Латви

Ылӹзӹ шот — 2 217 053 эдем, (2012 и), вуйхала — Рига (721 000, 2006). Европын Ушемӹш дӓ НАТО-ш 2004-шӹ ин пырен. Шенген визын зонышты ылеш. Ышкевуяжы ти сӓндалӹк 1918 гӹц 1940-шӹ и якте виӓнгӹн. 1990-шӹ и якте совет кӹл лӹвӓлнӹ ылын, тидӹ паштек угӹц ӹшкевуяжы виӓнгеш.

Унитар кугыжаныш, республикын парламентше. Президент — Левитс Эгилс (8 июльышто 2019 ий гыч), премьер-министр (должность официал лӱм — министр президент Латвий) — Кариньш Кришьянис (23 шорыкйол 2019 ий гыч).

Ориентироватлаш логистика экономика, банк обслуживатлыше, туризм, videos. Почеш возен мошташ семын ввп-н 2018 ийыште покупательный паритет кугытшо $ млрд 57,84 (ВВП-Н (ППС) $ 29 901 да ВВП-Н (номиналым) $ 031 калык чонышто 18). Окса иктык — евро.

Кеҥеж пагытын кумшо деч утаралтына да кычкыра эл пӱтынек 1990 ий 4 майыште ссср-ын деч 1918 ий 18 ноябрь.

ООН Член 1991 ий гыч, Европысо йылме да уш — 2004 ий гыч, ОЭСР — 2016 ий пеледыш тылзе гыч. Зоно да шенгенский еврозоныш пура.

24 сорла 1991 ийыште рсфср (тунам — ссср ужаш) шкелыкыштым шотыш пӧртылтыза, латвийысе факт Республика, россий да диплом да 4-ше октябрьыште латвийын кылым кучаш тӱҥалын. 1991 ий 6 сентябрь СССР латвий шкелыкыштым шотыш.

1991 ий сентябрь гыч 17 шыжа латвий член лийыныт, тыгак лӱмым, ЙЫЛМЕ, европын каҥашыже, организаций-влак дене пырля европын да лӱдыкшыдымылык, МВФ, ВТО, йӱдвел теҥыз банк инвестиций да кугыжаныш советын пагытын кумшо. Лиге нацийын членже улеш (1921-1940).

160-шо тӱняште 35 да диплом дене палемдыме элысе посольство-влак латвий элын кылым кучен. 37 эл латвий рӱдолаште посольствым уло — Рига.

ЙЫЛМЕ евросоюзын тӱжвал политике да шке прекрасно ориентируется в латвийыште. Евросоюзыш пурышо Латвий 1 ага, 2004 ий. 2004 ий март гыч 29 йылме членже. 2007 ий 21 декабрьыште шенгенский латвий гыч зоныш пура, 2008 ий 30 март марте аралалт кодын аэропортышто тергымаш.

2005 ий майыште да 2006 ий ноябрьыште, ЙЫЛМЕ календарь годым, эл президент сша Дж. Буш.

22 декабрьыште 16 гыч 19 официальный визит дене россий икымше гана 2010 ийыште лийын президент в. затлерс латвий ий. Россий федерацийын президентше в. д. медведевын визит дене вашлийме годым затлерс да премьер-министр В. путиным поддержатлымыжым.

Латвий кугыжанышын 2015 ийын икымше пелыштыже тӱҥалеш-вуйлатышым совет союз европысо.

Латвий кугыжанышын — латвий войскам ушен, эрык аралаш ышталтын, да кумдык тичмашлыкым кугыжаныш утаралтмаш. ЙЫЛМЕ пуренам, 2004 ийыште, Латвий, а 2007 ий 1 январь гыч профессиональный армийыш куснаш.

Операций почеш операцийым участвоватлен да лӱдыкшыдымылык йӧн латвий тыныстарыше. Специалист-влакым тыгак граждан латвийысе миссий изи огыл надырым пыштен.

5500 армийыштат военный чот возеныт, резерв — 10 000 еҥ. Батальон ден батальон армийыш налыныт 18 2 пехотный Земессардзе — военизированный добровольческий чумырен, миноборонылан структура пура.

1996 ийыште операцийлан дене тӱнямбал 3600 утла военнослужащий, нунын кокла гыч 7 колен.

Резервыште улшо граждан-влаклан воинский службым эртат латвий нвс возен.

Латвий кугыжанышын вооруженный вийын обороно министр вуйлатыше пашам шуктен, танле темлымыж почеш вооруженный вийын.