Քոֆի Անան (անգլերէն՝ Kofi Atta Annan, 8 Ապրիլ 1938, Քումասի, Կանա - 18 Օգոստոս 2018, Պեռն, Զուիցերիա), կանացի դիւանագէտ, որ ՄԱԿ-ի գլխաւոր քարտուղարի պաշտօն վարած է 1 Յունուար 1997-էն մինչեւ 31 Դեկտեմբեր 2006, փոխարինելով Պութրոս Պութրոս-Ղալին։ 2001-ին արժանացած է Խաղաղութեան Նոպէլեան մրցանակի։ Կը տիրապետէր անգլերէնի, ֆրանսերէնի եւ կարգ մը ափրիկեան լեզուներու։
Քոֆի Անան անգլերէն՝ Kofi Atta Annan | |
---|---|
| |
Ծնած է | 8 Ապրիլ 1938[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Գումասի, Գանա[4][1] |
Մահացած է | 18 Օգոստոս 2018[5][6][…] (80 տարեկանին) |
Մահուան վայր | Պեռն, Զուիցերիա |
Քաղաքացիութիւն | Գանա[9][10] |
Կրօնք | Բողոքականութիւն |
Ուսումնավայր | Քուամէ Նքրումայի գիտութեան եւ արհեստագիտութեան համալսարան Մասաչուսեթի Արհեստագիտութեան Հիմնարկ[11] Ժընեւի միջազգային յարաբերութիւններու հիմնարկ[11] Մֆանթսիփիմ Վարժարան Մասաչուսեթսի արհեստագիտական հիմնարկ Ժընեւի համալսարան Մաքալիսթեր Վարժարան Սլոնի հետեւորդներու ծրագիր |
Մասնագիտութիւն | դիւանագէտ, տնտեսագէտ, քաղաքական գործիչ |
Աշխատավայր | Միացեալ Ազգերու Կազմակերպութիւն |
Վարած պաշտօններ | ՄԱԿ-ի Գլխաւոր քարտուղար[12][13] եւ Միացեալ Ազգերու պատուիրակ՝ Սուրիոյ Մէջ |
Անդամութիւն | Արուեստներու եւ գիտութիւններու ամերիկեան կաճառ |
Ամուսին | Նանէ Անան եւ Թիթի Ալաքիճա |
Ծնողներ | հայր՝ Հենրի Ռենալտ Անան, մայր՝ Ռոզ Էշուն |
Երեխաներ | Քոժօ Անան, Նինա Քրոնսթետթ եւ Ամա Անան |
Ստորագրութիւն |
Ան հիմնադիրն ու տնօրէնն էր Քոֆի Անան Հիմնադրամին (Kofi Annan Foundation), ինչպէս նաեւ կը տնօրինէր Ծերունիներու համաշխարհային կազմակերպութիւնը, հիմնուած Նելսոն Մանտելայի կողմէ: Ուսած է Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներուն մէջ։
Ծնած է Քումասի, նախկին Անգլիական Ոսկեայ Ափ (British Gold Coast), եւ ստացած է տնտեսագիտական վկայական՝ Մաքալէսթըր Քոլէճէն (Macalester College) ներս, որմէ ետք համաշխարհային կապակցութիւններու համալսարանական ճիւղը շարունակած է Graduate Institute Geneva համալսարանին մէջ, ապա տեսչութեան (management) ճիւղը՝ MIT: Անան մաս կազմած է ՄԱԿ-ի 1962-ին, աշխատելով Առողջապահութեան Համաշխարհային Կազմակերպութենէն ներս, Ժընեւ: Շարունակած է ասպարէզը տարբեր գործեր ստանձնելով ՄԱԿ-ի գլխաւոր գրասենեակէն ներս, Նիւ Եորք, ինչպէս Ենթա-Գլխաւոր Քարտուղարը դառնալով խաղաղապահպանութեան հետ առնչուած գործերուն Մարտ 1992-էն մինչեւԴեկտեմբեր 1996:
Ստանձնած է ՄԱԿ-ի Գլխաւոր Քարտուղարի դերը 13 Դեկտեմբեր 1996-ին Ապահովութեան Խորհուրդին կողմէ, ապա ՄԱԿ-ի Ընդհանուր Ժողովին կողմէ: Ան առաջին սեւամորթ ափրիկեցին էր, որ ստանձնած էր աշխարհի աւագ դիւանագէտի պաշտօնը եւ պաշտօնավարած է երկու նստաշրջան` 1997-էն մինչեւ 2006: Անոր յաջորդողն էր Գլխաւոր Քարտուղար Պան Քի Մուն, 1 Յունուար 2007-ին:
Անանի նստաշրջանը զուգադիպած է Իրաքի պատերազմին եւ «Էյչ.Այ.Վի.» համաճարակին:
Քոֆի Անան Լիբանանի արդի պատմութեան մէջ զօրակցած է Լիբանանի ազգային միասնականութեան եւ ապահովական կայունութեան, յատկապէս սահմանային խաղաղութեան` ՖԻՆԻՒԼ-ի միջազգային խաղաղապահ ուժերու առաքելութեան ընդմէջէն:
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Քոֆի Անան, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.