یادبودهای برگزیده/نوامبر

رویدادها

• ۱۶۰۴ - ویلیام شکسپیر نمایشنامه «اُتلو» را برای نخستین بار در کاخ «وایت هال» لندن به روی صحنه آورد.
• ۱۷۵۵ - با وقوع یک زلزله شدید در لیسبون پایتخت پرتغال، بیش از ۹٬۰۰۰ خانه ویران شده و ۳۰٬۰۰۰ نفر جان باختند.
• ۱۹۲۲ - هیئت قانونگذاری ترکیه با فرمان مصطفی کمال آتاتورک (در تصویر)، به الغای نظام سلطنتی در این کشور، رای مثبت داد. یکسال بعد، نظام «جمهوری» در ترکیه اعلام شد.
• ۱۹۸۱ - جزایر آنتیگوا و باربودا در شرق دریای کارائیب، از بریتانیا استقلال یافتند.

زادروزها

• ۸۴۶ - زادروز لویی کندزبان پادشاه فرانسه
• ۱۸۸۰ - زادروز آلفرد وگنر دانشمند، زمین‌شناس و هواشناس آلمانی
• ۱۹۲۴ - زادروز سلیمان دمیرل رئیس‌جمهور ترکیه از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۰
• ۱۹۳۵ - زادروز ادوارد سعید نظریه‌پرداز ادبی، منتقد فرهنگی و فعال سیاسی فلسطینی-آمریکایی
• ۱۹۴۴ - زادروز رفیق حریری سیاستمدار و فعال اقتصادی لبنانی، دو دوره نخست‌وزیر لبنان
• ۱۹۵۰ - زادروز رابرت لافلین فیزیکدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک
• ۱۹۷۳ - زادروز آیشواریا رای بازیگر هندی و دختر شایستهٔ دنیا سال ۱۹۹۴
• ۱۹۹۴ - زادروز پابلو ویتار خواننده، ترانه‌سرا برزیلی

درگذشت‌ها

• ۲۵۱ - درگذشت هوستیلیان امپراتور روم
• ۱۸۱۸ - درگذشت ماری-گابریل کاپت نقاش فرانسوی
• ۱۸۹۴ - درگذشت الکساندر سوم تزار روسیه از ۱۳ مارس ۱۸۸۱ تا هنگام مرگش
• ۱۹۰۳ - درگذشت تئودور مومسن تاریخ‌دان، واژه‌شناس و نویسنده آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۰۲
• ۱۹۵۵ - درگذشت دیل کارنگی نویسنده و سخنران آمریکایی
• ۱۹۵۶ - درگذشت مارشال پیترو بادوگیلیو بیست و هشتمین نخست‌وزیر پادشاهی ایتالیا
• ۱۹۷۲ - درگذشت ازرا پاوند شاعر آمریکایی

رویدادها

• ۱۳۰۹ قمری - حکم میرزای شیرازی درباره تحریم تنباکو.
• ۱۳۵۷ - کشتار جمعی دانش‌آموزان تهرانی و نامگذاری این روز بنام روز دانش‌آموز
• ۱۳۵۸ - در پی حملهٔ شماری از دانشجویان پیرو خط امام به کنسولگری ایالات متحده آمریکا در تهران، بحران گروگان‌گیری در سفارت این کشور آغاز شد.
• ۱۷۹۵ - دوران حکومت ۴ ساله انجمنِ گردانندگان یا دیرکتوار فرانسه، آغاز شد.
• ۱۸۸۹ - ایالت داکوتای جنوبی به عنوان چهلمین ایالت، به ایالات متحده آمریکا پیوست.
• ۱۹۱۴ - در جریان جنگ جهانی اول، روسیه به امپراتوری عثمانی اعلام جنگ داد.
• ۱۹۱۶ - شریف حسین پادشاه عربستان خود را حاکم همه کشورهای عربی قلمداد کرد.
• ۱۹۶۳ - نگو دین دیم نخستین رئیس‌جمهور ویتنام جنوبی در یک کودتای نظامی توسط ارتش جمهوری ویتنام کشته شد.
• ۲۰۰۰ - با ورود نخستین اردوی فضانوردان به ایستگاه فضایی بین‌المللی، استفاده عملی از این ایستگاه فضایی آغاز شد.
• ۲۰۰۴ - تئودور ون گوگ روزنامه‌نگار، فیلمساز و چهره مشهور تلویزیون در هلند، در خیابانی نزدیک خانه‌اش در شرق آمستردام با شلیک چند گلوله به قتل رسید.

زادروزها

• ۱۷۵۵ - زادروز ماری آنتوانت واپسین ملکه پیش از انقلاب کبیر فرانسه
• ۱۷۹۵ - زادروز جیمز ناکس پولک یازدهمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
• ۱۸۱۵ - زادروز جرج بول (در تصویر)، ریاضیدان و فیلسوف انگلیسی
• ۱۸۲۹ - زادروز میکائیل نالباندیان شاعر، نویسنده، اندیشمند سیاسی ارمنستانی و مبارز پرشور استقلال ارمنستان
• ۱۸۶۵ - زادروز وارن جی. هاردینگ بیست‌ونهمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
• ۱۹۱۳ - زادروز برت لنکستر بازیگر و تهیه‌کنندهٔ آمریکایی
• ۱۹۶۵ - زادروز شاهرخ خان هنرپیشهٔ هندی

درگذشت‌ها

• ۱۹۳۰ - درگذشت آلفرد وگنر، دانشمند، زمین‌شناس و هواشناس آلمانی
• ۱۹۵۰ - درگذشت جورج برنارد شاو، نمایشنامه‌نویس و منتقد ادبی ایرلندی
• ۱۹۶۶ - درگذشت پیتر دبای، دانشمند هلندی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۳۶
• ۱۹۷۵ - درگذشت پیر پائولو پازولینی، شاعر، کارگردان و نویسندهٔ ایتالیایی

• روز ملی مازندران در ایران

رویدادها

• ۱۷۹۳ - الیمپ دگوژ نمایشنامه‌نویس، فعال سیاسی و طرفدار الغای برده‌داری از نخستین فمنیست‌های اعدام شده است.
• ۱۹۰۳ - پاناما از کشور کلمبیا مستقل شد.
• ۱۹۴۶ - در پی شکست ژاپن در جنگ جهانی دوم ،قانون اساسی تازه این کشور تصویب شد.
• ۱۹۵۷ - اسپوتنیک ۲، (در تصویر) نخستین فضاپیمایی که یک موجود زنده را به فضا برد توسط اتحاد جماهیر شوروی پرتاب شد.
• ۱۹۸۶ - با چاپ نخستین گزارش در مورد معامله سلاح با ایران در روزنامه لبنانی الشرع، ماجرای ایران - کنترا آغاز شد.
• ۱۹۸۶ - ایالات فدرال میکرونزی از ایالات متحده آمریکا مستقل شد.

زادروزها

• ۱۳۶۵ - زادروز حاج سید رضا نریمانی، مداح و خواننده مذهبی

• ۱۳۲۶ - زادروز محمدرضا اسحاقی گرجی، نوازنده و موسیقی‌دان مازندرانی
• ۱۶۰۴ - زادروز عثمان دوم سلطان و خلیفه امپراتوری عثمانی از سال ۱۶۱۸ تا سال ۱۶۲۲ میلادی
• ۱۸۰۱ - زادروز وینچنتزو بلینی اپرا نویس ایتالیایی
• ۱۹۰۱ - زادروز آندره مالرو نویسنده، منتقد هنری و سیاستمدار فرانسوی
• ۱۹۲۱ - زادروز چارلز برانسون بازیگر آمریکایی
• ۱۹۳۳ - زادروز آمارتیا سن برندهٔ هندی جایزه نوبل اقتصاد
• ۱۹۴۵ - زادروز گرد مولر فوتبالیست آلمانی

درگذشت‌ها

• ۳۶۱ - درگذشت کنستانتیوس دوم امپراتور روم از ۳۳۷ تا ۳۶۱
• ۱۹۵۴ - درگذشت هانری ماتیس نقاش فرانسوی
• ۱۹۵۷ - درگذشت ویلهلم رایش روانپزشک و روان‌کاو اتریشی

رویدادها

• ۱۹۹۵ - یک شبه نظامی یهودی به نام ایگال عمیر، اسحاق رابین ژنرال اسرائیلی و نخست‌وزیر وقت این کشور را ترور کرد.
• ۱۹۹۹ - خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با پشتیبانی مالی جهاد دانشگاهی آغاز به کار کرد.
• ۲۰۰۸ - علی کردان وزیر کشور وقت کابینه محمود احمدی‌نژاد، به دلیل دروغگویی در ارائه مدرک‌های تحصیلی خود در مجلس شورای اسلامی استیضاح و از کار برکنار شد.
• ۲۰۰۸ - مردم آمریکا برای انتخاب چهل و چهارمین رئیس‌جمهور این کشور به پای صندوق‌های رای رفتند و باراک اوباما را به ریاست جمهوری کشورشان برگزیدند.

زادروزها

• ۱۴۷۰ - زادروز ادوارد پنجم پادشاه انگلستان از ۹ آوریل ۱۴۸۳ تا ۲۶ ژوئن ۱۴۸۳
• ۱۶۱۸ - زادروز اورنگ‌زیب ششمین امپراتور گورکانی هند
• ۱۹۴۶ - زادروز لورا ولش بوش همسر جورج دبلیو بوش چهل و سومین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، بانوی اول ایالات متحده از سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸
• ۱۹۵۱ - زادروز ترایان باسسکو چهارمین رئیس‌جمهور رومانی
• ۱۹۵۷ - زادروز تونی ابوت بیست و هشتمین نخست‌وزیر استرالیا
• ۱۹۷۱ - زادروز تابو بازیگر اهل هند
• ۱۹۷۲ - زادروز لوئیس فیگو بازیکن سابق تیم ملی فوتبال پرتغال

درگذشت‌ها

• ۱۸۴۷ - درگذشت فلیکس مندلسون آهنگساز، پیانیست، ارگ‌نواز و رهبر ارکستر آلمان
• ۱۹۲۴ - درگذشت گابریل فوره آهنگسازفرانسوی
• ۱۹۹۵ - درگذشت ژیل دلوز فیلسوف فرانسوی
• ۲۰۰۸ - درگذشت مایکل کرایتون نویسنده، کارگردان، فیلم نامه نویس، پزشک و تهیه کننده تلویزیونی
• ۲۰۱۱ - درگذشت نورمن فاستر رمزی (در تصویر)، فیزیکدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۸۹ به همراه هانس جرج دهملت و ولفگانگ پل

رویدادها

• ۸۶۴ - بنیان نهادن سلسلهٔ علویان طبرستان توسط داعی کبیر.
• ۲۰۰۶ - به حکم دادگاه ملی عراق ،صدام حسین تکریتی به جرم جنایت علیه بشریت به اعدام محکوم شد.

زادروزها

• ۱۲۶۵ - زادروز محمدتقی بهار ملقب به ملک‌الشعرا، شاعر، ادیب، نویسنده و سیاست‌مدار ایرانی
• ۱۶۱۵ - زادروز ابراهیم یکم سلطان امپراتوری عثمانی از سال ۱۶۴۰ تا ۱۶۴۸
• ۱۸۵۴ - زادروز پل ساباتیه شیمیدان فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۱۲
• ۱۹۱۳ - زادروز ویوین لی بازیگر انگلیسی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۲۱ - زادروز فوزیه فؤاد، خواهر ملک فاروق، نخستین همسر محمدرضا پهلوی آخرین پادشاه ایران
• ۱۹۴۸ - زادروز ویلیام دانیل فیلیپ فیزیکدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۹۷ به همراه استیون چو و کلود کوهن تانوژی
• ۱۹۵۹ - زادروز برایان آدامز ترانه سرا، آهنگساز، گیتاریست، بیسیست، تهیه کننده، فعال اجتماعی، عکاس و از شناخته‌شده‌ترین خواننده‌های راک انگلیسی
• ۱۹۶۳ - زادروز ژان-پی‌یر پاپن فوتبالیست فرانسوی

درگذشت‌ها

• ۱۳۷۰ - درگذشت کازیمیر کبیر آخرین شاه لهستان از خاندان پیاست از ۱۳۳۳ تا ۱۳۷۷
• ۱۸۷۹ - درگذشت جیمز کلرک ماکسول فیزیکدان بریتانیایی
• ۱۹۴۴ - درگذشت آلکسیس کارل (در تصویر) زیست‌شناس فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۱۲
• ۱۹۸۹ - درگذشت ولادیمیر هوروویتس پیانیست روس-اکراینی-آمریکایی
• ۱۹۹۷ - درگذشت آیزایا برلین فیلسوف سیاسی، اندیشه‌نگار و نظریه‌پرداز سیاسی بریتانیایی
• ۲۰۰۶ - درگذشت بولنت اجویت سیاستمدار، شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار، نخست‌وزیر پیشین ترکیه

• در ایران: روز پرستار

رویدادها

• ۸ قمری - وقوع غزوه مؤته در مرز شام.
• ۱۲۹۴- اشغال شهر قزوین توسط سپاهیان روس در جریان جنگ جهانی اول
• ۱۳۳۲ – آغاز محاکمهٔ محمد مصدق پس از کودتای ۲۸ مرداد توسط دولت نظامی
• ۱۸۶۰ - آبراهام لینکلن (در تصویر) برای یک دوره چهارساله به ریاست جمهوری ایالات متحده انتخاب شد، دوران ریاست جمهوری او، شاهد تجزیه ایالات جنوبی، آغاز جنگ داخلی و لغو برده‌داری بود.
• ۱۸۹۸ - دولت عثمانی مجبور به تخلیه جزیره استراتژیک «کرت» در مدیترانه شد.
• ۱۹۱۷ - با به دست گرفتن قدرت در روسیه توسط بُلشِویک‌ها، مرحله دوم انقلاب سال ۱۹۱۷ این کشور، آغاز شد.

زادروزها

• ۶ (قمری) - زادروز زینب سومین فرزند فاطمه و علی بن ابی‌طالب

• ۱۴۹۴ - زادروز سلیمان یکم دهمین سلطان امپراتوری عثمانی
• ۱۸۱۴ - زادروز آدولف ساکس موسیقیدان و مخترع ساز ساکسوفون اهل بلژیک
• ۱۸۸۰ - زادروز روبرت موزیل نویسندهٔ اتریشی
• ۱۹۲۱ - زادروز جیمز جونز رمان‌نویس آمریکایی
• ۱۹۷۰ - زادروز ایتن هاک بازیگر، نویسنده و کارگردان آمریکایی
• ۱۹۸۷ - زادروز آنا ایوانوویچ تنیس باز صرب

درگذشت‌ها

• ۱۳۷۶ - درگذشت محمدعلی جمال‌زاده نویسنده و مترجم ایرانی، پدر داستان کوتاه زبان فارسی و آغازگر سبک واقع‌گرایی در ادبیات فارسی
• ۱۶۳۲ - درگذشت گوستاو آدولف دوم مؤسس امپراتوری سوئد ،شاه آن کشور از ۱۶۱۱ تا ۱۶۳۲ میلادی
• ۱۸۳۶ - درگذشت شارل دهم شاه فرانسه از سال ۱۸۲۴ تا سال ۱۸۳۰
• ۱۸۹۳ - درگذشت پیوتر ایلیچ چایکوفسکی آهنگساز سرشناس روس
• ۱۹۶۰ - درگذشت اریش ردر بزرگ‌دریابد آلمانی، فرماندهٔ نیروی دریایی آلمان نازی (کریگسمارینه) تا سال ۱۹۴۳
• ۱۹۶۴ - درگذشت هانس فون اوبر شلپین بیوشیمیست آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۲۹

رویدادها

• ۱۹۲۹ - موزه هنر مدرن در نیویورک افتتاح شد.

زادروزها

• ۱۸۶۷ - زادروز ماری کوری (در تصویر)، فیزیکدان و شیمیدان لهستانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال۱۹۰۳ و جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۱۱، همسر پیر کوری، مادر ایرن ژولیو کوری
• ۱۸۷۹ - زادروز لئون تروتسکی انقلابی بلشویک و متفکر مارکسیست اهل روسیه
• ۱۸۸۸ - زادروز سی وی رامان فیزیکدان هندی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۳۰
• ۱۹۱۳ - زادروز آلبر کامو نویسنده، فیلسوف و روزنامه‌نگار الجزایری-فرانسوی‌تبار، خالق کتاب بیگانه، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۷
• ۱۹۶۷ - زادروز داوید گتا دی‌جی فرانسوی و آهنگ‌ساز در سبک هاوس
• ۱۹۷۸ - زادروز ریو فردیناند فوتبالیست انگلیسی

درگذشت‌ها

• ۱۸۶۲ - درگذشت بهادرشاه آخرین امپراتور مغول از دودمان گورکانی در هندوستان
• ۱۹۱۳ - درگذشت آلفرد راسل والاس زیست‌شناس، کاوشگر، جغرافیدان و مردم‌شناس بریتانیایی
• ۱۹۶۲ - درگذشت آنا النور روزولت همسر فرانکلین روزولت رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، اولین رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و یکی از فعالترین شخصیت‌های قرن بیستم در ترویج و توسعهٔ حقوق بشر و گسترش فعالیت‌های انسان‌دوستانهٔ نهادهای بین‌المللی
• ۱۹۸۰ - درگذشت استیو مک‌کوئین بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۹۲ - درگذشت الکساندر دوبچک سیاستمدار برجستهٔ چکسلواکی
• ۲۰۱۱ - درگذشت جو فریزیر بوکسور آمریکایی

رویدادها

• ۱۸۹۵ - فیزیکدان آلمانی ویلهلم کنراد رونتگن تابش الکترومغناطیسی در طول موجی که امروزه به‌عنوان پرتو ایکس شناخته می‌شود را ساخت و تشخیص داد.

زادروزها

• ۳۰ - زادروز نروا امپراتور روم
• ۱۰۲۸ - زادروز ویلیام یکم اولین پادشاه سلسله نورمن‌ها در تاریخ انگلستان
• ۱۶۵۶ - زادروز ادموند هالی ستاره‌شناس، متخصّص ژئوفیزیک، ریاضی‌دان، هواشناس، و فیزیکدان انگلیسی
• ۱۸۴۷ - زادروز برام استوکر نویسندهٔ ایرلندی، خالق رمان دراکولا
• ۱۸۴۸ - زادروز گوتلوب فرگه ریاضیدان، منطقدان، و فیلسوف برجستهٔ آلمانی
• ۱۹۳۵ - زادروز آلن دلون بازیگر فرانسوی

درگذشت‌ها

• ۱۳٣٣‍‌ - اعدام حسین فاطمی وزیر امور خارجه و سیاست‌مدار ایرانی
• ۱۲۲۶ - درگذشت لویی هشتم پادشاه فرانسه از ۱۲۲۳ تا سال مرگش ۱۲۲۶
• ۱۶۲۷ - درگذشت جهانگیرشاه چهارمین پادشاه سلسلهٔ گورکانیان هند
• ۱۶۷۴ - درگذشت جان میلتون (در تصویر) ،شاعر و نویسندهٔ انگلیسی، نویسندهٔ کتاب بهشت گمشده
• ۱۹۵۳ - درگذشت ایوان الکسیویچ بونین نویسنده و شاعر معاصر روس، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۳۳
• ۱۹۹۸ - درگذشت جین ماریس بازیگر و کارگردان فرانسوی
• ۲۰۰۹ - درگذشت ویتالی لازاریویچ گینزبرگ فیزیکدان روس، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۰۳

رویدادها

• ۱۷۹۹ - کودتای ناپلئون بوناپارت و پایان کار دیرکتوار فرانسه
• ۱۹۱۸ - استعفای قیصر ویلهلم دوم از سلطنت آلمان پس از انقلاب آلمان و جمهوری شدن این کشور و پایان حکومت سلطنتی

زادروزها

• ۱۴۵۱ - زادروز کریستف کلمب تاجر و دریانورد اسپانیایی
• ۱۸۱۸ - زادروز ایوان ترگنیف نویسندهٔ مشهور روس
• ۱۸۴۱ - زادروز ادوارد هفتم پادشاه بریتانیای کبیر، ایرلند و مستعمرات بریتانیا و امپراتور هندوستان از ۱۹۰۱ تا ۱۹۱۰
• ۱۸۷۷ - زادروز محمد اقبال (در تصویر) شاعر و فیلسوف بزرگ زبان فارسی
• ۱۹۲۰ - زادروز آلنوش طریان فیزیک‌دان ایرانی و ملقب به «مادر نجوم» و «بانوی اختر فیزیک ایران»
• ۱۹۲۹ - زادروز ایمره کرتس نویسندهٔ اهل مجارستان برندهٔ جایزه نوبل ادبیات ۲۰۰۲
• ۱۹۳۴ - زادروز کارل سیگن اخترشناس آمریکایی، اخترشیمی‌دان، مشاور سازمان ناسا، نویسنده و مروج علوم طبیعی
• ۱۹۷۴ - زادروز آلساندرو دل‌پیرو فوتبالیست ایتالیایی

درگذشت‌ها

• ۱۹۰۱ - درگذشت قوند آلیشان کشیش، شاعر و مورخ ارمنستانی
• ۱۹۰۶ - درگذشت کارل شورتس سیاستمدار و سردار آمریکایی
• ۱۹۱۸ - درگذشت گیوم آپولینر شاعر فرانسوی
• ۱۹۲۸ - درگذشت روآلد آموندسن فاتح قطب جنوب
• ۱۹۳۷ - درگذشت رمزی مک‌دونالد نخست‌وزیر بریتانیا
• ۱۹۴۰ - درگذشت نویل چمبرلین نخست‌وزیر بریتانیا
• ۱۹۵۳ - درگذشت ملک عبدالعزیز اولین پادشاه و بنیان‌گذار کشور عربستان سعودی
• ۱۹۷۰ - درگذشت شارل دو گل رئیس‌جمهور فرانسه
• ۲۰۰۸ - درگذشت میریام ماکبا خوانندهٔ اهل آفریقای جنوبی

رویدادها

• ۱۷۹۹ - کودتای ۱۸ برومر در فرانسه به وقوع پیوست که سیستم حکومتی کنسول‌ها را جایگزین دیرکتوار نمود و زمینه را برای سلطنت مطلقه ناپلئون بناپارت فراهم کرد.
• ۱۹۴۲ - در جریان جنگ جهانی دوم، شهر کازابلانکا به دست نیروهای متفقین افتاد.
• ۱۹۵۶ - پلیس صلح بین‌الملل تأسیس شد.

زادروزها

• ۹۸۰ قمری - ملاصدرای شیرازی؛ فیلسوف بزرگ ایرانی و از دانشمندان شیعه
• ۱۲۷۴ - زادروز نیما یوشیج شاعر معاصر ایرانی، پدر شعر نو فارسی
• ۱۴۸۳ - زادروز مارتین لوتر کشیش آلمانی، از پیشوایان نهضت اصلاحات پروتستانی
• ۱۶۹۷ - زادروز ویلیام هوگارت گراورساز، نقاش، طنز نویس تصویری، منتقد اجتماعی و طراح کارتن دنباله‌دار انگلیسی تبار
• ۱۷۵۹ - زادروز فریدریش شیلر (در تصویر) نمایش‌نامه‌نویس و شاعر آلمانی
• ۱۹۱۹ - زادروز میخائیل کلاشنیکف مخترع روس سلاح آ-کا-۴۷ موسوم به کلاشنیکف
• ۱۹۲۸ - زادروز انیو موریکونه آهنگساز، تنظیم‌کننده و رهبر ارکستر ایتالیایی
• ۱۹۷۷ - زادروز بریتانی مورفی بازیگر و خوانندهٔ آمریکایی

درگذشت‌ها

• ۱۳۴۴ - درگذشت روح‌الله خالقی موسیقیدان ایرانی، آهنگساز سرود «ای ایران»، نوازندهٔ ویولن
• ۱۸۹۱ - درگذشت آرتور رمبو شاعر فرانسوی
• ۱۹۳۸ - درگذشت مصطفی کمال‌پاشا معروف به آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه
• ۱۹۸۲ - درگذشت لئونید برژنف سیاستمدار و دبیرکل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۲
• ۲۰۰۶ - درگذشت جک پالانس بازیگر آمریکایی
• ۲۰۰۷ - درگذشت نورمن میلر نویسندهٔ آمریکایی
• ۲۰۰۹ - درگذشت روبرت انکه فوتبالیست آلمانی
• ۲۰۱۵ - درگذشت هلموت اشمیت سیاستمدار آلمانی، صدراعظم آلمان غربی از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۲

رویدادها

• ۱۹۱۸ (میلادی) - امپراتور کارل یکم اتریش قدرت را به دست گرفت.
• ۱۹۱۸ (میلادی) - آتش‌بس که منجر به پیمان ترک مخاصمه بین متفقین و آلمان در جنگ جهانی اول بود اجرایی شد.
• ۱۹۱۹ (میلادی) - جرج پنجم این روز را برای بزرگداشت سربازان کشته شده در جنگ جهانی اول اختصاص داد و نماد شقایق برای گرامیداشت این روز استفاده می شود.
• ۱۹۶۶ (میلادی) - ناسا جمینای ۱۲ را پرتاب کرد.
• ۱۹۸۱ (میلادی) - آنتیگوا و باربودا به سازمان ملل متحد پیوست.

زادروزها

• ۱۸۲۱ - زادروز فیودور میخاییلوویچ داستایوسکی (در تصویر) نویسندهٔ سرشناس و تأثیرگذار روس، خالق رمان جنایت و مکافات و برادران کارامازوف
• ۱۹۲۵ - زادروز جاناتان وینترز کمدین، بازیگر، نویسنده و هنرمند آمریکایی
• ۱۹۲۸ - زادروز کارلوس فوئنتس نویسندهٔ مکزیکی
• ۱۹۶۲ - زادروز دمی مور بازیگر آمریکایی
• ۱۹۷۴ - زادروز لئوناردو دی‌کاپریو بازیگر آمریکایی

درگذشت‌ها

• ۱۸۵۵ - درگذشت سورن کییرکگور فیلسوف دانمارکی
• ۱۹۷۳ - درگذشت آرتوری ایلماری ویرتانن شیمیدان فنلاندی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۴۵
• ۱۹۷۶ - درگذشت الکساندر کالدر مجسمه‌ساز و هنرمند آمریکایی، مخترع مجسمه متحرک
• ۲۰۰۴ - درگذشت یاسر عرفات رئیس حکومت خودگردان فلسطین از هنگام تشکیل در ۱۹۹۶، رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین از سال ۱۹۶۹ و رئیس و بنیانگذار جنبش فتح از سال ۱۹۵۹ تا هنگام مرگ
• ۲۰۰۵ - درگذشت پیتر دراکر از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان مدیریت در جهان اهل اتریش

رویدادها

• ۱۹۱۸ پایان دوران سلطنت کارل یکم، آخرین پادشاه اتریش.
• ۱۹۲۷ لئون تروتسکی، تئوریسین مارکسیست و بنیان‌گذار ارتش سرخ از حزب کمونیست شوروی اخراج و پس از تبعید به مکزیک، به دستور ژوزف استالین توسط یکی از مأموران اسپانیایی‌تبار کمیساریای خلق در امور داخلی به نام رامون مرکادر، ترور شد.

زادروزها

• ۱۸۱۷ - زادروز بهاءالله پایه‌گذار دین بهائی
• ۱۸۴۰ زادروز اوگوست رودن، مجسمه‌ساز مشهور فرانسوی
• ۱۸۴۲ - زادروز جان استرات (در تصویر)، فیزیکدان انگلیسی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۰۴
• ۱۸۶۶ - زادروز سون یات سن پدر چین مدرن، سیاستمدار و رهبر انقلابی چین در براندازی دودمان چینگ
• ۱۹۲۹ - زادروز گریس کلی بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار

درگذشت‌ها

• ۱۳۴۵ درگذشت سعید نفیسی، نویسنده، ادیب، تاریخ‌نگار، مترجم و شاعر ایرانی
• ۱۳۹۳ درگذشت مرتضی پاشایی خواننده و نوازندهٔ پاپ اهل ایران
• ۱۹۱۶ - درگذشت پرسیوال لوول نویسنده، ریاضیدان، و ستاره‌شناس آمریکایی
• ۱۹۶۹ - درگذشت لیو شائوچی رئیس‌جمهور چین
• ۱۹۸۱ - درگذشت ویلیام هولدن بازیگر آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۹۴ - درگذشت ویلما رودالف دوندهٔ آمریکایی
• ۲۰۰۹ - درگذشت هاراطون داویدیان بنیانگذار روانپزشکی درایران
• ۲۰۱۰ - درگذشت هنریک گورتسکی آهنگساز لهستانی
• ۲۰۱۳ - درگذشت جان تاونر آهنگساز بریتانیایی

در ایران: روز کتاب و کتابخوانی

رویدادها

• ۱۳۵۸ - تصویب قانون اساسی توسط مجلس خبرگان قانون اساسی
• ۱۳۹۸ - آغاز اعتراضات سراسری آبان در پی گران شدن بنزین
• ۱۸۰۵ - شهر وین پایتخت امپراتوری اتریش، تسلیم ناپلئون بناپارت شد.
• ۱۹۸۲ - ارتباط فضاپیمای وایکینگ ۱ که ناسا در ۲۰ اوت ۱۹۷۵ به مریخ فرستاده بود، بر اثر یک فرمان اشتباه با مرکز کنترل زمین قطع شد.

زادروزها

• ۱۳۲۰ - زادروز بیژن نجدی شاعر و داستان‌نویس ایرانی
• ۳۵۴ - زادروز آگوستین فیلسوف و اندیشمند مسیحیت در دوران باستان
• ۱۸۵۰ - زادروز رابرت لویی استیونسن نویسندهٔ اسکاتلندی، خالق جزیره گنج و دکتر جکیل و آقای هاید
• ۱۸۹۳ - زادروز ادوارد دویسی زیست‌شیمیدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۴۳
• ۱۸۹۹ - زادروز هوانگ شیان فان مورخ برجستهٔ چینی، از پیشگامان علم مردم شناسی
• ۱۹۵۵ - زادروز ووپی گلدبرگ بازیگر و کمدین آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۶۹ - زادروز جرارد باتلر بازیگر اسکاتلندی

درگذشت‌ها

• ۱۳۴۷ - درگذشت رهی معیری شاعر معاصر ایرانی
• ۱۳۶۰ - درگذشت علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن، شیعه
• ۱۳۵۹ - درگذشت ایوان دوم شاهزادهٔ بزرگ روس، حاکم این کشور از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۹
• ۱۸۶۸ - درگذشت جواکینو روسینی آهنگساز ایتالیایی
• ۱۹۰۳ - درگذشت کامی پیسارو (در تصویر) نقاش امپرسیونیست فرانسوی
• ۱۹۵۴ - درگذشت اوالد فون کلایست فیلد مارشال آلمانی در دوره رایش سوم و فرمانده لشکر اول زرهی آلمان از ۵ اکتبر ۱۹۴۱ تا ۲۱ نوامبر ۱۹۴۲
• ۱۹۷۴ - درگذشت ویتوریو دسیکا کارگردان و بازیگر ایتالیایی، از پیشگامان نئورالیسم سینمای ایتالیا
• ۲۰۰۵ - درگذشت ادی گررو کشتی‌گیر آمریکایی مکزیکی

رویدادها

• ۱۹۷۳ ازدواج شاه‌دُخت ان، دختر الیزابت دوم، ملکه بریتانیا با یک افسر ارتش بریتانیا به نام مارک فیلیپس.

زادروزها

• ۱۲۹۳ - زادروز ستارخان ملقب به سردار ملی از سرداران جنبش مشروطه ایران
• ۱۸۴۰ - زادروز کلود مونه (در تصویر) بنیانگذار نقاشی دریافتگری (امپرسیونیسم) فرانسوی
• ۱۸۸۹ زادروز جواهر لعل نهرو ، سیاستمدار هندی، از رهبران اصلی جنبش استقلال هند
• ۱۹۰۷ - زادروز آسترید لیندگرن نویسندهٔ سوئدی کتابهای کودکان و نوجوانان، برندهٔ جایزه هانس کریستین آندرسن
• ۱۹۴۸ زادروز چارلز سوم، پادشاه بریتانیا
• ۱۹۵۴ - زادروز کاندولیزا رایس شصت‌وششمین وزیر امورخارجه ایالات متحده آمریکا
• ۱۹۷۲ - زادروز جاش دوهامل بازیگر آمریکایی
• ۱۹۷۹ - زادروز اولگا کوریلنکو بازیگر اوکراینی

درگذشت‌ها

• ۱۱ قمری ‐ فاطمه بنت محمد، به روایتی.
• ۱۳۷۷ - درگذشت محمدتقی جعفری معروف به علامه جعفری از جملهٔ مفسرین نهج البلاغه، فیلسوفان مسلمان و مولوی‌شناسان معاصر ایران
• ۱۵۴۰ - درگذشت روسو فیورنتینو نقاش شیوه‌گرای ایتالیایی
• ۱۷۱۶ درگذشت گوتفرید لایبنیتس ریاضی‌دان و فیلسوف آلمانی
• ۱۸۱۳ - درگذشت ژان-پی‌یر اوئل نقاش فرانسوی
• ۱۸۲۵ - درگذشت ژان پل رمان‌نویس آلمانی
• ۱۸۳۱ - درگذشت گئورگ ویلهلم فریدریش هگل فیلسوف آلمانی، از پدید آورندگان ایده‌آلیسم آلمانی
• ۱۹۴۶ - درگذشت مانوئل د فایا آهنگساز اسپانیایی

رویدادها

• ۱۹۴۱: حمله آلمان نازی علیه ارتش سرخ شوروی برای تصرف مسکو.
• ۱۹۸۸: شوروی شاتل فضایی خود به نام بوران را بدون سرنشین به مدار زمین فرستاد و بازگرداند.
• ۲۰۰۶: مایکل جکسون برای آخرین بار به روی صحنه رفت.

زادروزها

• ۱۳۱۶ - زادروز ژان یکم پادشاه فرانسه به مدت پنج روز از هنگام تولد تا مرگ
• ۱۷۳۸ - زادروز ویلیام هرشل آهنگ‌ساز و ستاره‌شناس بریتانیایی-آلمانی
• ۱۸۶۲ - زادروز گرهارد هاوپتمان نمایش‌نامه‌نویس آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۱۲ میلادی
• ۱۸۸۷ - زادروز جورجیا اوکیف نقاش آمریکایی
• ۱۸۹۱ - زادروز اروین رومل فیلد مارشال آلمانی و از بزرگ‌ترین فرماندهان نظامی تاریخ
• ۱۹۰۷ - زادروز کلاوس فون اشتاوفنبرگ اشرافزادهٔ آلمانی، افسر ستاد ارتش آلمان نازی در جنگ جهانی و از رهبران جنبش افسران ارتش آلمان علیه هیتلر

درگذشت‌ها

• ۱۹۶۸ - درگذشت ابراهیم پورداوود ایران شناس و اوستاشناس معاصر
• ۱۲۸۰ - درگذشت آلبرتوس ماگنوس بزرگ‌ترین فیلسوف آلمان در سده‌های میانه
• ۱۶۳۰- درگذشت یوهانس کپلر (در تصویر) منجم و ستاره‌شناس آلمانی
• ۱۹۰۸ - درگذشت تزی شی ملکه قدرتمند و پرنفوذ دودمان چینگ، حکمران چین به مدت ۴۷ سال
• ۱۹۱۶ - درگذشت هنریک سینکیه‌ویچ روزنامه‌نگار و رمان‌نویس لهستانی، برندهٔ جایزهٔ ادبیات نوبل سال ۱۹۰۵
• ۱۹۱۷ - درگذشت امیل دورکیم جامعه‌شناس فرانسوی
• ۱۹۵۹ - درگذشت چارلز تامسون ریس ویلسون فیزیکدان و هواشناس اسکاتلندی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک ۱۹۲۷

رویدادها

• ۱۹۳۸ - آلبرت هوفمن شیمی‌دان سوئیسی برای نخستین‌بار فرمول توهم‌زای ال‌اس‌دی را ساخت.
• ۱۹۹۲ - گنجینه هاکسن که مجموعه‌ای بزرگ و گران‌قیمت از آثار به جا مانده از اواخر دوران امپراطوری روم می‌باشد، توسط یک گنج‌یاب آماتور در روستای هاکسن در ناحیه سافولک در بریتانیا کشف شد.

زادروزها

• ۱۷۱۷ - زادروز ژان لروند دالامبر، ریاضیدان و فیزیکدان فرانسوی
• ۱۸۹۵ - زادروز پل هیندمیت آهنگساز، رهبر ارکستر و نوازندهٔ آلتو آلمانی
• ۱۹۲۲ - زادروز ژوزه ساراماگو نویسندهٔ پرتغالی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۹۸
• ۱۹۳۰ - زادروز چینوآ آچه‌به نویسنده و شاعر نیجریه‌ای
• ۱۹۷۴ - زادروز پل اسکولز فوتبالیست انگلیسی
• ۱۹۷۷ - زادروز مگی جیلنهال بازیگر آمریکایی، خواهر جیک جیلنهال بازیگر سینما

درگذشت‌ها

• ۸۷۱ - درگذشت جامی شاعر ایرانی
• ۵۶۵ - درگذشت ژوستینین یکم امپراتور روم شرقی
• ۱۲۷۲ - درگذشت هنری سوم پادشاه انگلستان و لرد ایرلند از ۱۲۱۶ تا زمان مرگ
• ۱۸۳۱ - درگذشت کارل فون کلاوزویتس اندیشمند نظامی، از ارتشیان پروس
• ۱۹۶۰ - درگذشت کلارک گیبل بازیگر مشهور آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۲۰۰۵ - درگذشت هنری تاب شیمیدان آمریکایی کانادایی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۸۳
• ۲۰۰۶ - درگذشت میلتون فریدمن (در تصویر) اقتصاددان آمریکایی، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۶

رویدادها

• ۱۷۹۶ ناپلئون بناپارت ارتش اتریش را در ایتالیا شکست داد.
• ۱۹۷۰ اختراع «موشواره» برای رایانه توسط دکتر داگلاس انگلبارت.

زادروزها

• ۹ - زادروز وسپاسیان امپراتور روم از سال ۶۹ تا ۷۹
• ۱۴۷۰ زادروز شارل هشتم از پادشاهان معروف و جنگ‌جوی فرانسه
• ۱۷۴۹ - زادروز نیکولا آپر مخترع فرانسوی نگهداری از غذا با هوابندی کردن
• ۱۷۵۵ - زادروز لوئی هجدهم پادشاه فرانسه
• ۱۸۸۷ - زادروز برنارد لاو مونت‌گومری فرماندهٔ ارتش هشتم انگلیس در نبرد شمال آفریقا و نبرد نهایی العلمین در خلال جنگ جهانی دوم
• ۱۹۴۲ - زادروز مارتین اسکورسیزی (در تصویر)، کارگردان، فیلمنامه‌نویس، تهیه کننده، بازیگر و تاریخدان ایتالیایی-آمریکایی فیلم و سینما، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۸۱ - زادروز سارا هاردینگ خواننده، ترانه‌سرا، مدل، بازیگر انگلیسی
• ۱۹۸۶ - زادروز نانی فوتبالیست پرتغالی

درگذشت‌ها

• ۱۵۵۸ - درگذشت ماری اول ملکه انگلستان و ایرلند از ۱۵ ژوئیه ۱۵۵۳ تا پایان عمر
• ۱۷۹۶ - درگذشت کاترین دوم روسیه امپراتریس کشور روسیه به مدت ۳۴ سال
• ۱۹۱۷ - درگذشت آگوست رودن هنرمند فرانسوی
• ۲۰۰۶ - درگذشت فرانس پوشکاش مربی و بازیکن مجارستانی
• ۲۰۱۳ - درگذشت دوریس لسینگ نویسندهٔ انگلیسی، برندهٔ جایزه ادبیات نوبل سال ۲۰۰۷

رویدادها

• ۱۷۳۸ امضا قرارداد صلح وین میان اتریش، فرانسه و اسپانیا.
• ۱۷۹۳ گشایش رسمی موزه لوور در پاریس.

زادروزها

• ۱۷۸۶ - زادروز کارل ماریا فون وبر آهنگ‌سازآلمانی
• ۱۷۸۷ - زادروز لوئی داگر (در تصویر) نقاش، مخترع و فیزیک‌دان بزرگ فرانسوی
• ۱۸۹۷ - زادروز پاتریک بلاکت فیزیکدان تجربی انگلیسی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۴۸
• ۱۹۰۸ - زادروز ویکتور هامبارتسومیان دانشمند ارمنستانی و یکی از بنیان‌گذاران اخترفیزیک نظری
• ۱۹۲۳ - زادروز آلن شپارد نخستین فضانورد آمریکایی طی مأموریت عطارد ۳، پنجمین انسان روی ماه طی مأموریت آپولو ۱۴
• ۱۹۴۵ - زادروز ماهیندا راجاپاکسا ششمین رئیس‌جمهور سری لانکا
• ۱۹۶۸ - زادروز اوون ویلسون بازیگر، کمدین و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی

درگذشت‌ها

• ۱۸۸۶ - درگذشت چستر آلن آرتور بیست و یکمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
• ۱۹۲۲ - درگذشت مارسل پروست نویسندهٔ فرانسوی، نویسندهٔ کتاب در جستجوی زمان از دست رفته
• ۱۹۳۷ - درگذشت سید رضا رهبر قیام درسیم در کردستان ترکیه
• ۱۹۴۱ - درگذشت والتر نرنست شیمیدان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۲۰
• ۱۹۶۲ - درگذشت نیلز بور فیزیکدان دانمارکی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۲۲
• ۱۹۷۶ - درگذشت من ری هنرمند آمریکایی
• ۲۰۰۲ - درگذشت جیمز کابرن بازیگر آمریکایی

رویدادها

• ۱۹۴۲ آغاز جنگ تونس با حمله نیروهای آمریکا و انگلیس به این کشور.

زادروزها

• ۱۶۰۰ - زادروز چارلز یکم پادشاه انگلستان
• ۱۷۱۱ - زادروز میخاییل لومونسف نویسنده و دانشمند روسی
• ۱۸٠٤ - زادروز محمد اشرفی فقیه مرجع تقلید ایرانی
• ۱۸۳۱ - زادروز جیمز آبرام گارفیلد بیستمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
• ۱۸۵۳ زادروز آلکسیس بروسیلوف سردار نامدار روس
• ۱۸۸۸ - زادروز خوزه رائول کاپابلانکا شطرنج‌باز و دیپلمات اهل کوبا، قهرمان شطرنج جهان از سال ۱۹۲۱ تا سال ۱۹۲۷
• ۱۹۱۷ - زادروز ایندیرا گاندی (در تصویر) سیاستمدار هندی
• ۱۹۶۲ - زادروز جودی فاستر بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده آمریکایی، برندهٔ دو جایزه اسکار

درگذشت‌ها

• ۱۶۶۵ - درگذشت نیکولا پوسن نقاش فرانسوی
• ۱۸۲۸ - درگذشت فرانتس شوبرت موسیقی‌دان اتریشی
• ۱۸۵۰ - درگذشت ریچارد ام. جانسون سناتور عضو حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا
• ۱۹۲۵ - درگذشت هنری فایول مهندس معدن، سرپرست معدن و از نظریه‌پردازان فرانسوی
• ۲۰۱۳ - درگذشت فردریک سنگر زیست شیمیدان انگلیسی، برندهٔ دو جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۵۸ و ۱۹۸۰

در ایران: روز اصفهان

رویدادها

• روز یادآوری تراجنسیتی

زادروزها

• ۱۷۶۱ - زادروز پیوس هشتم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
• ۱۸۵۸ - زادروز سلما لاگرلوف نویسندهٔ سوئدی، اولین زن برندهٔ جایزه نوبل ادبیات
• ۱۸۸۹ - زادروز ادوین هابل دانشمند اخترشناس آمریکایی
• ۱۹۲۳ - زادروز نادین گوردیمر نویسنده و فعال سیاسی اهل آفریقای جنوبی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۹۱
• ۱۹۲۴ - زادروز بنوا مندلبرو ریاضیدان فرانسوی‌تبار آمریکایی، پدر هندسه برخالی
• ۱۹۴۲ - زادروز جو بایدن چهل و ششمین رئیس‌جمهور ایالات متحدهٔ آمریکا

درگذشت‌ها

• ۱۳۱۶ - درگذشت ژان یکم پادشاه فرانسه به مدت پنج روز از تولد تا مرگ
• ۱۹۱۰ - درگذشت لئو تولستوی نویسنده و فعال سیاسی و اجتماعی روس
• ۱۹۴۵ - درگذشت فرانسیس ویلیام آستون شیمیدان و فیزیکدان انگلیسی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۲۲
• ۱۹۶۲ - درگذشت نیلز بوهر فیزیکدان دانمارکی
• ۱۹۷۵ - درگذشت فرانسیسکو فرانکو (در تصویر) حاکم اسپانیا از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۷۵
• ۲۰۰۶ - درگذشت رابرت آلتمن کارگردان آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار دستاورد یک عمر فعالیت

رویدادها

• ۱۳۲۵ - یوری شاهزاده بزرگ ولادیمیر و مسکو توسط دیمیتری کشته شد.
• ۱۷۳۶ - لشکرکشی نادرشاه افشار به قندهار برای سرکوبی شورش افغان‌ها.
• ۱۷۸۳ - نخستین پرواز ثبت‌شده انسان با بالون توسط برادران مون‌گلفیه در پاریس.
• ۱۹۰۵ - آلبرت اینشتین، مقاله‌ای را در سالنامه فیزیک نوشت و در آن معادله هم‌ارزی جرم و انرژی یا E=mc^۲، را که از مهم‌ترین نتیجه‌ها در نظریه نسبیت خاص می‌باشد را برای اولین‌بار مطرح کرد.
• ۱۹۱۶ - جنگ جهانی اول: کشتی اچ‌ام‌اچ‌اس بریتانیک براثر برخورد با یک مین دریایی در دریای اژه غرق شد.
• ۱۹۸۵ - جاناتان پولارد، کارشناس اطلاعاتی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا به اتهام «جاسوسی برای اسرائیل» توسط پلیس فدرال آمریکا دستگیر شد.

زادروزها

• ۱۳۰۸ - زادروز ویگن خوانندهٔ ایرانی
• ۱۳۱۲ - زادروز علی شریعتی متفکر و مبلّغ ایدئولوژی «اسلام سیاسی»، نظریه‌پرداز انقلاب ۱۳۵۷ ایران
• ۱۳۱۲ - زادروز ادوارد سوم پادشاه انگلستان و فرمانروای ایرلند از ۱۳۲۷ تا ۱۳۷۷
• ۱۶۹۴ - زادروز ولتر، (در تصویر) فیلسوف و نویسندهٔ فرانسوی عصر روشنگری.
• ۱۸۵۴ - زادروز بندیکت پانزدهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
• ۱۸۹۸ - زادروز رنه ماگریت نقاش بلژیکی
• ۱۹۰۲ - زادروز ایزاک بشویس سینگر داستان‌نویس آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۸
• ۱۹۶۵ - زادروز بیورک خواننده-ترانه‌سرا، آهنگ‌ساز، هنرپیشه و تهیه‌کنندهٔ موسیقی اهل ایسلند

درگذشت‌ها

• ۱۳۰۵ - درگذشت غلامحسین درویش معروف به «درویش‌خان»، هنرمند نامی و استاد موسیقی ایرانی اواخر دورهٔ قاجاریه
• ۱۳۶۴ - درگذشت غلامحسین ساعدی نویسندهٔ ایرانی
• ۱۶۹۵ - درگذشت هنری پرسل نوازندهٔ اُرگ و آهنگساز باروک اهل انگلستان
• ۱۹۱۶ - درگذشت فرانتس یوزف یکم امپراتور اتریش، پادشاه بوهم، مجارستان، کرواسی، گالیسی و لودومریا
• ۱۹۷۰ - درگذشت سی وی رامان فیزیکدان هندی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۳۰
• ۱۹۹۶ - درگذشت عبدالسلام فیزیکدان پاکستانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۷۹
• ۲۰۰۹ - درگذشت کونستانتین فئوکتیستوف فضانورد اهل کشور شوروی

رویدادها

• ۱۹۶۳ – ترور جان اف. کندی سی و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا

زادروزها

• ۱۳۴۲ - زادروز کیهان کلهر آهنگساز و نوازندهٔ برجسته ایرانی
• ۱۸۱۱ - زادروز فرانتز لیست آهنگساز آلمانی
• ۱۸۱۹ - زادروز جرج الیوت نویسندهٔ انگلیسی
• ۱۸۶۹ - زادروز آندره ژید نویسندهٔ فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۷
• ۱۸۹۰ - زادروز شارل دو گل رئیس‌جمهور فرانسه
• ۱۹۶۷ - زادروز بوریس بکر تنیسور حرفه‌ای شمارهٔ یک سابق جهان اهل آلمان
• ۱۹۸۴ - زادروز اسکارلت جوهانسون بازیگر، مدل و خوانندهٔ آمریکایی-دانمارکی

درگذشت‌ها

• ۱۶۱۷ - درگذشت احمد یکم سلطان و خلیفهٔ امپراتوری عثمانی
• ۱۹۱۶ - درگذشت جک لندن (تصویر)، نویسندهٔ آمریکایی
• ۱۹۶۳ - درگذشت آلدوس هاکسلی نویسندهٔ بریتانیایی
• ۱۹۶۳ - درگذشت سی. اس. لوئیس نویسندهٔ ایرلندی، خالق سرگذشت نارنیا
• ۱۹۸۱ - درگذشت هانس آدولف کربس پزشک و زیست‌شیمیدان بریتانیایی-آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۵۳

رویدادها

• ۱۳۶۵ - بمباران هوایی اندیمشک توسط ارتش عراق در طی جنگ ایران و عراق که به عنوان طولانی‌ترین حملهٔ هوایی تاریخ ایران شناخته می‌شود.
• ۱۳۷۳ - درگذشت علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، محقق، مقاله‌نویس، شاعر و زندانی سیاسی ایرانی در زندان. دلیل مرگ وی «ایست قلبی» اعلام شد اما بعدها مشخص‌گشت که «ایست قلبی» براثر تزریق «شیاف پتاسیم» بوده است که پس از مرگ هیچ اثری در بدن به‌جای نمی‌گذارد.
• ۱۸۹۰ - با انعقاد پیمان لندن، لوکزامبورگ مستقل شد.
• ۱۹۱۷ - روزنامه‌های پراودا و ایزوستیا برای نخستین‌بار متن کامل توافق‌نامه سایکس-پیکو برای «تقسیم خاورمیانه» را منتشر کردند.
• ۲۰۰۳ - در پی تقلب گسترده در انتخابات ریاست‌جمهوریِ گرجستان و اعتراضات مردمی، که به انقلاب گل رز شهرت یافت، ادوارد شواردنادزه از سمت خود کناره‌گیری کرد.
• ۲۰۰۶ - آلکساندر لیتوینینکو افسر اطلاعاتیِ سابق سازمان اطلاعات خارجی روسیه (کاگ‌ب) و منتقد دولت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به‌طور مرموزی به قتل رسید.

زادروزها

• ۹۱۲ - زادروز اُتوی یکم پادشاه آلمان، ایتالیا و دوکِ زاکسن
• ۱۸۰۴ - زادروز فرانکلین پیرس چهاردهمین رئیس‌جمهور ایالات متحدهٔ آمریکا
• ۱۸۳۷ - زادروز یوهان دیدریک وان در والس (در تصویر) دانشمند و ترمودینامیک‌دان هلندی، برندهٔ جایزهٔ فیزیک نوبل سال ۱۹۱۰
• ۱۸۸۸ - زادروز هارپو مارکس کمدین آمریکایی
• ۱۹۶۲ - زادروز نیکلاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا
• ۱۹۹۲ - زادروز مایلی سایرس خواننده و بازیگر آمریکایی

درگذشت‌ها

• ۱۳۴۵ - درگذشت جبار باغچه‌بان بنیان‌گذار نخستین کودکستان و نخستین مدرسه ناشنوایان ایران، اولین مؤلف و ناشر کتاب کودک در ایران
• ۱۵۷۲ - درگذشت آنجلو برونزینو نقاش ایتالیایی
• ۱۹۷۶ - درگذشت آندره مالرو نویسنده، منتقد هنری و سیاستمدار فرانسوی
• ۱۹۹۰ - درگذشت رولد دال داستان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس بریتانیایی، خالق آثاری چون: چارلی و کارخانهٔ شکلات‌سازی، جیمز و هلوی غول‌پیکر
• ۲۰۰۶ - درگذشت فیلیپ نوآره بازیگر تئاتر و هنرپیشهٔ فرانسوی
• ۲۰۱۲ - درگذشت لری هگمن بازیگر آمریکایی

رویدادها

• ۱۳۵۸ - تشکیل سازمان بسیج مستضعفین
• ۱۹۶۵ - لی هاروی اسوالد ضارب جان اف کندی سی و پنجمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا ترور شد.

زادروزها

• ۱۶۳۲ - زادروز باروخ اسپینوزا (در تصویر) فیلسوف مشهور هلندی
• ۱۷۸۴ - زادروز زکری تیلور دوازدهمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
• ۱۸۲۶ - زادروز کارلو کلودی نویسندهٔ ایتالیایی، خالق پینوکیو
• ۱۸۶۴ - زادروز تولوز لوترک نقاش، طراح و تصویرساز فرانسوی
• ۱۹۲۵ - زادروز سیمون ون درمیر فیزیکدان هلندی، برندهٔ جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۸۴
• ۱۹۵۴ - زادروز امیر کوستوریتسا کارگردان اهل بوسنی و هرزگوین

درگذشت‌ها

• ۱۷۲۲ - درگذشت یوهان آدام راین‌کین ارگنواز برجستهٔ آلمانی
• ۱۹۲۷ - درگذشت شوشانیک کورقینیان شاعر و کنشگر اجتماعی ارمنستانی
• ۱۹۲۹ - درگذشت ژرژ کلمانسو نخست‌وزیر فرانسه از سال ۱۹۰۶ تا ۱۹۰۹
• ۱۹۵۷ - درگذشت دیه‌گو ریورا نقاش و دیوارنگار مکزیکی
• ۱۹۹۱ - درگذشت فردی مرکوری موسیقیدان، آهنگساز و خوانندهٔ بریتانیایی

• روز بین‌المللی مبارزه با خشونت علیه زنان

رویدادها

زادروزها

• ۱۵۶۲ - زادروز لوپه د وگا نمایشنامه نویس و شاعر اسپانیایی
• ۱۸۳۵ - زادروز اندرو کارنگی سرمایه‌دار و نیکوکار اسکاتلندی‌تبار آمریکایی، بنیان‌گذار شرکت فولاد کارنگی
• ۱۸۴۴ - زادروز کارل بنز مهندس آلمانی، طراح موتور ماشین، اتومبیل بنزین سوز و بنیانگذار مرسدس بنز
• ۱۸۸۱ - زادروز ژان بیست‌وسوم دویست و شصت و یکمین پاپ در کلیسای جامع رم
• ۱۹۰۰ - زادروز رودلف هس فرمانده دوم نیروی اِس اِس و از اعضای کابینه هیتلر
• ۱۹۱۵ - زادروز آگوستو پینوشه رئیس‌جمهور شیلی از ۱۹۷۳ تا ۱۹۹۰
• ۱۹۸۱ - زادروز ژابی آلونسو فوتبالیست اسپانیایی

درگذشت‌ها

• ۱۶۸۶ - درگذشت نیلز ستی‌اینسن دانشمند دانمارکی، پدر زمین‌شناسی و چینه‌شناسی
• ۱۹۵۰ - درگذشت یوهانس ویلهلم ینسن (در تصویر) نویسندهٔ دانمارکی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۴
• ۱۹۶۸ - درگذشت آپتن سینکلر رمان‌نویس، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی آمریکایی، برندهٔ جایزه پولیتزر
• ۱۹۷۰ - درگذشت یوکیو میشیما نویسنده، شاعر، نمایشنامه‌نویس، بازیگر و کارگردان ژاپنی
• ۱۹۷۴ - درگذشت او تانت دیپلمات برمه‌ای، سومین دبیرکل سازمان ملل متحد
• ۲۰۰۵ - درگذشت جرج بست فوتبالیست اهل ایرلند شمالی
• ۲۰۱۶ - درگذشت فیدل کاسترو رئیس‌جمهور سابق کوبا

در ایران: روز نیروی دریایی

رویدادها

• ۱۳۹۹ - ترور محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای ایرانی
• ۱۸۶۳ – یکی از مهم‌ترین نوشته‌های شارل بودلر، شاعر و منتقد فرانسوی با عنوان «نقاش زندگی مُدرن»، برای نخستین‌بار در فیگارو منتشر شد.

زادروزها

• ۱۸۵۷ - زادروز فردینان دو سوسور زبان‌شناس سوئیسی
• ۱۸۹۴ - زادروز نوربرت وینر ریاضیدان آمریکایی
• ۱۹۰۹ - زادروز اوژن یونسکو نمایش‌نامه‌نویس و نویسندهٔ فرانسوی
• ۱۹۳۹ - زادروز تینا ترنر خواننده، ترانه سرا، رقاص و بازیگر آمریکایی
• ۱۹۴۸ - زادروز الیزابت بلک‌برن زیست‌شناس استرالیایی-آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۲۰۰۹
• ۱۹۹۰ - زادروز دنی ولبک بازیکن فوتبال انگلیسی تیم منچستر یونایتد اهل غنا

درگذشت‌ها

• ۱۳۷۷ - درگذشت حمید مصدق شاعر و حقوق‌دان ایرانی
• ۱۵۰۴ - درگذشت ایزابلای یکم شهبانوی کاستیا از ۱۴۷۴ تا ۱۵۰۴ و پس از ازدواجش با فرناندوی دوم، پادشاه آراگون شهبانوی آراگون از ۱۴۷۹ تا ۱۵۰۴
• ۱۸۵۵ - درگذشت آدام میکیوویچ شاعر ملی، مقاله‌نویس، مترجم، ناشر و نویسندهٔ لهستانی
• ۱۸۹۴ – درگذشت هاینریش هرتز، (در تصویر) ریاضیدان و فیزیک‌دان برجستهٔ آلمانی
• ۱۹۱۱ - درگذشت پل لافارگ نویسندهٔ فرانسوی، بنیان‌گذار حزب کارگران فرانسه و از اعضای کمون پاریس
• ۱۹۲۶ - درگذشت جان برونینگ طراح آمریکایی سلاح‌های سبک
• ۱۹۵۲ - درگذشت اسون هدین جغرافیدان، مکان‌نگار، عکاس، کاوشگر و سفرنامه نویس سوئدی
• ۱۹۸۱ - درگذشت ماکس اویوه استادبزرگ شطرنج، ریاضیدان و نویسندهٔ هلندی، پنجمین قهرمان رسمی شطرنج جهان از ۱۹۳۵ تا ۱۹۳۷ و چهارمین رئیس فیده (فدراسیون بین‌المللی شطرنج) از ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۸

رویدادها

• ۱۳۹۰ - حمله به سفارت بریتانیا در تهران
• ۱۳۹۴ - انتشار نامه سید علی خامنه‌ای به عموم جوانان در کشورهای غربی.
• ۱۹۴۳ - کنفرانس سران سه کشور اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا و پادشاهی بریتانیا مشهور به کنفرانس تهران آغاز به کار کرد.

زادروزها

• ۱۷۴۳ – زادروز ژان پل مارا از سران انقلاب کبیر فرانسه
• ۱۸۷۴ - زادروز حییم وایزمن شیمیدان، کاشف اَسِتون، اولین رئیس‌جمهور اسرائیل، رئیس سازمان جهانی صهیونیسم
• ۱۹۲۱ - زادروز الکساندر دوبچک سیاستمدار چکسلواکی
• ۱۹۴۰ - زادروز بروس لی استاد ورزش‌های رزمی و بازیگر هنُگ‌کُنگی
• ۱۹۴۲ - زادروز جیمی هندریکس (در تصویر)، خواننده، ترانه‌نویس و گیتاریست آمریکایی
• ۱۹۵۱ - زادروز کاترین بیگلو کارگردان آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
• ۱۹۶۰ - زادروز یولیا تیموشنکو سیاستمدار اوکراینی، دو دوره نخست‌وزیر اوکراین
• ۱۹۶۴ - زادروز روبرتو مانچینی بازیکن پیشین و مربی فوتبال ایتالیایی

درگذشت‌ها

• ۳۹۹ - درگذشت سیریسیوس از پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
• ۱۸۵۲ - درگذشت ایدا لاولیس ریاضیدان انگلیسی، نخستین برنامه‌ساز رایانه
• ۱۸۹۵ - درگذشت الکساندر دوما نویسندهٔ فرانسوی، پسر الکساندر دوما
• ۱۹۱۶ - درگذشت امیل وراران شاعر و نمایش‌نامه نویس بلژیکی
• ۱۹۵۳ - درگذشت یوجین اونیل نمایشنامه‌نویس آمریکایی، برندهٔ جایزه ادبیات نوبل سال ۱۹۳۶
• ۱۹۵۵ - درگذشت آرتور هونگر آهنگساز سوئیسی-فرانسوی

در آمریکا: روز شکرگزاری

رویدادها

• ۱۹۶۰ - استقلال موریتانی از فرانسه.
• ۱۹۸۰ - آغاز عملیات مروارید در جنگ ایران و عراق، که منجر به فلج‌شدن نیروی دریایی عراق و منهدم‌سازی کامل دو پایانه بزرگ نفتی عراق در مصب اروندرود شد.

زادروزها

• ۱۶۳۲ - زادروز ژان-باپتیست لولی آهنگساز فرانسوی
• ۱۷۵۷ - زادروز ویلیام بلیک شاعر و نقاش بریتانیایی
• ۱۸۲۰ - زادروز فریدریش انگلس فیلسوف کمونیست آلمانی، نزدیک‌ترین همکار کارل مارکس
• ۱۸۸۱ - زادروز اشتفان تسوایگ رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس، روزنامه‌نگار و زندگینامه‌نویس اتریشی
• ۱۹۰۷ - زادروز آلبرتو موراویا رمان‌نویس برجستهٔ ایتالیایی
• ۱۹۰۸ - زادروز کلود لوی-استروس قوم‌شناس و انسان‌شناس فرانسوی، از نظریه‌پردازان انسان‌شناسی مدرن
• ۱۹۵۰ - زادروز اد هریس بازیگر آمریکایی-انگلیسی
• ۱۹۶۷ - زادروز آنا نیکول اسمیت مدل و هنرپیشهٔ آمریکایی

درگذشت‌ها

• ۴۵ قبل از هجرت - عبدالمطلب پدربزرگ محمد، پیامبر اسلام.

• ۱۶۸۰ - درگذشت جیان لورنزو برنینی مجسمه‌ساز، نقاش و معمار ایتالیایی
• ۱۶۹۴ - درگذشت ماتسوئو باشو نام‌آورترین شاعر هایکوسرای ژاپنی
• ۱۸۵۹ - درگذشت واشنگتن ایروینگ نویسنده و سیاستمدار آمریکایی
• ۱۹۲۱ - درگذشت عبدالبهاء (در تصویر)، جانشین پیامبر دین بهائی
• ۱۹۵۴ - درگذشت انریکو فرمی فیزیکدان ایتالیایی
• ۱۹۶۸ - درگذشت انید بلایتون از نویسندگان محبوب ادبیات کودک و نوجوان اهل انگلستان
• ۱۹۹۴ - درگذشت جفری دامر آدم‌کش آمریکایی
• ۲۰۱۰ - درگذشت لسلی نیلسن بازیگر کمدین آمریکایی-کانادایی

در ایران: سالروز مجلس (قتل سید حسن مدرس)

رویدادها

• ۱۹۴۷ - مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه ۱۸۱ به تقسیم «فلسطین تحت قیومیت بریتانیا» به دو کشور مجزا (در تصویر) برای یهودیان و اعراب ساکن در آن سرزمین‌ها رای داد. ایران و افغانستان از جمله مخالفین تصویب این قطعنامه بودند.
• ۱۹۹۷ - تساوی ۲–۲ تیم ملی فوتبال ایران برابر استرالیا در مرحله مقدماتی جام جهانی فوتبال ۱۹۹۸ که منجر به صعود ایران به جام جهانی فوتبال ۱۹۹۸ شد و بعدها به حماسه ملبورن شهرت یافت.
• ۲۰۱۹ - حمله با چاقو پل لندن که منجر به کشته‌شدن ۳ شد.

زادروزها

• ۱۷۹۷ - زادروز گائتانو دونیزتی آهنگساز ایتالیایی
• ۱۸۳۵ - زادروز تزی شی ملکهٔ قدرتمند و پرنفوذ دودمان چینگ از سال ۱۸۶۱ تا زمان مرگ
• ۱۸۹۸ - زادروز سی. اس. لوئیس نویسندهٔ ایرلندی، خالق سرگذشت نارنیا
• ۱۹۰۹ - زادروز اوژن یونسکو نویسندهٔ فرانسوی، خالق کرگدن
• ۱۹۳۲ - زادروز ژاک شیراک رئیس‌جمهور سابق فرانسه
• ۱۹۷۳ - زادروز رایان گیگز فوتبالیست -مربی ولزی
• ۱۹۸۲ - زادروز پائولو بالستروس بازیگر، مجری تلویزیون، فیلیپینی

درگذشت‌ها

• ۱۳۱۶ - کشته شدن سید حسن مدرس سیاست‌مدار و روحانی شیعه ایرانی (در تصویر)
• ۱۳۱۴ - درگذشت فیلیپ چهارم پادشاه فرانسه
• ۱۶۴۳ - درگذشت کلودیو مونته وردی آهنگساز ایتالیایی
• ۱۷۸۰ - درگذشت ماریا ترزا فرمانروای اتریش، ملکهٔ مجارستان، کرواسی و بوهم
• ۱۹۲۴ - درگذشت جاکومو پوچینی آهنگساز ایتالیایی
• ۱۹۳۷ - درگذشت یقیشه چارنتس شاعر و فعال مدنی ارمنستانی
• ۱۹۸۶ - درگذشت کری گرانت بازیگر آمریکایی- انگلیسی
• ۱۹۹۶ - درگذشت دن فلاوین هنرمند مینیمالیست آمریکایی
• ۲۰۰۱ - درگذشت جرج هریسون موسیقیدان، ترانه سرا، و تهیه کنندهٔ انگلیسی، عضو گروه افسانه‌ای بیتلز