Ռուսական Այբուբեն
Ռուսական այբուբեն, ռուսերենի գրային համակարգը, որն ստեղծվել է սլավոնական գրի (կիրիլիցա) հիման վրա։ Ժամանակակից Ռուսական այբուբենը բաղկացած է 33 տառից, որոնցից քսանը նշանագրում են բաղաձայն, 10-ը՝ ձայնավոր հնչյուններ․ սրանցից я, ю, ё, е (վերջինը միայն որոշակի դիրքում) երկհնչյուններ են։ Й տառը վանկարար չէ․ ъ (կոշտության նշան) և ь (փափկության նշան) տառերն ինքնուրույն հնչյուններ չեն նշանագրում.
ь ցույց է տալիս նախորդ բաղաձայնի փափկությունը և երբեմն իմաստատարբերիչ դեր է կատարում (кров «կտուր, օթևան, տուն», кровь «արյուն»), իսկ ъ օգտագործվում է որպես, այսպես կոչված, անջատիչ նշան (արտասանությամբ անջատվում են երկու հարևան վանկերը «суб-ъект»)։ Կիրիլիցայի առաջին բարեփոխումը կատարվել է 1710-ին, Պետրոս Մեծի հրամանով, իսկ երկրորդը՝ 1917-ի դեկտ․ 23-ին, լուսավորության ժող․ կոմիսարիատի դեկրետով։ ժամանակի ընթացքում Ռուսական այբուբենը համալրվել է նոր տառերով, իսկ որոշ տառեր հանվել են գործածությունից։ Ռուսական այբուբենը ընկած է նախկին ԽՍՀՄ շատ լեզուների, ինչպես նաև Բուլղարիայի, նախկին Հարասլավիայի, նախկինում Մոնղոլիայի այբուբենների հիմքում։
| Ժամանակակից ռուսական այբուբենը | Տառերի անունները | Ժամանակակից ռուսական այբուբենը | Տառերի անունները |
|---|---|---|---|
| А а | ա | Р р | էր |
| Б б | բե | С с | էս |
| В в | վե | Т т | տե |
| Г г | գե | У у | ու |
| Д д | դե | Ф ф | էֆ |
| Е е | ե | Х х | խա |
| Ё ё | յո | Ц ц | ցե |
| Ж ж | ժե | Ч ч | չե |
| З з | զե | Ш ш | շա |
| И и | ի | Щ щ | շչա |
| Й й | ի կիսաձայն | Ъ | կոշտության նշան |
| К к | կա | Ы | ըի |
| Л л | էլ | Ь | փափկության նշան |
| М м | էմ | ||
| Н н | էն | Э э | է շրջուն |
| О о | օ | Ю ю | յու |
| П п | պե | Я я | յա |
Ռուսական ստեղնաշար
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռուսական այբուբեն» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 34)։  |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Ռուսական այբուբեն, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.