सप्त सिधूं

ह्या सातय न्हंयो दर्याक मेळटा. आठव्या मंडलांतल्या चोविसाव्या सूक्तांत, सप्तसिंधू म्हळ्यार सात न्हंयांचो वाठार अशें सुचीत केलां.

कांय अभ्यासकांच्या मनात सप्तसिंधू प्रदेश म्हळ्यार पंजाब आनी वितस्ता (झेलम),असिक्नी (चिनाब), परूष्णी (रावी), विपीशा (बियास), शुतुद्री (सतलज), सिंधू आनी सरस्वती ह्या त्यो सात न्हंयो आसात. ह्या मुखेल न्हंयांक लागून त्या प्रदेशाक सप्त सिंधू हें नांव मेळ्ळां आसलें तरी, त्याच प्रदेशांत द्दषद्वती, तृष्टामा,रसा, श्वेती, कुभा, गोमती,क्रुमू, मेहत्नू ह्यो न्हंयो व्हांवताल्यो. अस्तंतेक खैबर घाट, उदेंतेक यमुना, उत्तरेक हिमाचल आनी दक्षिणेक राजस्थांनातलें वाळवंट अश्यो ह्या प्रदेशाच्यो शिमो आशिल्ल्यो.

सप्त सिंधू प्रदेश म्हळ्यार पंजाब हें मत सगळ्यांक मान्य ना. कांय अभ्यासकांच्या मतान पांच न्हंयांचो प्रदेश ह्या अर्थान हो शब्द आयला. ह्यो सगळ्यो न्हंयो दर्याक मेळनात. तेखातीर सप्त सिंधू व्याप्तीविशीं विद्वानांत मतभेद आसात.

मध्य आशियांत रशियन तुर्कस्तांनातल्या कांय वाठाराक सात न्हंयाचो प्रदेश म्हण्टात. पुर्विल्ल्या काळांत त्या प्रदेशांत भारतीय आर्यांचे पूर्वज रावतालो. कांय काळा उपरांत थंयसावन ते पंजाबांत आयलो आनी नवे वसाहती तांणीं सप्त सिंधू हेंच नांव दिलें आसूंये अशें कांय जाणांचें मत आसा.

श्री दास हाच्या मतान सप्त सिंधूचे उत्तरेक हिमालय आसून दक्षिणेक दर्या आशिल्लो. तो दर्या सुकून थंय राजस्थानाचें वाळवंट जालें. उदेंतेक हिमालयाच्या मुळांतूच एक दर्या आशिल्लो. तो सुकून थंय भूप्रदेश निर्माण जालो. त्या प्रदेशांत उत्तर प्रदेश , बिहार, आसाम हांचो आस्पाव जाता. अस्तंतेक सुलेमान पर्वत आशिल्लो. हाचेवयल्यान पंजाब आनी काश्मीर ह्या प्रदेशांचो सप्त सिंधूंत आस्पाव जातालो आसुये. फटल्या पन्नांस शेंकड्यांच्या काळांत भरतखंडाच्या भुगोलीक रचणुकेंत खूब बदल जाला हें भूगर्भशास्त्रज्ञांनी मान्य केलां. सप्त सिंधू प्रदेश पयलीं दर्यान रेवडिल्ल्यान थंयचे हवामान सप्तशीतोश्ण आसिल्लें पूण आतां थंय जमीन आनी वाळवंट जाल्ल्यान हवामानांतूय बदल जाल्यात.

गंगेच्या देगेवयलें मेरठ आनी कुमाऊँ, जम्मू काश्मीर, वायवय् शीमे वाठार आनी अफगाणिस्तानाचो उदेंत वाठार ह्या सगळ्यांचो सप्त सिंधूंत आस्पाव जातालो अशें भार्गव हांचे मत आसा. सप्ते, नारायण धर्म: (जल्म: २७ ऑगस्ट १९४१, म्हापसा- बारदेस). सुटकेझुजारी. ताणें प्राथमिक शिक्षण मराठींतल्यान घेतलें. तो 'नॅशनल काँग्रेस गोवा' हे संघटनेचो वांगडी आशिल्लो. २६ जानेवारी १९५५ ह्या दिसा म्हापसा हांगा ताणें सत्याग्रहांत वांटो घेतिल्लो, पोलिसांनी ताका धरलो, बंदखणींत दवरलो आनी २७ ऑगस्ट १९५९ ह्या दिसा सोडलो. भारत सरकारान ताम्रपत्र दिवन ताचो भोवमान केलो.