Parisko metroa (Métro de Paris, frantsesez) Frantziako Paris hiriari eta inguruko herri batzuei zerbitzua ematen dien trenbide sarea da.
Lehen zatia 1900eko uztailaren 19an amaitu zen eraikitzen, munduko seigarren metro-sare zaharrena bihurtuz, Chicago, Boston, Glasgow, Budapest eta Londresen atzetik.
| Métro de Paris | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
 | ||||||
| Datu orokorrak | ||||||
| Garraio mota | Burdinbide metropolitarra | |||||
| Eskualdeak | Île-de-France, Frantzia | |||||
| Lineak |                      | |||||
| Geltokiak | 308 (2022) | |||||
| Bidaiariak | 1 559 000 000 (2018) | |||||
| Jabea | Île-de-France Mobilités | |||||
| Webgunea | www.ratp.fr | |||||
| Ustiapena | ||||||
| Hasiera | 1900eko uztailaren 19 (123 urte) | |||||
| Eragilea | RATP | |||||
| Ibilgailuak | 724 trenak | |||||
| Datu teknikoak | ||||||
| Luzera | 228,1 km (2022) | |||||
| ||||||
Hiriaren ikurretako bat da, neurri handi batean, art-nouveauaren eraginpean dagoena, eta hiri barruko geltoki eta linea dentsitate handia du, metropolian banatzen diren geltoki kopuru txikiarekin kontrastatzen duena.
Gaur egungo 308 geltokietatik 24 lur gainean daude, 43 geltokian bi linea gelditzen dira, 11 geltokian hiru eta 5 geltokian lau edo gehiago.
1845 inguruan, Parisko Udalak salgaien garraiatzeko lurpeko tren linea bat eraikitzea erabaki zuen, hiriko geltoki ezberdinak lotuz, garai hartan Iparraldea, Ekialdea, Bastilla, Lyon, Orléans, Enfer, Montparnasse, Invalides eta Saint-Lazare zirenak. 1871ko hauteskundeen ondoren, aldiriko tren bat eraikitzea aurreikusten da, Sena departamentu osoarentzat, gaur egun "petite couronne" deitua). Bi jarrera kontrajarri sortu ziren orduan: paristarra, metro baten antzekoagoa, eta estatukoa, aldirien antzekoagoa. Hori dela eta, 1856 eta 1890 artean, zenbait proiektu egin ziren, inork argirik ikusi gabe, horien artean Girardeko ur-metroa edo Chicagoko metroaren antzeko zerbait, airekoa.
Azkenik, iritzi publikoaren nekeak, sare horiek New Yorken edo Londresen sortzeak eta jarrera politikoen aldaketak, metro-linea bat eraikitzea ahalbidetu zuten. Gainera, 1900eko Parisko Erakusketa Unibertsala eta 1900eko Parisko Olinpiar Jokoak gertu egoteak, erabaki irmo bat hartzea eragin zuen. Horregatik, 1896ko apirilaren 20an, Fulgence Bienvenüeren proiektua onartu zen, geroago Montparnasse-Bienvenüe geltokia eskaini zitzaiona. Urte bereko urriaren 4an lehen linea eraikitzeko lanak hasi ziren.
Hasierako proiektuan Nation-Étoile-Nation line zirkularra eta zeharkako bi line sartu ziren, iparraldetik hegoaldera (Porte de Clignancourt-Porte d'Orléans) eta ekialde-mendebaldera (Gambetta-Porte Maillot). Lehen linea (Porte de Vincennes-Porte Maillot) 1900eko uztailaren 19an ireki zen, Bois de Vincenneseko 1900 Joko Olinpikoei zerbitzua emateko. Geltokietako sarrerak, art-nouveau estilokoak, Hector Guimardek diseinatu zituen. Tunelak eraikitzeko, hiru teknika erabili ziren:
Linea modu nahiko diskretuan inauguratu zen, metroaren ardura zuen Compagnie du Chemin de Fer Métropolitain de Paris enpresak hazkunde progresibo bat egin nahi baitzuen. Irekierak, herritarren artean poztasun handia eragin zuen, garraiobide berriak, aurretik eskuragarri zeudenak baino bidaia baldintza hobeetan denbora asko irabaztea ahalbidetzen baitu. Horren ondorioz, trenak eta maiztasunak handitu egin ziren, aurreikusi gabe: trenak 3 autokoak izatetik 8 autokoak izatera pasa ziren. Gainera, garai hartan bi klase zeuden, lehena eta bigarrena, hurrenez hurren 25 eta 15 zentimotan finkatuak.
Baina laster agertu ziren eraginkorrak ez ziren potentzia baxuko ardatzak zituzten autoak, maiztasunari dagokionez maximoa lortu baitzen, eskariak handitzen jarraitzen zuen arren, eta istripuen aurrean oso kalteberak ziren, 1903ko abuztuaren 10ean Couronnes eta Menilmontant geltokien artean gertatu zen bezala, sute handi batek egurrezko autoak kiskali eta 80 pertsona baino gehiago hil zituenean, hauek irteera aurkitu ez zutenean. Horrek larrialdietako irteerak seinaleztatzea eragin zuen, gaur egun egiten den bezala, baita boje autoak erabiltzea ere.
1904ko urtarrilaren 31n beste enpresa baten esku utzi zen, Société du Chemin de Fer Électrique Souterrain Nord-Sud de Paris, hiriaren iparralde-hegoalde batasuna, Notre-Dame-de-Lorette eta Porte de Versailles geltokien arteko linea batekin. 1910eko azaroaren 4an ireki zen, Sena ibaiaren uholdeagatik, 1910eko urtarrilean.
1913an, sareak 10 linea zituen: 8 CMPkoak eta 2 Nord-Sudekoak. Urte horretan bertan 467 000 bidaia erregistratu ziren. Lehen Mundu Gerraren eta bigarrenaren artean eta lineak sortu ziren. Gainera, 1929an, CMPk Nord-Sud bi lineak xurgatu zituen, izen berdinak zituzten geltoki batzuk berrizendatuz, Vaugirard kasu, egungo Vaugirard geltokian dagoena, lineakoa, eta Saint-Placidekoa, lineakoa.
Hainbat linearen trazadura aldatu zen, zeharkakotasuna koherenteagoa izan zedin. 1929an, Senako prefekturak, metroaren 15 ardatzen bidezko hedapena erabakitzen du petite couronne delakoan, bere populazioa ia Parisekoaren berdina baita. Horrela, lineak zabaldu egiten dira:
Château de Vincennes (1934) eta Pont de Neuilly (1937) -eraino Pont de Levallois–Bécon (1934) -eraino Pont Marie (1926) eta Sully–Morland (1930) -eraino Richelieu–Drouot (1928) eta Porte de Charenton (1931) -eraino Richelieu–Drouot (1928), Porte de Montreuil (1933), Pont de Sèvres (1934) eta Mairie de Montreuil (1937) -eraino Porte de Choisy (1930), Jussieu (1931) eta Gare d'Austerlitz (1939) -eraino Mairie des Lilas (1937) -eraino Mairie d'Issy (1934) -erainoGainera, zenbait zati lineaz aldatu ziren:
linetik linera aldatu zen 1937n linetik linera aldatu zen 1931nBeste linea bat ere bazegoen, 14. linea, 1976an linean integratu zena.
1939ko irailean gerran sartu ondoren, eta lineek, aireko zatiren batean, bere jarduera geldiarazten dute eta 14. lineekin batera. Line horien trafikoa pixkanaka handitu zen txantxetako gerran, eta gelditu egin zen 1940ko Alemaniarren erasoaldiaren ondoren. Nazien okupazioa gertatu eta bi hilabetera, linea guztiek erabateko errendimendua dute, bidaiarien errekorrak ezarriz. Autobus faltagatik eta ibilgailu pribatua gelditzeagatik gertatzen da hori. Gainera, line batzuk luzatu ziren, a Église de Pantin aldera eta a Charenton–Écoles aldera.
Bestalde, 1942ko urtarrilaren 1ean, CMP Société des Transports en Commun de la Région Parisienne, STCRP, etorkizuneko RATParen oinarriak sortuz. Urte horretan bertan juduei tren bakoitzaren azken bagoirako sarbidea mugatu zitzaien, eta geltokirik sakonenak, Abbesses kasu, aireko babesleku bezala prestatu ziren. 1944an, hainbat geltoki itxi zituzten eta igandeetan zerbitzua eten zuten, energia aurrezteko. 1944ko apirilaren 20tik 21era, zenbait bonbardaketak La Chapelleko biltegia kaltetu zuten. Gainera, naziek linea geldiarazi zuten, sakonena, armamentu fabrika bihurtzeko. Azkenik, Parisko matxinadaren greba orokorrak metroa geldiarazi zuen askatu arte.
Aliatuei erantzun eta esker on gisa, zenbait geltoki berrizendatu ziren, Combat, gaur egun Colonel Fabien, Petits Ménage, gaur egun Corentin Celton, Boulevard de la Villette, gaur egun Stalingrad edo Champs-Élysées, gaur egun Franklin D. Roosevelt.
linearen tren zaharra Bastille geltokianVichyko Frantzian geldiarazita, zabaltzeek ere ez zuten jarraitu gerraostean, gerra handiaren ondorioak ez baitziren errekuperatzen errazak izan. Berrikuntza nagusia 1949an RATP sortzea izan zen, tranbiak, autobusak eta Montmartreko funikularra kudeatzeaz gain. 1952 eta 1972 artean, garraio pribatuak protagonismo handiagoa lortu zuen, soilik linea Carrefour Pleyelerantz zabalduz. Aldi horretako inbertsioak metroaren artikulatura eta linea batzuetan pneumatikoen gaineko trenak (MP 55 eta MP 59 modeloak) iristera mugatu ziren, baita geltokien dekorazioaren zati bat ordezkatzera ere. 1962tik aurrera RERen 
linearen lana hasi zen, metroaren osagarria, zuen presioa lasaitzeko.
Behin linea ugari eraikita (17 gerraostetik, gaur egun 12 Madrilgo metrotik, 11 Londresko metrotik edo 10 Berlingo metrotik). 16 line egon arren, zenbakiak 14raino baino ez dira iristen, eta lineak euren enborretatik deskonektatuak izan baitziren 1971n eta 1967an, hurrenez hurren. Egia bada ere 14. linea zaharra 1976an desagertu zela, linean integratuz, hiriko lineen kontzentrazioa Europako beste hiriburuetan baino askoz handiagoa da. Hori dela eta, ez ziren linea gehiago eraiki, 1970etik aurrera lehendik zeudenak zabaltzen hasi baitziren:
linearen Pointe du Lac geltokia La Défense (1992) -eraino Gallieni (1971) -eraino Bobigny–Pablo Picasso (1985) -eraino Fort d'Aubervilliers (1979), Villejuif–Louis Aragon (1985) eta La Courneuve–8 Mai 1945 (1987) -eraino Maisons-Alfort–Stade (1970), Maisons-Alfort–Les Juilliottes (1972), Créteil–L'Échat (1973) eta Créteil–Préfecture (1974) -eraino Boulogne–Jean Jaurès (1980) eta Boulogne–Pont de Saint-Cloud (1981) -eraino Saint-Denis–Basilique (1976), Châtillon–Montrouge (1976), Gabriel Péri (1980) eta Saint-Denis–Université (1988) -eraino
linearen nasa Gare de Lyon geltokianMeteor (MÉTro Est-Ouest Rapide, "Metro ekialde-mendebalde lasterra") bezala ezaguna, 1998ko urriaren 15ean ofizialki inauguratu zen linea berria, hurrengo zenbaki librea jasotzen duena, 14an. Bibliothèque François-Mitterrand eta Madeleine geltokien artean hasi zen, 2003an Saint-Lazareraino luzatu zen arren. Automatikoa den metroko lehen linea izateagatik bereizten da, Lilleko metroa bezala. Gainera, geltoki guztiek nasa-ateak dituzte, eta horiek ezinbestekoak dira trenak gainbegiratu gabe zirkulatzeko. Berezko beste ezaugarri bat, bere geltokien arteko distantzia da, batez besteko abiadura, sareko altuena izatea ere ahalbidetzen duena, ia 40 kilometro orduko abiadurarekin.
Linearen edukiera handitzeko, sarean gehien erabiltzen den linea, RATPko linea erabat automatizatua bihurtzea erabaki zuen, linearen antzera. Hori dela eta, 2006an seinaleak berritzeko lanak hasi ziren, Porte Maillot terminoa eraldatu ondoren. Halaber, nasako ateak jarri ziren, Meteor linean bezala.
Parisko metroak 219,9 kilometroko luzera du. Guztira 16 linea ditu, ia lurpekoak, 302 geltokiri eta 383 geltokiri zerbitzua ematen dietenak (Gare du Nord geltokia geltoki bat da, baina 2 geltoki). Metro hau, antzeko beste hiri batzuk baino askoz trinkoagoa eta luzeagoa da, Berlin, Londres edo Madril. Hala ere, sarea oso dentsifikatuta dago erdialdean eta ez da kanpoaldera iristen, Europako gainerako hiriburuetako sareetan ez bezala. Funtzionamendu-orduei dagokienez, Londres eta Madril bezala, ez da aktibo egoten gauean, Berlin, New York edo Chicagon bezala.
Parisko metroaren sistemak hamasei linea ditu, horietako bi "bis" ( eta , hurrenez hurren eta lineen jarraipenak).
Ohiko geltokiek bi trenbide dituzten erdian eta 4 metro zabaleko nasak alboetan. 50 geltoki inguru, amaierakoak direnak edo izandakoak, salbuespena dira: gehienek hiru trenbide eta bi nasa dituzte (Porte d'Orléans esaterako), besteek bi trenbide eta erdian nasa (Porte Dauphine esaterako). Geltoki gutxi batzuk trenbide bakarrekoak dira, orube zail edo estua dutelako (Liège esaterako) edo trenbide-begiztako norabide bakarrekoak direlako (Église d'Auteuil).
Jatorrian, geltoki luzera 75 m zen, baina 90 metrora luzatu ziren trafiko handiko lineatan ( eta lineak). Egun, geltoki batzuk 105 m luze dira.
Ohiko geltokiak lurrazaletik hurbil eraiki ziren, lubaki sistemarekin, eta gangadunak dira. Nord-Sud sare zaharreko geltokiak ( eta lineak) ganga goratuagoa dute, lehen katenaria baitzuten. Hala ere, badira salbuespen batzuk:
linean, ezen metalezko sabai lauak dituzten. eta linea periferikoetan, adreiluzkoak dira eta beirazko sabaia dute (Jaurès).Metroaren zonakatzeari dagokionez, 248 1. zonan daude, 35 2. zonan eta 19 3. zonan, baina guztiak 1. zonako txartelekin sar daitezke.
Sei geltokik emakume baten izena daramate: Louise Michel, Boucicaut, Chardon-Lagache, Pierre et Marie Curie, Barbès–Rochechouart eta Madeleine. Zerrenda horri Barbara eta Bagneux–Lucie Aubrac gehituko zaizkio eraikitzen direnean.
Grand Paris Expressera begira 72 geltoki berri eraikitzea aurreikusten da.
Parisko metroaren geltokiek nahiko dekorazio bateratua dute, 1900ean definitutako aukera estetikoei jarraikiz, eta dekorazio hori hein handi batean mantendu da geltoki berrietan eta berrikuntzetan. Hormak eta gangak faiantza lauza zuriz estaliak daude, garbitzeko erraztasunagatik eta XX. mende hasierako argiztapen teknika eskasa hobetzeko aukeratuak. Hasieratik, geltokiko hormak publizitate euskarritzat erabili ziren. Afixak kolorezko faiantza lauzez inguratuak zeuden eta goian kudeatzailearen siglak zituen (CMP edo Nord-Sud). Geltokiaren izena zuriz idazten zen metalezko xafla esmalteztatu urdinean, Nord-Sud linean izan ezik, non izena faiantza zuri-urdinezkoa zen. Oro har, Nord-Sud lineako geltokiak dekorazio zainduagoa zuten, bestek baino.
Jatorrizko dekorazio aukerak ez ziren kolokan jarri, Bigarren Mundu Gerra amaiera arte. Gerra ostean, neoizko argiztapena orokortzean, faiantzazko lauzan egoera txarra nabarmendu zuen. Horrela, zuritasunaren homogeneotasuna hausteko eta afixak balioesteko, RATP erakundeak kolorezko faiantza lauzak ezarri zituen 1948 eta 1967 artean: 73 geltoki itxuraldatu ziren. Harrezkeroztik, geltoki hauen erdiak jatorrizko dekorazioa berreskuratu dute.
Dekorazio hau modaz pasatzen da 1960ko hamarkada amaieran eta hogeiren bat geltokik dekorazio berriago bat jaso zuten: nasetako faiantza lauzak ordezkatu ziren eta bi koloreko berriak ezarri ziren 2 metroko garaieran (Mouton estiloa deritzo). Geltokia asko iluntzen duen dekorazio hau ez zen orokortu.
1975etik, RATPk jatorrizko faiantza zuriak balioestea erabakitzen du, argiztapena hobetuz eta altzarien koloreekin jokatuz. Hainbat estilo erabili ziren: Motte estiloa (argiztapen kutxa paralelepipedikoa), Ouï Dire estiloa (aluminiozko argiztapen itxura ausartak, neoizko uhinak...) eta New Néons.
Badira geltoki batzuk, "kulturalak" deritzenak, dekorazio tematiko bat jaso dutenak. Atondu zen lehena Louvre–Rivoli izan zen ( linea), Louvre museoko artelanen kopiak erakusgai dituena. Honen ondoren beste hainbat atondu ziren, hala nola, Bastille, Hôtel de Ville eta Tuileries ( linea), Parmentier ( linea), Pont-Neuf ( linea), Cluny–La Sorbonne ( linea) eta Arts et Métiers ( linea).
linea, 1998an inauguratua, salbuespena da, dekorazio berezia baitu, mota askotako hormigoizko lauza handiak erabiltzen baita bertan.
Metroaren historian zehar, badira geltoki batzuk ez direna inauguratu edo itxi egin direnak. Horrela, nahiz eta existitu, ez dira erabilgarri. Geltoki hauei "mamu geltokiak" deritze (station fantôme). Ezagunenak Arsenal ( linea), Porte Molitor ( eta lineak) eta Haxo ( eta ) dira. Batzuetan filmak egiteko erabiltzen dira.
Parisko metroaren ustiapena Régie Autonome des Transports Parisiens edo RATPren esku dago, Île-de-France Mobilitéseren (STIF, Syndicat des Transports d'Île-de-France aintzineraz) menpe, finantzaketaz arduratzen dena.
Linea guztiak goizeko 5: 30ak aldera hasten dira lanean. Lehenengoa linea da Porte des Lilasetik, 5: 27an. Azkena, lineko ordea, Pré-Saint-Gervaisetik, 5: 31ean. Goizeko ordu bata aldera amaitzen dute, 1: 15ean, azken trena iristeko. Ordutegi horrek 50 urte baino gehiago daramatza horrela, baina zerbitzua 2: 15era arte luzatzen da, 2006ko abenduaren 23tik jaiegunetan eta abenduaren 30etik jaiegun bezperetan. Behin baino gehiagotan pentsatu da metroa gau osoan irekitzea, baina kontrako argudio nagusia azpiegitura mantentzea da, gauez egiten baita eta ezingo bailirateke egin.
Maiztasunari dagokionez, puntako orduan minutu eta erdi eta bi minutu artekoak dira, lerroen arabera. Bailarako orduan, 4 minutura igotzen da, eta zortzi minutura iristen da eskari txikieneko orduetan.
Gaur egun sarean dauden ibilgailuak bi motatakoak dira: MP (pneumatikoen gainean) eta MF (errailen gainean). Lote desberdinak tren motaren arabera izendatzen dira (MF edo MP), bai eta zerbitzuan jarri den urteko azken bi digituak ere.
| Izena | Eraikuntza | Lineak | Trenak | Eskema | Oharrak |
|---|---|---|---|---|---|
| MP 59 | 1963-1974 | | 24 | M+N+A+M | 2022ra arte Rosny–Bois-Perrierren egongo dira |
| MP 73 | 1972-1974 | | 46 | M+N+A+B+M M+N+A+M | |
| MP 89 | 1997-2001 | | 73 | S+N+N+N+N+S | |
| MP 05 | 2011-2015 | | 67 | S+N+N+N+N+S | |
| MF 67 | 1967-1978 | | 138 | M+B+NA+B+M M+N+A+B+M S+N+NA+N+S M+N+NA+N+M M+B+M | Trenetako lauk gidarien prestakuntzarako balio dute |
| MF 77 | 1977-1986 | | 196 | M+B+NA+B+M | lineako trenak berritu dira 2007 eta 2012 artean |
| MF 88 | 1992-1994 | | 8 | M+B+M | |
| MF 01 | 2006-2017 | | 172 | S+N+N+N+S |
linearen trena
SIEL (Système d'Information En Ligne, Lineako Informazio-Sistema) bidaiarien informaziorako tresnen multzoa da. Hurrengo bi trenak iritsi aurretik itxoiteko denbora bisualki eta soinuan adierazten du, baina gutxi batzuetan hurrengo trena baino ez du adierazten. 2010az geroztik, zerbitzu hau geltoki guztietan dago. eta lineetan (eta laster linean ere bai), ordea, pantaila digital moduan egiten du. ASVA (Anonces Sonores et Visuelles Automatiques, Soinu- eta ikus-iragarki automatikoak) zerbitzuak osatzen du, tren berrituetan eta berriki zerbitzuan sartutakoetan, hurrengo geltokiaren berri ematen baitu, soinu eta ikusmen bidez. Abisuen hizkuntzari dagokionez, 1994tik hiru hizkuntzakoak dira: frantsesez, ingelesez eta hirugarren hizkuntza bat. Geltoien arabera, alemaniarra (iparraldeko zonaldeak) edo italiarra (ekialdeko zonaldeak) izan daiteke. Halaber, abisu oso orokorretan, guztiak erabiltzen dira, gaztelanirraarekin, japonierarrarekin eta txinerarrarekin batera.
Tarifak Île-de-France Mobilitések kudeatzen dituzte, eta baliodunak dira Parisko eta Île-de-Franceko garraiobide guztietan, zonifikazioa egokia bada. 2. eta 3. gunetan metro-geltokiak egon arren, guztiak 1. guneko txartelekin sar daitezke.
linea aldez aurretik seinaleztatzea
Biztanleria gero eta handiagoa denez eta sarea gainezka dagoenez, linea eta geltoki berriak eraikitzen ari dira eskaria asetzeko. Gainera, trenak berritzen ari dira, batzuk 80ko hamarkadaren hasierakoak, lineakoak kasu. Hona hemen aurreikusitako jarduera nagusiak:
Mairie de Montrouge eta Bagneux–Lucie Aubrac artean Mairie des Lilas eta Rosny–Bois-Perrier artean Front Populaire eta Mairie d'Aubervilliers artean Saint-Lazare eta Mairie de Saint-Ouen artean Château de Vincennes eta Val de Fontenay artean Place d'Italie eta Place de Rungis artean La Courneuve–8 Mai 1945 eta Le Bourget–RER artean Mairie de Montreuil eta Montreuil–Murs-à-Pêches edo Montreuil–Hôpital artean Gare d'Austerlitz eta Ivry–Gambetta eta Boulogne–Pont de Saint-Cloud eta Gare de Saint–Cloud artean Rosny–Bois-Perrier eta Noisy–Champs artean Mairie d'Issy eta Carrefour de la Ferme artean Mairie de Saint-Ouen eta Saint-Denis–Pleyel eta Olympiades eta Aéroport d'Orly artean La Défense eta Nanterre–La Folie artean Porte de Clignancourt eta Docks de Saint-Ouen artean Bobigny–Pablo Picasso eta Mairie de Drancy artean Ivry–Gambetta eta Vitry-sur-Seine artean Mairie d'Aubervilliers eta La Courneuve–Six Routes artean Saint-Denis–Université eta Stains–La Cerisaie eta Les Courtilles eta Argenteuil artean Aéroport d'Orly eta Morangis artean Porte Dauphine eta Suresnes artean Pont de Levallois–Bécon eta Bécon-les-Bruyères artean Mairie d'Ivry eta Vitry-sur-Seine artean Pont de Sèvres eta Sèvres artean Châtillon–Montrouge eta Bagneux–Lucie Aubrac artean
Aéroport d'Orly eta Pointe du Lac arteanGrand Paris Express ("Paris Expres Handia"), besteak beste, eta lineak petite couronne bezala ezagutzen denerantz luzatzea eta beste lau metro linea sortzea aurreikusten duen proiektua da. Bereziki, Paris inguratzen duten hiriei zerbitzua emateko diseinatuta daude, eta ez hiriburuari berari.
| Linea | Ibilbidea | Inaugurazioa | Luzera (km) | Geltokiak | Trenak | Kotxeak trenez | Trenak orduz | Bidaiariak (milioitan) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | Champigny–Centre ↔ Noisy–Champs | 2025-2030 | 75 | 36 | ? | ? | ? | ? |
 | Saint-Denis–Pleyel ↔ Noisy–Champs | 2024-2030 | 25 | 10 | ? | ? | ? | ? |
 | Saint-Denis–Pleyel ↔ Le Mesnil–Amelot | 2024-2030 | 25 | 9 | ? | ? | ? | ? |
 | Aéroport d'Orly ↔ Versailles–Chantiers | 2027-2030 | 48 | 11 | ? | ? | ? | ? |
Datuak: Q50716
Multimedia: Paris Metro / Q50716This article uses material from the Wikipedia Euskara article Parisko metroa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
