Aiméibe: Géineas prótasón

Orgánaigh aoncheallacha ina dtarlaíonn próisis iomlána na beatha laistigh de chill amháin.

Tá 6,000 speiceas ar domhan ó 2000 milliún bl. ó shin. Cónaíonn siad san ithir, i locháin, san fharraige.  Is cineál cille nó orgánach í ina bhfuil an cumas aici a cruth a athrú, go príomha trí shíneadh agus tharraing a bréagphóidiamaí/bréagchosa. Ní chruthaíonn aiméibí grúpa tacsanomaíoch amháin; ina ionad sin, tá siad ar fáil i ngach mórghinealach d'orgánaigh eocarótacha. Tarlaíonn cealla aiméabóideacha, ní hamháin i measc na protozoa, ach freisin i bhfungais, in algaí, agus in ainmhithe.

WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoAiméibe
Amoeba Cuir in eagar ar Wikidata
Aiméibe: Cruth, gluaiseacht agus cothú, Tagairtí, Tagairtí
Cuir in eagar ar Wikidata
Taifead

Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtEukaryota
FíleamAmoebozoa
AicmeTubulinea
OrdAmoebida
FineAmoebidae
GéineasAmoeba Cuir in eagar ar Wikidata
Bory, 1822
Aiméibe: Cruth, gluaiseacht agus cothú, Tagairtí, Tagairtí
"Ollaiméibe", Chaos carolinense


Cruth, gluaiseacht agus cothú

Aiméibe: Cruth, gluaiseacht agus cothú, Tagairtí, Tagairtí 
Foirmeacha an bhréagphóidiam, ó chlé: polaphóideach agus lóbach; monaphóideach agus lóbach; fílosach; cónúil; mioneangach; achtanaphóidí barrchaolaithe; achtanaphóidí neamh-bharrchaolaithe.

Úsáideann siad bréagphóidiamaí/bréagchosa don ghluaiseacht agus don chothú, a bhfuil ina  boilg de cíteaplasma déanta trí ghníomh comhordaithe de mhicreasnáithíní aictine ag brú amach an scannánphlasmach a timpeallaíonn na cille. De ghnáth, bogann an aiméibe trí  bhréagphóidiam a leathnú amach, agus é a cheangal leis an tsubstráit agus é a líonadh le cíteasol, ansin ag scaoileadh a sciar chúil ón tsubstráit, arb é an toradh go ghluaiseann an t-orgánach ar aghaidh.

Aicmiú

Cuireann an t-aicmiú is déanaí géinis na na n-aiméibí éagsúla ins na grúpaí seo a leanas:

Foghrúpaí Mórghrúpaí agus géinis Moirfeolaíocht
Amoebozoa
  • Lobosa:
    • Acanthamoeba, Amoeba, Balamuthia, Chaos, Clydonella, Discamoeba, Echinamoeba, Filamoeba, Flabellula, Gephyramoeba, Glaeseria, Hartmannella, Hydramoeba, Korotnevella (Dactylamoeba), Leptomyxa, Lingulamoeba, Mastigina, Mayorella, Metachaos, Neoparamoeba, Paramoeba, Polychaos, Phreatamoeba, Platyamoeba, Protoacanthamoeba, Rhizamoeba, Saccamoeba, Sappinia, Stereomyxa, Thecamoeba, Trichamoeba, Trichosphaerium, Unda, Vannella, Vexillifera
  • Conosa: Endamoeba, Entamoeba, Hyperamoeba, Mastigamoeba, Mastigella, Pelomyxa, Dictyostelium, Physarum
  • Lobose pseudopods (Lobosa): Lobose pseudopods are blunt, and there may be one or several on a cell, which is usually divided into a layer of clear ectoplasm surrounding more granular endoplasm.
Rhizaria
  • Cercozoa:
    • Filosa:
      • Monadofilosa: Gyromitus, Paulinella
      • Granofilosea
      • Chlorarachniophyceae
    • Endomyxa:
      • Proteomyxidea: Vampyrella
      • Gromiidea
  • Foraminifera
  • Radiolaria
  • Filose pseudopods (Filosa): Filose pseudopods are narrow and tapering. The vast majority of filose amoebae, including all those that produce shells, are placed within the Cercozoa together with various flagellates that tend to have amoeboid forms. The naked filose amoebae also includes vampyrellids.
  • Reticulose pseudopods (Endomyxa): Reticulose pseudopods are cytoplasmic strands that branch and merge to form a net. They are found most notably among the Foraminifera, a large group of marine protists that generally produce multi-chambered shells. There are only a few sorts of naked reticulose amoebas, notably the gymnophryids, and their relationships are not certain.
  • Radiolarians are a subgroup of actinopods that are now grouped with rhizarians.
Excavata
  • Heterolobosea:
    • Vahlkampfiidae: Monopylocystis, Naegleria, Neovahlkampfia, Paratetramitus, Paravahlkampfia, Psalteriomonas, Sawyeria, Tetramitus, Vahlkampfia, Willaertia
    • Gruberellidae: Gruberella, Stachyamoeba
  • Parabasalidea: Dientamoeba, Histomonas
  • Other: Rosculus, Acrasis, Heteramoeba, Learamoeba, Stygamoeba, Plaesiobystra, Tulamoeba
  • The Heterolobosea, includes protists that can transform between amoeboid and flagellate forms.
Heterokonta
  • Chrysophyceae: Chrysamoeba, Rhizochrysis
  • Xanthophyceae: Rhizochloris
  • Labyrinthulomycetes
  • The heterokont chrysophyte and xanthophyte algae includes some amoeboid members, the later being poorly studied.
Alveolata
  • Dinoflagellata: Dinamoeba, Pfiesteria
  • Parasite with amoeboid life cycle stages.
Nucleariid
  • Micronuclearia, Nuclearia
  • Nucleariids appear to be close relatives of animals and fungi.
Ungrouped/

unknown

  • Adelphamoeba, Astramoeba, Cashia, Dinamoeba, Flagellipodium, Flamella, Gibbodiscus, Gocevia, Hollandella, Iodamoeba, Malamoeba, Nollandia, Oscillosignum, Paragocevia, Parvamoeba, Pernina, Pontifex, Protonaegleria, Pseudomastigamoeba, Rugipes, Striamoeba, Striolatus, Subulamoeba, Theratromyxa, Trienamoeba, Trimastigamoeba, Vampyrellium, and about 50 other genera

Tagairtí

Tagairtí

Tags:

Aiméibe Cruth, gluaiseacht agus cothúAiméibe TagairtíAiméibe TagairtíAiméibe Naisc sheachtrachaAiméibeAinmhíAlgaíCill (bitheolaíocht)Prótasóin

🔥 Trending searches on Wiki Gaeilge:

Liam III ShasanaAn IoruaTeicneolaíochtComhriachtainRíocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart ÉireannConfadhCharles X na Fraince (1757-1836)WagamamaUSENETYouTubeDrosera rotundifoliaAn tAigéan CiúinMediaWikiPáirtí Poblachtach (Stáit Aontaithe)FarraigeAn Chéad Chogadh DomhandaCoca-ColaStaidreamhMeithealTeileachumarsáidGalileo GalileiStílbhileoga cascáideachaAmhasGiuseppe VerdiTalmhaíochtAn IáivisKanye WestCreative CommonsRobin WilliamsJerry Seinfeld9 Deireadh FómhairNanaitheicneolaíochtAn PartanónUachtarán na hÉireannJohann Sebastian BachAhmadachParaguaFeamainnHoratio NelsonWayback MachineBrú na Bóinne700 RCOspidéalEarrach na nArabachDave GrohlRyan ReynoldsCaitheamh tobacStaitisticIthirCarles PuigdemontSvaisticeHidreaponaicIodálachÍosa CríostAn IúgslaivFungasMicrosoft WindowsFoirmle cheimiceachNapoléon BonaparteDroichead Francis Scott Key (Baltimore)Philip Seymour HoffmanAn MhaláivCómhaoin WikimediaDuineTeangeolaíochtSliabh LuachraJohn F. Kennedy1 NollaigWikidataAstaitínGníomhaíocht na nOibrithe agus na nDífhostaitheToghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe 2024🡆 More