რუსული ავანგარდი

1890-1930 წლებში, თუმცა ზოგან ის დაიწყო უკვე 1850 წელს და გრძელდებოდა 1960 წლამდე. ტერმინი მოიცავს მრავალ ცალკეულ თუმცა ერთმანეთთან დაკავშირებულ ხელოვნების მოძრაობას, რომელიც ამ პერიოდში აღმოცენდა, მათ შორის სიმბოლიზმს, ნეოპრიმიტივიზმს, სუპრემატიზმს, კონსტრუქტივიზმსა და ფუტურიზმს. იმის გათვალისწინებით, რომ მრავალი ამ ავანგარდისტ ხელოვნათაგან უკრაინაში იყო დაბადებული და გაზრდილი (მათ შორის კაზიმირ მალევიჩი, ალექსანდრა ექსტერი, ვლადიმერ ტატლინი, ვასილი კანდინსკი, დავიდ ბურლიუკი, ალექსანდრე არხიპენკო, სონია დელუნი-ტერკი), ზოგიერთ წყაროში მას ასევე უკრაინულ ავანგარდსაც უწოდებენ.

რუსულმა ავანგარდმა მის შემოქმედებით და პოპულარობის მწვერვალს 1917 წლის რევოლუციასა და 1932 წელს შორის მიაღწია, რის შემდეგაც ავანგარდისტული იდეებს უპირისპირდება ახლად აღმოცენებული სოციალისტური რეალიზმი, რომელსაც მთავრობა ლობირებდა. ამ პერიოდის გამორჩეული ფიგურები იყვნენ:

მხატვრები

• მარკ შაგალი
• პაველ ფილონოვი
• ვასილი კანდინსკი
• ელ ლისიცკი
• კაზიმირ მალევიჩი
• მიხაილ მატიუშინი
• ლიუბოვ პოპოვა
• ალექსანდრე როდჩენკო
• ოლგა როზანოვა
• ვლადიმერ ტატლინი
• ნადეჟდა უდალცოვა
• ალექსანდრე ჟდანოვი

კინორეჟისორები

• ოლექსანდრ დოვჟენკო
• სერგეი ეიზენშტეინი
• ვსევოლოდ პუდოვკინი
• ძიგა ვერტოვი

მწერლები

• სერგეი ტრეტიაკოვი

• საბჭოთა ხელოვნება
• ავანგარდიზმი
• რუსული სიმბოლიზმი
• მირ ისკუსტვა
• კუბოფუტურიზმი
• სუპრემატიზმი

• რუსული ავანგარდი (ინგლ.)

• კოვალენკო, გ. ფ. "1910-1920 წლების რუსული ავანგარდი და ექსპრესიონიზმის საკითხები. მოსკოვი: ნაუკა, 2003. (რუს.)