Gabiria: Gipuzkoako udalerria

14,88 km² ditu, eta 507 biztanle zituen 2016. urtean.

Gabiria
Gipuzkoa, Euskal Herria
Gabiriako udaletxea
Administrazioa
Estatua	Espainia
Erkidegoa	Euskal Autonomia Erkidegoa
Lurraldea	Gipuzkoa
Eskualdea	Goierri
Izen ofiziala	Gabiria
Alkatea	Oier Oiarbide Murua
Posta kodea	20217
INE kodea	20038
Herritarra	gabiriar
Ezizena	makilarik
Kokapena
Koordenatuak	43°03′01″N 2°16′45″W / 43.0503°N 2.2791°W / 43.0503; -2.2791
Azalera	14.88
Garaiera	414
Distantzia	52 km Donostiara
Demografia
Biztanleria	506 (2023) 3 (2022)
230 (%45,5)   (%51) 258
Dentsitatea	33,73 bizt/km²
Hazkundea (2003-2013)	% 12,22
Zahartze tasa	% 18,8
Ugalkortasun tasa	‰ 52,63
Ekonomia
Jarduera tasa	% 78,33 (2011)
Genero desoreka	% 4,71 (2011)
Langabezia erregistratua	% 5,95 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 87,38 (2010)
Etxeko erabilera	% 86.01 (2016)
Datu gehigarriak
Sorrera	1661
Webgunea	http://www.gabiria.eus/

Mugakideak

Gabiriak mugakide ditu iparraldean Zumarraga eta Ezkio-Itsaso, hegoaldean Mutiloa, ekialdean Ormaiztegi eta berriro Ezkio-Itsaso, eta mendebaldean Legazpi.

Inguru naturala

Eztanda ibaiak herria zeharkatzen du, Oriaren ibaiadarra dena. Bestalde, Aizeleku (812 m), Trapalata (634 m), Pagoeder eta Murgil mendiek inguratzen dute.

Eremu naturalaren %66 basoek estaltzen dute eta %32, aldiz, belardiek.

Kirola

• Pilotalekua

Kultura

• Kultur etxea eta liburutegia

Herriaren lehenengo aipamen idatzia XIV. mendekoa da, "Santa María de Alkain" izenarekin, eta garai hartan, dirudienez, Segurarekin harremanetan egon zen, eta bi mende geroago Areriako Alkate Gorenaren menpe egongo zen.

Filipe IV.a Espainiakoa erregeak hiribildu izendatu zuen 1661ean, Areriatik bereiziz. Horren ondoren bi urte joan ziren eta Zumarraga eta Ezkiogarekin "Argisanoko Santa Krutzeko Batasuna" osatu zuen, 1766 arte.

XIX. mendean herrian bainuetxe bat egon zen, garai hartan gabiriarrak 1.000tik gora ziren. Hortik aurrera, ordea, biztanleria jaitsiz joan da ia etengabe gaur egun arte. Izan ere, nekazaritza eta abeltzaintza jarduera tradizionalak izan dira Gabirian, eta industria, betiere maila txikikoa, bakan sortu dute azken hamarkadotan.

2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak: Lehen sektorea BEGaren %6,6,. Bigarren sektorea %35,4. Hirugarren sektorea %49,1. Eraikuntza %8,8.

2019an herriak 506 biztanle zituen. Horietatik %20,36k 65 urte edo gehiago zituen. Eta atzerrian jaiotakoak %3,95 ziren.

Gabiriako biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

2019ko udal hauteskundeak

2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: Independenteek (Gabiria Hautesle Elkartea) 245 boto. PSE-EEk 6 boto. Oier Oiarbide Murua izendatu zuten alkate.

Alkateak

Hauek izan dira Gabiriako azken alkateak:

Gabiriako euskalkia Goierriko hizkera da, gipuzkeraren hego-mendebaldeko aldaera bat. 2016an herritarren %90,8 euskalduna zen.

• Brinkola-Zegamako Estazio Megalitikoa
• Andra Mariaren eliza
• Santa Marina baseliza
• Alegia auzoko urkabea. XV-XVI. mendeetakoa.

• Valentin Larrea (1876-1970), piano-jotzaile eta musikaria.
• Margarita Telleria (1905-2009), luzaroenik bizi izan diren euskal herritarretako bat.
• Julian Alustiza "Aztiri" (1913-2005), idazle eta elizgizona.
• Euxebio Igartzabal (1944-), bertsolaria.
• Iñaki Murua (1956-), bertsolaria.
• Mikel Aizpuru (1963-), historialaria.
• Andoni Aizpuru (1964-), kazetaria eta telebistako aurkezlea.
• Ainhoa Aizpuru (1970-), politikaria.
• Eneritz Gorrotxategi (1985-), kazetaria.
• Aratz Igartzabal "Potto" (1996-), bertsolaria.

•  
  Gabiriako eliza
•  
  Gabiriako Ostatua. Udalarena da, eta jatetxea kudeatzeko lanak lehiaketa bidez ateratzen ditu.
•  
  Txindokiren ikuspegia, Gabiriatik

• Gabiriako Hitza

• Gabiriako Udalaren webgunea