Kosmoesploro
Kosmoesploro estas la scienca esploro per vojaĝado en la kosmo, kiu estas la regiono ekster la atmosfero de la Tero, kaj al aliaj planedoj.
La teoriajn bazprincipojn ellaboris, laŭ la rusaj aŭtoritatoj, la rusa Konstantin Ciolkovskij (1857-1935) en artikolo publikigita en 1903 en gazeto "Nauĉnoe Obozrenie”, li jam kreis en 1898 matematikajn formulojn de la raketa propulso. Poste Robert Goddard pioniris pri tio. La efektivigo de kosmoesplorado komenciĝis meze de la 20-a jarcento, dum la malvarma milito inter Sovetunio kaj Usono. Post la Dua Mondmilito, tiuj du landoj kaptis bombportajn raketojn V-2 kaj iliajn kreintojn de la venkita Germanio. Ties esplorcentro establitis en Peenemünde. Sovetunio venigis al si 100 el la tieaj germanaj inĝenieroj, kaj Usono 112 , inter ili la faman Werner von Braun. Ekde 1946 von Braun proponadis al la usona registaro lanĉi artan sateliton, sed tiam tio estis rifuzita ĉar la usonaj aŭtoritatoj opiniis, ke tio ne havos multan utilon. Fine, post kiam Sovetio lanĉis la unuan Sputnik-on, la raketoprogramoj fariĝis kosmoprogramoj, kaj la du potenculoj konkurencis por atingi la Lunon unue.
Gravaj elementoj
- Homportaj kosmoveturiloj (kosmoŝipoj):
- Vostok - Jurij Gagarin - German Stepanoviĉ Titov - Valentina Tereŝkova - Aleksej Leonov - Andrian Nikolajev
- Voskhod
- Sojuz
- Mercury
- Gemini
- Apollo - vojaĝoj al la Luno
- SpaceShipOne
- La unua ĉino en la kosmon (2003)
- Ne homportaj kosmoveturiloj (Robotaj kosmoveturiloj):
- Institucioj:
- Historio:
Organizoj
En Esperanto aperis
- Frank van Hertrooij, Miskomprenoj pri Spacesplorado ĉe la blogo Scivolemo, 5-a de julio 2017
Vidu ankaŭ
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Kosmoesploro, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.