Хӏиндий Ди

Индуизмах санскрит меттала сана́тана-дха́рма оал (सनातन धर्म, sanātana dharma), цун маӀан да даим бола ди, даим бола никъ е даим дола Ӏаьдал.

ХӀиндий дин овла ведий, хараппан дравидий цивилизацешкара боагӀ, цудухьа цох эггара ширагӀа бола ди ба оал. Бусалба дингахьа санна доацаш, хӀиндий дина кертте латташ саг хиннавац. Ер ма бий аьнна хьалаца цхьа бух а бац, цхьан уйлан тӀехьа баха хӀама а дац хӀиндий. Ха-зама мел йода хьахиннача Ӏадатийи, дин ражийи, тайп-тайпарча тешарийи гуллам ба из Даьла цаӀ вари, политеизми, панентеизми, пантеизми, монизми кхыметтала атеизми ларде латташ. ХӀиндий дина керттерча белгалонех я дхарма, карма, сансара, майя, мокша, йога яха дин кхетамаш.

ХӀиндий дин чу геттара дукха супа йоазонаш да, керттерча шин даькъе декъалуш дола: шрутии смритии. Лоадам болача хӀиндий йоазонех да |Ведаш, Упанишадаш, Пуранаш, иштта «Рамаяна», «Махабхарата» яха багахбуцама кхолламаши Агамаши.

ХӀиндий ди тӀехьа 1 миркха совгӀа саг ва — ший дукхалага диллача то тӀехьабазарий дукхалах дунен тӀа кхоалагӀа боагӀ жӀаргахойи бусулбаи динашта тӀехьа. ХӀиндуисташа ХӀиндичени Непалаи бахархой дукхагӀа дола дакъа дӀалоац. Иштта хӀиндий дукха ба ала йиш я Бангладеше, Шри-Ланке, Пакистане, ХӀиндонезехьа, Малайзе, Сингапуре, Маврикийе, Фиджи, Суринаме, Гайане, Тринидадеи Тобагои, Йокхача Британе, Канаде, Хеттача Америкерча Штаташка.

XX-ча бӀаьшерий шоллагӀа долча даькъе хӀиндуизм ХӀиндийчера ара а даьнна дерригача дунен тӀа тӀехьабазараш хьахинна дӀаэттад. Даьржа а дайза а да хӀиндуизма карма, йога, вегетарианство яха уйлаш.

ХӀиндий динах цхьайола оагӀонаш бахьан долаш чӀоагӀа бехк боах. Масала, бехк боаккхарех да жероша шоай боагабара Ӏадати, касташта бе́къарца нах ӀотеӀабари.

• Индуизм. Джайнизм. Сикхизм / Под общ.ред. М. Ф. Альбедиль и А. М. Дубянского. — М.: Республика, 1996. — С. 343. — 576 с. — ISBN 5-250-02557-9.
• Древо индуизма / Отв. ред. И. П. Глушкова. — М.: ru:Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 1999. — 559 с. — (Культура народов Востока). — 2500 экз. — ISBN 5-02-018032-7.