Xv. Mendea: Mendea

mendea 1401. urtetik 1500. urtera bitarteko aldia da (bi urte horiek barne).

Afrika

• Etiopiarren eta Jerusalemen arteko harremana, etiopiar kristautasunari Mendebaldearekin kontaktua ahalbidetu zuena.
• Darfur eta Kordofan erresumen sorrera.

Amerika

• Europarren eta amerikarren arteko lehen kontaktua Antilletan (Leif Ericson izan ezik): Kristobal Kolonen hiru bidaiak
• 1440-69: Moctezuma I.aren eskutik, Aztekak Erdialdeko Amerikako zibilizazio boteretsuena bilakatu zen.
• Maien eta tolteken inperioa 1500ean amaitu zen.
• 1438: Pachacutik Inka Inperioa sortu zuen.

Asia

• Hangul Korear alfabetoaren sorrera.
• 1403: Yongle enperadoreak Txinako hiriburua Nankinetik Pekinera mugitu zuen.
• Timuridoen Pizkundea izan zen Herat eta Samarkanda hirien inguruan,artean Shah Rukh, Baysunghur I.a, Ulugh Beg eta Husayn Bayqara-ri esker.
• Islama ekialderantz hedatu zen: Javan mende hasieran, gero Kalimantanen, Sulu uharteetan eta Moluketan mende amaieran.

Europa

Mendebaldeko kulturan, Erdi Arotik Pizkundera igarotze garaia. Italian Quattrocento garaia.

• 1402: Gaztelak Kanariak konkistatu zituen.
• 1453: Konstantinopolis erori zen otomandarren agintepean eta berarekin batera Bizantziar Inperioa.
• 1478: Errege-erregina katolikoek Espainiar Inkisizioaa sortu zuten.
• 1492: Boabdilek Granada galdu zuen, al-Andalusen bukaera ekarri zuena.
• 1494: Espainiak eta Portugalek Tordesillasko Ituna sinatu zuten, zeinekin Europaz kanpoko mundua banatzea erabaki zuten.
• Jehan Lagadeuc bretoiak lehen hiztegi bretoiera-frantsesa-latina hirueleduna sortu zuen, Catholicon izenekoa (1464), bretoierazko eta frantsesezko lehen hiztegiak.

• Jeanne d'Arc (1412 - 1431)
• Kristobal Kolon (1451-1506)
• Elisabet Gaztelako eta Fernando Aragoikoa, Errege-erregina katolikoak
• Vasco da Gama
• Filippo Brunelleschi
• Leonardo da Vinci
• Zheng He
• Mehmet II.a
• Jan Hus