла, анда η, ξ, ς, ψ, ω харифле болмагъандыла. Бу алфавитде газетле эмда китабла басамаланнгандыла.
Викигёзенде (Wiki Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Грек алфавит. |
This article uses material from the Wikipedia Къарачай-Малкъар (Qarachay-Malqar) article Грек алфавит, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Ичиндегиси, CC BY-SA 4.0 лицензиягъа кёре бериледи (башха белгиленмеген эсе). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Къарачай-Малкъар (Qarachay-Malqar) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.