An Indya (sa Ingles: India) opisyal na Republika nin Indya (Bharat Gaṇarājya), sarong banwa sa Habagatan Asya.
Ini an ikapitong pinakadakulang banwa kun sa hiwas, an ikaduwang-pinakamatawong banwa (na may lampas sa 1.2 bilyon tawo), asin an pinakadakulang demokrasya sa kinaban. Ini napapagdolonan kan Indian Ocean sa habagatan, an Arabian Sea sa sur-solnopan, asin an Sola' nin Bengal sa sur-subangan. Ini kadolon an Pakistan sa solnopan; Tsina, Nepal, asin Bhutan sa norte-subangan; asin Myanmar (Burma) saka Bangladesh sa subangan. Sa Indian Ocean, an Indya harani sa tongod kan Sri Lanka asin kan Maldives. An Andaman asin Nicobar Islands na sakop kan Indya kadolon an maritimong kasagkoran kan Tailandiya asin Indonesya.
Republic of India Bhārat Gaṇarājya (see other regional names) | |
---|---|
Motto: "Satyameva Jayate" (tataramon?) "Truth Alone Triumphs" | |
Kanta: "Jana Gana Mana" (tataramon?) "Thou Art the Ruler of the Minds of All People" | |
National song: "Vande Mataram" (tataramon?) "I Bow to Thee, Mother" | |
Territory controlled by India shown in dark green; territory claimed but not controlled shown in light green | |
Kapitolyo | New Delhi 28°36′50″N 77°12′30″E / 28.61389°N 77.20833°E |
Pinakadakulangsyudad | |
Opisyal na mga tataramon |
|
Minimidbid Panrehiyon na mga tataramon | |
Native languages | 447 languages |
Relihiyon (2011) |
|
Demonym |
|
Gobyerno | Federal parliamentary republic |
• President | Droupadi Murmu |
• Vice-President | Jagdeep Dhankhar |
• Prime Minister | Narendra Modi |
• Chief Justice | Dhananjaya Y. Chandrachud |
Lehistratura | Parliament |
• Itaas na Harong | Rajya Sabha |
• Ibabang harong | Lok Sabha |
Independence from the United Kingdom | |
• Dominion | 15 August 1947 |
• Republic | 26 January 1950 |
Area | |
• Total | 3,287,263 km2 (1,269,219 sq mi) (7th) |
• Tubig (%) | 9.6 |
Populasyon | |
• 2023 tantya | Plantilya:IncreaseNeutral 1,428,627,663 (1st) |
• 2011 Sensus | Plantilya:IncreaseNeutral 1,210,854,977 (2nd) |
• Densidad | [convert: invalid number] (30th) |
GDP (PPP) | 2023 tantya |
• Kabuuhan | $13.119 trillion (3rd) |
• Per capita | $9,183 (127th) |
GDP (nominal) | 2023 tantya |
• Kabuuhan | $3.732 trillion (5th) |
• Per capita | $2,612 (139th) |
Gini (2019) | Plantilya:IncreaseNegative 35.7 medium |
HDI (2021) | 0.633 medium · 132nd |
Currency | Indian rupee (₹) (INR) |
Sona nin Oras | IST (UTC+05:30) |
DST is not observed. | |
Porma nin petsa |
|
Nagmamaneho sa | left |
Kodang pan-apod | +91 |
ISO 3166 code | IN |
Internet TLD | .in (others) |
An subkontinenteng Indyan binabanwa kan Sibilisasyon Indus Valley kan ika-3ng millennium BCE. Sunod na millennium, nasurat an mga pinakasoanoy na iskritura nin Hinduismo. An pagkabaranga' susog sa kasta, nagbutwa kan enot na millennium BCE, asin man an Budhismo, Jainismo nagpoon nang magtunga. Siring man an pulitikal na pagsasararo' nangyari sa irarom kan Imperyo nin Maurya asin Gupta. An mga inapod na Middle KIngdom naimpluwensiyang gayo an mga kultura sa palibot asin nakaabot na gayo sa sur-subangan na Asya. Sa medieval era, an Judaismo, Zoroastrianismo, Kristiandad asin Islam uminabot, dangan an Sikhismo nagtunga, bagay na nakadugang manlaenlaen asin raramas na kultutra sa nasabing rona'. An bandang amnayan, haros nasakop kan Sultanatong Delhi asin an habagatan napairarom sa impluwensiya kan Imperyong Vijayanagara. An ekonomiya tuminalubo kan ika-17 siglo sa Imperyo Mughal. Sa tanga kan ika-18ng siglo, an subkontinente napairarom sa kapangyarihan kan British East India Company, asin sa tanga kan ika-19ng siglo, an lugar na ini napasakop sa korona Briton. Sarong makabanwang hiron an nagbutwa sa kahurihan kan ika-19ng siglo na ngapit, sa pamamayo ni Mahatma Gandhi, orog na guminantad huli sa paaging matoninong. An lakopan na hiron na ini nagresulta sa pagkamit kan Indya kan saiyang katalingkasan kan taon 1947.
This article uses material from the Wikipedia Bikol article Indya, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Bikol (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.