Руска авангарда – голем, влијателен бран на авангардната модерна уметност која процутела во Руската Империја и Советскиот Сојуз во периодот од 1890 до 1930 година.
Некои историчари како нејзин почеток ја бележат 1850 година, а за крај ја наведуваат 1960 година. Терминот опфаќа многу поединечни, но неразделно поврзани уметнички движења кои цутеле во тоа време – супрематизам, конструктивизам, руски футуризам, кубофутуризам, заум и неопримитивизам. Со оглед на тоа што многу авангардни уметници биле родени или израснати во она што денес е Белорусија и Украина (Казимир Малевич, Александра Екстер, Владимир Татлин, Василиј Кандински, Давид Бурлјук, Александар Архипенко), некои извори зборуваат и за украинска авангарда.
Руската авангарда го достигна својот креативен врв и максимална популарност во раздобјето на Руската револуција, од 1917 до 1932 година, кога идеите на авангардата се судрија со новонастанатата државноспонзорирана насока на социјалистичкиот реализам.
Авангардна група на сликари се собирала во списанието „Мир искуство“ и се заземала за оживување на руската народна уметност. Најзначајните резултати ги постигнала во сценографијата и костимографијата.
На почетокот на XX век во руската архитектура пристигаат западноевропските влијанија, прво сецесијата, а потоа функционализмот. Главни двигатели на руската апстрактна уметност биле Василиј Кандински, кој воедно бил и авторот на првата апстрактна слика (1910), М.Ф. Ларионов и Н.С. Гончарова (основачи на рајонизмот), а Казимир Малевич бил најрадикален (зачетник на супрематизмот).
Зачетник на конструктивизмот, најраниот облик на апстрактната скулптура, бил Владимир Татлин. Идеите на конструктивизмот во Европа ги пронеле вајарите: Александар Архипенко, Антоан Певзнер и Наум Габо.
После Октомвриската револуција се јавил краткотраен, но славен обид за модернизација на руската уметност во кој авангардата станала службен стил. Но, набрзо авангардните уметници биле шиканирани и дури затворани, а од 1934 година единствен признат ликовен израз бил социјалистичкиот реализам. Во Русија биле родени, но ја напуштиле во текот или после Октомвриската револуција Алексеј Јавленски, Марк Шагал, Ел Листиски, М. Ф. Ларионов и неговата сопруга Н. С. Гончарова и С. Пољаков.
Во сликарството се величаат култовите на Сталин, младоста и работниците. Идеолошки монументални споменици и портрети изведувала В. И. Мухина, а во архитектурата превладал стилот во кој се величала моќта на државата (Ленинов мавзолеј на Црвениот плоштад) во Москва.
Советскиот стил трае сè до распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година кога се јавува т.н. „постсоцијалистички стил“. Младата генерација архитекти проектира во сите постмодерни стилови на архитектурата. Периодот после 1990 година е обележан со појавата на многубројни уметнички групи кои се движат од геометриска апстракција преку хепенинг, лендарт, концептуална уметност, до хиперреализам вдахновен од социјалистичкиот реализам (т.н. уметност на перестројката).
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Руска авангарда, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.