ऋतु

ऋतु यक वर्ष है नानो कालखण्ण हो जै माइ मौसम कि दशाअन यक खास प्रकार कि हुन्छिन। यो कालखण्ण यक वर्ष लाइ विभिन्न भागअन माइ विभाजित अरन्छ जै बेला पृथ्वी ले सूर्य कि परिक्रमा का परिणामस्वरूप दिन कि अवधि, तापमान, वर्षा, आर्द्रता इत्यादि मौसमी दशाअन यक चक्रीय रूप माइ बदेलीनान। मौसम कि दशाअन माइ वर्ष भरि हुन्या येइ चक्रीय बदलाव को प्रभाव पारितन्त्र माइ पड़न्छ रे यिसै प्रकार ले पारितन्त्रीय ऋतुउन निर्मित हुनान। ऋतु मौसम लाई आधार मानिबर बनाइया को समय मापन एकाई हो। हिन्दू पंचाङ्गका अनुशार ऋतुउन लाइ ६ भाग माइ विभाजीत गरियाको छ भँण्या अंग्रजी माइ ४ भाग माइ विभाजित गरियाको छ।

ऋतु
पारितन्त्रा: अन्सारअ छै ऋतुउन
ऋतु
खगोलीय मौसम का प्रत्येक परिवर्तन माइ पृथ्वी को प्रदीपन

नेपाल तथा भारत माइ परम्परागत रूप बठेइ मुख्यतः छै ऋतुउन परिभाषित अरीर्याहान। -

ऋतु हिन्दू मास ग्रेगरियन मास
वसन्त (Spring) चैत्र बठेइ वैशाख (वैदिक मधु रे माधव) मार्च बठेइ अप्रिल
ग्रीष्म (Summer) ज्येठ बठेइ असाड़ (वैदिक शुक्र रे शुचि) मे बठेइ जून
वर्षा (Rainy) साउन बठेइ भदो: (वैदिक नभः रे नभस्य) जुलाइ बठेइ अगस्ट
शरद(Autumn) असोज बठेइ कातिक (वैदिक इष रे उर्ज) सेप्टेम्बर बठेइ अक्टोबर
हेमन्त (pre-winter) मैंसिर बठेइ पूष (वैदिक सहः रे सहस्य) नोभेम्बर बठेइ डिसेम्बर
शिशिर (Winter) माघ बठेइ फागुन (वैदिक तपः रे तपस्य) जनवरि बठेइ फेब्रुअरि

ऋतु परिवर्तन को कारण

ऋतु परिवर्तन को कारण पृथ्वी ले सूर्य का चारै तिर अद्द्या परिक्रमण रे पृथ्वी को अक्षीय झुकाव हो। पिर्थिवि को अक्ष येइ का परिक्रमा पथ ले बन्न्या वला समतल सित यक कोण बनौन्छ जै कारण ले परिक्रमा का बेला उत्तरी या दक्षिणि गोलार्ध मै है कोइ यक गोलार्ध सूर्जे कि तिर झुकन्छ। यो झुकाव सुर्जे का चारै तिर हुन्या परिक्रमा का कारण वर्ष का अलग-अलग समय माइ अलग-अलग हुन्छ जै माइ दिन-रात कि अवधि माइ घट-बड़ होइबरे यक वार्षिक चक्र निर्मित हुन्छ। योइ ऋतु परिवर्तन को मूल कारण हो।

पश्चिमी ऋतुउन

पश्चिमी प्रचलन अथवा अङरेजि का अन्सारअ यक वर्ष माइ चार ऋतु हुनान तनरा नाउँ यई प्रकार छन्-

क्र.सं. ऋतु को नाउँ और नाम अङरेजि नाउँ
वसन्त स्प्रिंग सिजन
ग्रिष्म गर्मी समर सिजन
वर्षा अटम सिजन
शिसिर हिउँद विन्टर सिजन

सन्दर्भअन

यिन लै हेरऽ

Tags:

ऋतु परिवर्तन को कारणऋतु पश्चिमी उनऋतु सन्दर्भअनऋतु यिन लै हेरऽऋतुमौसमवर्ष

🔥 Trending searches on Wiki डोटेली:

नेपालको राष्ट्रिय गानमहाराष्ट्ररसुवा जिल्लाहङकङ८९अौं एकेडेमी पुरस्कारकाठमाण्डौ दरवार क्षेत्रनेपालको संविधान २०७२महेन्द्र राजमार्गनेपाली काँग्रेसच्छो रोल्पा हिमतालपृथ्वीनारायण शाहविसं २०७२ को महाभूकम्पचितवन राष्ट्रिय निकुञ्जगणतन्त्रविसं २०७२ वैशाख २९ को भूकम्पजेनेभाराउटे जातिविलियम शेक्सपियरराजा रवि वर्मासंयुक्त राष्ट्र सङ्घमनिषा कोइरालागौरा पर्वमदन भण्डारीप्रतिनिधि सभा निर्वाचन, २०७९पृथ्वीबागदोलखा जिल्लालाली गुराँसपाटन दरवार क्षेत्रनेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)इक्वेडरघाउँके हावासीलगोदावरी (कैलाली)मंगलवारअफ्रिकाचीलकाठमाडौं जिल्लानेपालका राष्ट्रपतिरामायणबडिमालिकाफिलिपिन्सडिलाशैनीतराईपोखरा विश्वविद्यालयकाभ्रेपलान्चोक जिल्लाशनिग्रहभिम शमशेर जङ्गबहादुर राणामुम्बईमलेसियाहुड़्क्या नाचबागेश्वरी मन्दिरद्वितीय विश्वयुद्धधर्मभक्त माथेमाकोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्षकालु पाँडेत्रिशुली नदीनरेन्द्र मोदीबागमती प्रदेशसंयुक्त राज्य अमेरिकावीर शमशेर जङ्गबहादुर राणाअर्नासेन्ट लुसियाग्रहइजिप्टजापानहिमाचल प्रदेशदक्षिण अमेरिकाशुक्रग्रह🡆 More