Gas Ganbera

Agente toxiko arruntena hidrogeno zianuroa da.

Batez ere, naziek eragindako genozidioetan erabilera arruntenetako bat zen. "Azken konponbidea" delakoaren barnean, kontzentrazio-esparruetan garatu zen Bigarren Mundu Gerran zehar. Herrialderen batzuetan, AEBetako estatu batzuetan kasu, hiltzaileak exekutatzeko metodo bat ere izan da.

 

Gas ganberak, oro har, dutxa kolektibo bezala mozorrotutako lurrazpiko gune edo barrakoiak ziren. Erabat isolatuak zeuden, eta karbono monoxidoa sartzen zuen sistema bat zuen, baina, gero, Zyklon Ba erabili zen. Edukia, instalazio hauetan aldakorra zen, baina 1000 eta 2500 preso sar zitezkeen.

Kanpotik, zehazki sabaitik, Zyklon B izeneko substantzia sartzen zen, elkarren gainean pilatutako presoek jariatzen zuten hezetasun biziarekin zuen kontaktuaren ondorioz, azido zianhidriko edo HCN ugari askatzen zuen zianurido bat.

Prozedura honekin, egun bakar batean, 5.000 eta 10.000 preso artean hil zitezkeen. Erabilera maiztasuna, ondoan zeuden fundizio erako labe sailek edo erraustegiaren ahalmenaren araberakoa zen.

Paratutako jendetzaren erabateko heriotza, 25 minutu igaro ondoren gertatzen zen. Gasak, arnasketa zikloa geratuz lan egiten duenez, biktimak itota hiltzen ziren, espasmoak eta gorputz ikarak jasaten zituzten bitartean.

Behin zigortuak hilda geratu ondoren, ganbera aireztatze zen, eta Sonderkommandoak (lan behartuetan esku lan bezala erabilitako presoak), sartu eta gorpuak ureztodiez garbitzen zituzten, odola, gernua eta gorotzak kentzeko, eta, honela, gorputzeko zulo ezberdinetan objektu baliotsuak bilatzeko, erraustu aurretik.

Hormak, akustikoki isolatuak zeuden, eta, gasa botatzen zuenak, prozeduraren garapena ikusten zuen beira oso sendoko ate-leiho batetik.

 

Gas ganberak, "heriotza zigor" gisa erabiltzen dira zigortuak exekutatzeko, batez ere hilketagatik zigortuak daudenak.

Bost estatuk (Kalifornia, Wyoming, Maryland, Missouri eta Arizona), teknikoki, metodo hau mantentzen dute, baina guztiek bultzatzen dute ziztada hilgarria alternatiba bezala.

1976tik, hamaika espetxeratu exekutatu dituzten gasa erabiliz Estatu Batuetan. Azkenekoa Walter LaGrand izan zen, 1999ko martxoaren 1ean.

• Holokaustoa