Samaniego

Samaniego Arabako hegoaldeko udalerria da, Arabako Errioxako eskualdekoa. Gasteiztik 41 kilometrora dago. 2019ko datuen arabera 316 biztanle dauzka 10,64 km²-ko eremuan banaturik.

Samaniego
Araba, Euskal Herria
Samaniegoren ikuspegi orokorra.
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Araba
Eskualdea	Arabako Errioxa
Izen ofiziala	Samaniego
Alkatea	Maria Pilar Garmendia Iparragirre (Euskal Herria Bildu)
Posta kodea	01307
INE kodea	01052
Herritarra	samaniegar
Kokapena
Koordenatuak	42°34′06″N 2°40′45″W / 42.5682°N 2.6791°W / 42.5682; -2.6791
Azalera	10,64 km2
Garaiera	572 metro
Distantzia	41 km Gasteiza
Demografia
Biztanleria	305 (2023) −6 (2022)
158 (%51,8)   (%51,8) 158
Dentsitatea	27,91 biztanle/km²
Hazkundea (2003-2013)	% 2,84
Zahartze tasa	% 25,28
Ugalkortasun tasa	‰ 45,45
Ekonomia
Jarduera tasa	% 76,19 (2011)
Genero desoreka	% 15,29 (2011)
Langabezia erregistratua	% 3,69 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 27,1 (2010)
Kaleko erabilera	%  (2016)
Etxeko erabilera	% 7.61 (2016)
Datu gehigarriak
Sorrera data	1668
Webgunea	http://www.aytosamaniego.com/

Udalerri mugakideak

• Iparraldean: Guardia eta Lagran.
• Hegoaldean: Mañueta eta Villabuena Araba.
• Ekialdean: Guardia eta Leza.
• Mendebaldean: Ábalos (Errioxako Autonomia Erkidegoa).

Guardiaren menpekoa izan zen XV. mendera arte, noiz Gaztelako Erresumak konkistatu baitzuen. Ondoren, 1461. urtean Samaniego gotortu zuten. 1668ko irailaren 30ean hiribildu titulua lortu zuen, Karlos II.a Espainiakoak emana.

Udalerrian hiru herri gehiago zeuden behinola, gaur egun hustuak edo galduak: Pazuengos, Murriarte eta San Millán.

2019ko udal hauteskundeak

2019ko maiatzaren 26ko udal hauteskundeen emaitzen ondorioz Samaniegoko alkatea EH Bilduko Maria Pilar Garmendia da:

Alkateak

Hauek izan dira Samaniegoko azken alkateak:

Araba Bus sareko     eta   lineek zerbitzua ematen diote herri honi:

Araba Bus  Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠ 9 Gasteiz (geltokia) Gasteiz (Bastiturri) • Gasteiz (epaitegiak) • Gasteiz (unibertsitatea) • Armentia Trebiñu • Argote • Albaita • Baxauri • Obekuri • Navarrete • Bernedo • Meanuri • Meano • Ekora • Oion • Logroño (Portales) Gasteiz (Bastiturri) • Gasteiz (epaitegiak) • Gasteiz (unibertsitatea) • Armentia Trebiñu • Urizaharra • Leza (ospitalea) • Guardia • Guardia (hotel-gasolindegia) • Logroño (Portales) Logroño (geltokia)⁠ 10 Logroño (geltokia) Logroño (Portales) • Casablanca • Serna • Asa • Guardia (hotel-gasolindegia) • Guardia • Paganos • Nabaridas • Leza • Leza (ospitalea) • Samaniego • Abalose • Donebikendi Zuntzerra • Bastida Haro⁠ 17 Bilbo Zanbrana • Briñas • Haro • Bastida • Donebikendi Zuntzerra • Abalose • Samaniego • Leza (ospitalea) • Guardia • Asa Logroño (geltokia)

Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu udalerrian:

Eskualdeko Garraioa  Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠ 22 Guardia Leza Osp. Oion • Ekora • Binasperi • Lantziego • Kripan • Bilar • Serna • Asa • Campillar • Mañueta • Eskuernaga • Samaniego • Lapuebla de Labarca • Eltziego • Paganos • Nabaridas • Leza Guardia Leza Osp.

Jaiak eta ospakizunak

 

• Aste Santuko Berpizkunde igandean Judasen Erretzea ospatzen dute. Bertan, ohitura zaharrari jarraiki, panpina bat erretzen dute herriko espiritu gaiztoak uxatzeko.
• Irailaren 7tik 11ra, Bailarako Ama Birjina zaindariaren festak ospatzen dituzte.

Euskara

Samaniegoko hizkuntz nagusia erdera da.

• Jasokundearen eliza, XV. mendekoa. Gotorleku bezala eraiki zuten. Atari barrokoa du.
• Samaniego Jauregia, XVII. mendekoa. Egun, hotela da.
• Bailarako Ama Birjinaren baseliza, herrigunetik at dagoena, Bastidarako bidean.
• Bodegas Baigorri-ren eraikin modernoa, Iñaki Aspiazu arkitektoak diseinatua.

• Gonzalo Saenz de Samaniego Berganzo (1966-), EAJko politikaria eta Eusko Jaurlaritzako sailburu ohia.

• Araba
• Arabako udalerrien zerrenda
• Arabako Errioxako kuadrilla

• Samaniego euskadi.net webgunean
• (Gaztelaniaz) Samaniegoko Udalaren webgunea
• (Gaztelaniaz) Samaniego Auñamendi entziklopedian