Galo ou gálico é o nome que se lle dá á lingua de orixes celtas falada en gran parte da Galia antes de que o latín vulgar de finais do Imperio romano se impuxese nesas terras.
Galo | ||
---|---|---|
Falado en: | Galia | |
Total de falantes: | século VI | |
Familia: | Indoeuropea Linguas celtas Continental Galo | |
Escrita: | Alfabeto etrusco, grego e latino | |
Códigos de lingua | ||
ISO 639-1: | -- | |
ISO 639-2: | cel | |
ISO 639-3: | xtg | |
Mapa | ||
Status | ||
O idioma coñécese grazas a uns centos de inscricións en pedra, cerámica ou outros artefactos e moedas, así como en láminas de chumbo (e nunha ocasión de cinc). Estes atópanse por toda a antiga Galia, é dicir, especialmente na actual Francia pero tamén en partes de Suíza, Italia, Alemaña e Bélxica.
O galo agrúpase xunto co celtibérico, lepóntico e gálata como linguas celtas continentais.
χ é un alófono de k ante t.
A lingua gala foi representada mediante varios sistemas de escritura, dependendo da época e da situación xeográfica:
1. O alfabeto de Lugano usado na Galia Cisalpina para o lepóntico era:
O alfabeto de Lugano non distingue entre as oclusivas xordas e sonoras, é dicir, P representa /b/ ou /p/, T vale para /t/ ou /d/, K para /g/ ou /k/.
Z representa probabelmente ts. U /u/ e V /w/ distínguense. Θ usábase probabelmente para /t/ e X para /g/.
2. O alfabeto grego oriental usado na Galia Transalpina era:
χ úsase para [χ], θ para ts, ου para /u/, /ū/, /w/, η e ω tanto para o /e/, /ē/ breve e longo, /o/, /ō/, mentres que ι é para o /i/ breve e ει para /ī/. Hai que notar que Sigma no alfabeto grego oriental se parece a un C (sigma lunar).
3. O alfabeto latino (tanto o monumental como o cursivo) que se usaba na Galia romana era:
G e K usábanse en ocasións de forma indistinta. Ð, ð, ds e s pode que representasen ts. X, x representa [χ] ou /ks/. EV pódese intercambiar xunto con OV (e.g. L-3, L-12). Q úsase en raras ocasións (por exemplo, Sequanni, Equos) e pode que fose un arcaísmo. Ð e ð eran usadas para representar a letra Tau Gallicum, que aínda non se engadiu ao Unicode. En contraste con Ð a barra central esténdese por todo o glifo.
Números ordinais que aparecen nos grafitos da Graufesenque:
This article uses material from the Wikipedia Galego article Lingua gala, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Todo o contido está dispoñible baixo a licenza CC BY-SA 4.0, agás que se indique o contrario. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Galego (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.