Metamorfosia animalia batzuen garapenean, enbrioi eta heldu-faseen bitartean, gertatzen diren aldaketa anatomikoen multzoa da.
Animalia askok ez dute jaio berritan helduen itxura. Haien enbrioitik larba bat eratzen da, eta hau, zenbait fase igaro ondoren, animalia heldu bilakatzen da. Eraldaketa horiek nahiko epe laburrean gertatzen dira; horretarako animalia helduarenak diren ehun eta organoak eratu behar dira, eta larbarenak diren organo eta ehunak desegin. Aldaketa fisiologikoak eta ekologikoak ere (bizitzeko era) gertatzen dira epe horretan. Metamorfosiaren aldiak animalia hauetako larben ehunak aldarazten dituen hormona jakin batzuek ekarriak dira, nahiz eta tenperaturak, elikadurak eta gisa horretako beste faktore batzuek ere eragina duten.
Metamorfosia oso hedatua dago animalien erreinuan, ornogabeen artean batez ere (intsektuak, moluskuak, krustazeoak, knidarioak, ekinodermatuak...). Kordatuen artean tunikadunek, zefalokordadunek (anfioxo), ziklostomoek, anfibioek eta arrain hezurdun batzuek (aingirek adibidez) izaten dute metamorfosia.
Garapen postenbrionarioan zehar Pterygota azpiklaseko intsektuek, eklosiotik imagoa (heldua) garatu arte, zenbait muda izaten dituzte hazteko, eta bitartean ondoz ondoko aldaketak pairatzen dituzte. Hauen multzoari metamorfosi deritzo. Jasaten duten metamorfosi motaren arabera, intsektuak bi taldetan sailkatzen dira:
Anfibioen ohiko bizi-zikloan arrautzak uretan erruten dira. Arrautzatik ateratzen den larbak igeri egin dezake eta zakatzen bidez ur azpian arnasa hartzen du. Ez du, ordea, heldutan izango duen itxura, eta heldutasunerako bidean gorputzak aldaketa morfologiko eta fisiologiko sakona izanen du.
Zapaburua, adibidez, uretan bizi da eta zakatz bidez hartzen du arnasa, eta metamorfosiaren bidez lurrean bizi eta birika bidez arnasa hartzen duen igel bilakatzen da. Baina horretarako fase hauek igarotzen ditu zapaburuak:
Metamorfosia amaitu ondoren, zapaburua igel heldu bihurtu denean, tirosina eta tirotropina artean berriro ere oreka egoera sortzen da.
This article uses material from the Wikipedia Euskara article Metamorfosi (biologia), which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Eduki guztia CC BY-SA 4.0(r)en babespean dago, ez bada kontrakoa esaten. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Euskara (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.