Museion

Bertan zegoen Alexandriako liburutegi famatua . Zati hau antzinaroko poeta, idazle eta zientziari onenak bertan bizi eta lan egin zezaten egokitu zen. Ptolomeo I.a Soterek sortu zuen eta Teodosio enperadorearen agindupean zegoen Teofilo patriarkak itxi zuen 391ean.

Museionak jakitun eta erudituen zerbitzura zeuden hainbat areto zituen; hitzaldietarako aretoak, laborategi eta behatokiak, jantokiaz eta ostatuaz gain.  Hauen guztien gainetik bere Liburutegia nabarmentzen zen, “Alexandriako liburutegi handia”. Museionak funtzio hezigarri bat izan zezaken, baina baita ere propagandistikoa eta hobeagotzat hartzen zuten kultura grekoarenganako erreakzioa zen. Ez dira ezagutzen zein zen bere egitura, bere kokapen zehatza, bere apopiloen ematen zizkion betebeharrak edo diru-iturriak.

Musak, Zeusen alabak greziar mitologian, poetei, eta ondorioz, baita letretako gizon guztiei, zientzialariei eta filosofoei inspirazioa eta jakituria ematen zietenak ziren. Aristoteles eta Greziar Klasikoko beste jakitun batzuek jainko hauek beren irakaspen zentroetatik gertu zeuden basoetan gurtzen zituzten. Denborarekin beraien omenez aldareak eraiki zituzten, baita “museo” izeneko eraikin txikiak ere (Escolar, 2001, p. 71)..

Leku sakratu horien omenez, errege ptolomeikoek izen hori erabili zuten beraien jauregien barruan eraikitako areto multzo horientzat,eta bertan garaiko pentsalari onenak mantendu eta ostatu ematen zitzaien (Escolar, 2001, p. 72).  Hortaz, ez zen jainko hauei sagaratutako eraikin bat, baizik eta helburu ezberdinak zituzten hainbat eraikin zirela .

 

Estrabon geografoak Museoa eta Liburutegia modu aberatsean apainduriko eraikinak bezala deskribatu zituen eraikin eta lorategi multzo batean.

"Museiona jauregien zati bat ere bada, peripatos eta exedra eta oikos handiak dituenak, non, Museioneko kide diren philologoien mahaia dagoen. Eraikin komunak dituzu eta apaiz bat, lehen erregeek izendatua, baina orain Zesarrek.”

Estrabon

Museionak sabaidun pasabide bat zuen, eserleku arkuteri bat eta jantoki komun bat , non ohiko legez ikasleek jan eta ideiak elkarbanatzen zituzten. Eraikina ikasketa gela pribatuez, auzo erresidentzial eta antzokiez betea zegoen.

Ondorengo ikasleak, Alexandriako Museumean ikasi, idatzi eta beren esperimentuak egin zituztela badakigu :

• Arkimedes, ingeniaritzaren aita
• Aristarko Samoskoa– unibertsoko lehen sistema heliozentrikoa proposatu zuen
• Kalimako – poeta, kritiko eta eruditu handi bat
• Erasistrato – medikua eta Alexandriako Medizina Akademiaren fundatzailea Herofilusekin batera
• Eratostenes – lur esferiko baten alde argudiatu eta bere zirkunferentzia kalkulatu zuen zehaztasunez
• Euklides, geometriaren aita
• Herofilo – medikua eta metodo zientifikoaren fundatzailea
• Hiparko: trigonometriaren fundatzailea
• Pappus - matematikaria
• Heron - mekanikosen aita

Museioneko kideen azken erreferentziak 260 ingurukoak dira. Bruchion , Alexandriako Museiona barnean zuen atala, Aurelianoren agindu baten ondorioz errea izan zen 272an, nahiz eta ez jakin zehaztasunez  272an oraindik existitzen zen, dagoeneko ingurua Zesarrengatik errea izan baitzen. Han-hemenka agertu diren ondorengo erreferentziek IV. mendean beste leku batean berrezarri zela iradokitzen dute eta oso zaila da aurrekoaren errekurtsoak izan zituela pentsatzea. Theon (335-405) matematikariak , Hipatiaren aita,  “Museioneko gizona” moduan deskribatzen da hamargarren mendean. Ez dakigu zehazki zein lotura izan zuen Museionarekin. Zakarias eta Gazako Eneasek “Museion” izeneko espazio fisiko batez hitz egiten dute V. mende amaieran.

Museiona gaur egungo museo hitzaren jatorria da. Frantziara eraman ondoren Aro Modernoaren hasieran, hitz honek teilatu beraren azpian biltzen ziren erudituen komunitate bat izendatzeko edo bitxikerien kabineteetan gordetzen ziren bildumak izendatzeko erabiliko da. John Tradescant zaharra eta bere seme John Tradescant semearen (ondoren Oxford-eko Ashmolean Museoaren fundatzailearen nukleoa) XVII. mendeko bilduma bateko katalogoa Musaeum Tradescantarium; edo bitxikerien bilduma moduan argitaratua izango da.