Мяо

Жалпы халқы шамамен 11 миллион адам. Қытайдағы саны 8,9 миллион адам. (оның ішінде 4,3 млн адам Гуйчжоуда, 1,8 млн адам Хунаньда, 1 млн адам Юньнанда, 2000 ж. халық санағы), Вьетнамда 550 мың адам, Лаоста 190 мың адам, Тайландта 120 мың адам, Мьянмада 15 мың адам тұрады. (2011).

хмонг
Мяо
Бүкіл халықтың саны
11 млн.
Ең көп таралған аймақтар
Қытай	8,9 млн.
Вьетнам	550 000
Лаос	190 000
Тайланд	120 000
Мьянма	15 000
Тілдері
мяо тілі
Діні
анимизм

Олар Мяо-Яо тобындағы мяо тілдерінде сөйлейді, диалектілері көп. Кейбір диалектілерде хмонг 12 тонға дейін болуы мүмкін, олар өз кезегінде бірнеше регистрлерге бөлінеді (жоғары тон, ортаңғы тон, төмен тон және т.б. болуы мүмкін). 1956 жылы қытайлық мяо үшін латын графикасы негізінде әр буынның соңында әріптік тондарды белгілейтін мяо тілінің төрт диалектісі үшін жазудың үш түрі әзірленді. Бұған ұқсас мяо тілінде жазу Вьетнамда 1961 жылдан бері бар (негізі хмонг-ленг диалектісі болды - «түрлі-түсті хмонг»). Яо тілдері үшін өзгертілген қытай таңбалары арқылы фольклорлық шығармаларды жазу дәстүрі де болды. Бұрын патхен тілінің түпнұсқа пиктографиялық жазуы болған, ол кейіннен жоғалып кеткен.

Мяо дінінің негізі - анимизм және ата-бабаларға табыну. Буддизм мен христиандықтың әсері аз.

Негізгі кәсібі – суармалы егістік және (күріш, көкөніс, бұршақ дақылдары), құрғақ жерде – жүгері, қарақұмық, кендір және т.б. өсіреді. Мал шаруашылығы, құс шаруашылығы, балық аулау, орман шаруашылығы (ағаш кесу) маңызды рөл атқарады. Аң аулаумен және терушілікпен айналысады. Түрлі қолөнер түрлері дамыған.

Мяо отбасы патриархалды, неке патрилокальды. Отбасына толық мүшелер ретінде барлық ұлдар, олардың әйелдері мен ұрпақтары мен күйеуге шықпаған қыздар кіреді. Туыстық терминдер барлық ұрпақты қамтиды: ата, әке, бала, немере. Отбасының мүлкі барлық ұлдарға тиесілі және ата-анасы қайтыс болғаннан кейін олардың арасында бөлінеді.

Дәстүрлі тұрғын үйлері жерде немесе жартылай қадалы (тау беткейінде) орналасқан, көбінесе ағаштан жасалған, төбесі саман немесе жабынқышпен жабылған. Екі қабатты тұрғын үйдің төменгі қабаты мал шаруашылығына арналған, жоғарғы қабаты тұрғын үй.

Ерлер киімі – түзу келген күртеше мен қысқа шалбар, әйелдердікі – қос төсті күртеше мен тігілмеген белдемше, орналасқан аймағына қарай әр түрлі болады, әдетте кесте және батикпен бай безендірілген, көптеген ашық күміс әшекейлері бар.

Тағамның негізін күріш, көкөніс, ет, балық, өсімдік майы құрайды.