Tîm Rygbi'r Undeb Cenedlaethol Japan: Tîm rygbi'r udeb cenedlaethol

Mae'r Siapaneaid yn chwarae mewn crys streipiog coch a gwyn, siorts gwyn, sannau gwyn gyda streipen goch. Hyfforddwyd Y Blaguriaid Dewr gan Eddie Jones o Awstralia, a gyrhaeddodd rownd derfynol Cwpan y Byd 2003 gydag Awstralia tan 2015. Yn ogystal â Chwpan y Byd, mae Japan hefyd yn cymryd rhan yn nhwrnamaint 5 gwlad Cwpan Cenhedloedd Asiaidd a'r Môr Tawel. Ers y 2000au, mae lefel tîm cenedlaethol Siapan yn codi, gan gyflawni rhai cyflawniadau, megis buddugoliaeth 34-32 yn erbyn y Springboks yn rownd pwll Cwpan y Byd 2015, ar ôl gêm ysblennydd. Arweiniodd y fuddugoliaeth hon ar y funud olaf at gynnydd sylweddol mewn poblogrwydd o blaid rygbi yn Siapan.

Tîm rygbi'r undeb cenedlaethol Japan

Lliwiau cartref Lliwiau oddi cartref
Cwpan y Byd
Ymddangosiadau	8

Mae'r tîm wedi cystadlu ym mhob Cwpan Rygbi'r Byd ers yr un gyntaf yn 1987 ac yn cystadlu'n flynyddol yng nghystadlaethau Cwpan Cenhedloedd y Môr Tawel a Chwpan Rygbi Asia.

 

Cyflwyno'r Gêm

Ceir yr enghraifft gyntaf a gofnodwyd o dîm yn cael ei sefydlu a rygbi yn cael ei chwarae yn Japan yn 1866 gyda sefydlu'r Yokohama Foot Ball Club. Chwaraewyd gemau, yn bennaf rhwng personél y gwasanaethau milwrol, ar Faes Gorymdaith y Garsiwn yn Yamate, Yokohama. Ym 1874 ceir cofnodion sy'n darlunio morwyr o Brydain yn chwarae'r gêm yn Yokohama. Chwaraewyd gemau eraill mewn porthladdoedd cytuniad (porthladdoedd lle rhoddwyd hawl i dramorwyr fasnachu) eraill fel Kobe rhwng timau o drigolion tramor tymor hir ac ymweld â chriwiau a garsiynau llongau, ond anaml y byddent yn cynnwys Siapaneaid brodorol.

Nodir 1899 fel y flwyddyn fel sefydlu rygbi'r undeb fel gêm llawn yn y wlad gan mai yn y flwyddyn honno i cyflwynwyd y gêm yn ffurfiol i fyfyrwyr Prifysgol Keio gan yr Athro Edward Bramwell Clarke a Ginnosuke Tanaka, ill dau yn raddedigion o Brifysgol Caergrawnt.

Magu Gwreiddiau

Ffurfiwyd tîm cenedlaethol ac i bob pwrpas gêm ryngwladol gyntaf Japan yn Osaka ar 31 Ionawr 1932 pan gefnogodd dirprwyaeth fasnach o Ganada i Japan daith dramor gan dîm undeb rygbi cenedlaethol Canada. Enillodd y Siapaneaid y gêm gyntaf hon 9–8. Mewn ail gêm brawf yn Tokyo 11 diwrnod yn ddiweddarach eto fe gurodd tîm Japan y Canadiaid 38-5.

 

Mae tîm Japan wedi cymryd rhan yn holl Gwpannau Rygbi'r Byd ond nid yw erioed wedi mynd yn bellach na chymal gyntaf y grŵp. Fodd bynnag, mae Siapan yn symud ymlaen yn rheolaidd ar y sîn ryngwladol fel y gwelwyd wrth iddynt drechu byr yn erbyn rownd derfynol rownd derfynol Fiji eu hunain yn ystod Cwpan y Byd 2007. Mae diddordeb y genedl hon am rygbi yn gymaint (mwy na 120 000 o ddeiliaid trwydded) fel bod Mae Japan yn cynnal Cwpan Rygbi'r Byd yn 2019.

Er 2006, mae Japan wedi cymryd rhan yng Nghwpan Cenhedloedd y Môr Tawel, sy'n dwyn ynghyd dimau o Ffiji, Samoa, Tonga a Siapan bob blwyddyn. Sylwch hefyd fod rhai blynyddoedd o dimau fel y Crysau Duon Iau (sef tîm wrth gefn Seland Newydd), Māori Seland Newydd neu Awstralia A (ail dîm Awstralia) hefyd wedi cymryd rhan. Yn 2011, defnyddiodd Siapan y twrnamaint hwn fel gêm baratoi ar gyfer Cwpan y Byd.

Yn ogystal â Chwpan y Byd a Chwpan Cenhedloedd y Môr Tawel, mae Japan hefyd wedi cymryd rhan ers 2008 yn nhwrnamaint 5 gwlad Asiaidd a enillodd y rhifyn cyntaf. Mae arweinwyr rygbi Asiaidd yn lansio'n swyddogol ar 21 Chwefror 2008 y twrnamaint cyfandirol hwn wedi'i fodelu ar Dwrnamaint y Chwe Gwlad Ewropeaidd, er mwyn datblygu'r gamp hon yn Asia. Mae hon yn gystadleuaeth rygbi y mae disgwyl iddi gael ei chynnal bob blwyddyn gan y chwe thîm gorau yn Asia. Mae'r cyntaf yn ennill y twrnamaint tra bod yr olaf yn cael ei israddio i ail adran Asia.

 

Ar 19 Medi 2015, yng ngêm gyntaf Japan yng Nghwpan y Byd 2015 yn Stadiwm Brighton, curodd Siapan De Affrica, pencampwr y byd dwbl a’r drydedd genedl yn safle IRB5, am y tro cyntaf, a hynny 34 i 32. Mae'r fuddugoliaeth hon yn cael ei hystyried yn un o'r cyflawniadau mwyaf yn hanes rygbi chwech6 ac gan caniatáu iddyn nhw fynd i'r 11eg safle yn nhabl Rygbi'r Byd.

Bu i dîm Siapan guro Cymru, 23 - 8 mewn gêm brawf yn Tokyo ar 15 Mehefin 2013. Gêm a alwyd yn "cewir" gan wefan newyddion Golwg360.

Mae Cwpan Cenhedloedd y Môr Tawel ("World Rugby Pacific Nations Cup") yn gystadlaeth rygbi'r undeb a gynhaliwyd yn wreiddiol rhwng Ffiji, Samoa a Tonga gydag Siapan yn ymuno yn 2006 ac yna gadel am dwy flynyedd. Bydd cyfres 2019 y twrnament yn cynnwys timau cendlaethol Canada, Siapan a'r Unol Daleithiau. Cynhaliwyd y twrnament gyntaf yn 2006, a'o fwriad yw crynhau rygbi Lefel 2 gan gynnig gemau prawf cystadleuol cyson.

Y tu hwnt i Seland Newydd ac Awstralia, gellir ystyried Siapan fel un o dimau cryfaf Asia. Maent wedi ennill Cwpan y Môr Tawel tair gwaith ers 2006 ac wedi ennill y mwyafrif o gystadlaethau Cwpan Rygbi Asia.

Record yng Nghwpan y Môr Tawel

2006: 5ed
2007: 6ed
2008: 5ed
2009: 4ydd
2010: 3ydd
2011: 1af
2012: 4ydd
2013: 4ydd
2014: 1af
2015: 4ydd
2019: 1af

Safleoedd Rygbi'r Byd (Dynion) gw • sg • go
30 safle uchaf ar 10 Chwefror 2020
Safle	Newid*	Tîm	Pwyntiau
1		De Affrica	094.19
2		Seland Newydd	092.11
3		Lloegr	087.80
4		Iwerddon	085.36
5		Cymru	084.28
6		Ffrainc	082.37
7		Awstralia	081.90
8		Japan	079.28
9		Yr Alban	078.58
10		Yr Ariannin	078.31
11		Ffiji	076.21
12		Georgia	072.70
13		Yr Eidal	072.04
14		Tonga	071.44
15		Samoa	070.72
16		Sbaen	068.28
17		Unol Daleithiau America	068.10
18		Wrwgwái	067.41
19		Rwmania	065.11
20		Portiwgal	062.40
21		Hong Cong	061.23
22		Canada	061.12
23		Namibia	061.01
24		Yr Iseldiroedd	060.08
25		Rwsia	059.90
26		Brasil	058.89
27		Gwlad Belg	057.57
28		Yr Almaen	054.64
29		Chile	053.83
30		De Corea	053.11
*Newid o'r wythnos flaenorol
Safleoedd blaenorol Wales
Ffynhonnell: World Rugby - Diweddarwyd y graff i 7 Ionawr 2019

Gweler isod dabl o'r gemau rhyngwladol sydd wedi eu chwarae gan Siapan hyd at 3 Tachwedd 2018.

Opponent	Chwaraewyd	Ennill	Colli	Cyfartal	% Ennill	O blaid	Yn erbyn	Gwahaniaeth
Arabian Gulf	3	3	0	0	100.0%	256	20	+236
Yr Ariannin	6	1	5	0	26.7%	159	259	−100
Awstralia	5	0	5	0	0.0%	88	283	−195
Nodyn:RuA	4	0	4	0	0.0%	51	242	−191
Australian Universities	6	2	4	0	33.3%	60	90	−30
Emerging Wallabies	2	1	0	1	50.0%	41	39	+2
Canada	25	15	8	2	60.0%	612	581	+31
British Columbia Bears	6	2	2	2	33.3%	103	82	+21
Nodyn:Country data Chinese Taipei	4	4	0	0	100.0%	474	27	+447
Lloegr	1	0	1	0	0.0%	7	60	−53
England XV	5	0	5	0	0.0%	71	131	−60
Nodyn:RuA	2	0	2	0	0.0%	30	92	−62
England Students	1	0	1	0	0.0%	0	43	−43
England Under-23's	2	0	2	0	0.0%	25	77	−52
Cambridge University	4	1	3	0	25.0%	52	110	−58
Oxford University	4	0	4	0	0.0%	28	130	−102
Oxford and Cambridge	3	0	3	0	0.0%	30	113	−83
Ffiji	17	3	14	0	17.7%	312	467	−155
Ffrainc	4	0	3	1	0.0%	91	151	−60
France XV	6	0	6	0	0.0%	31	272	−241
Georgia	6	5	1	0	83.3%	150	96	+54
Hong Cong	28	24	4	0	85.7%	1172	370	+802
Iwerddon	7	0	7	0	0.0%	118	336	−218
Ireland XV	2	0	2	0	0.0%	28	81	−53
Ireland Students	1	0	1	0	0.0%	12	24	−12
yr Eidal	8	2	5	0	25.0%	146	241	−95
Casachstan	5	5	0	0	100.0%	418	23	+395
De Corea	36	29	6	1	80.1%	1614	517	+1097
Yr Iseldiroedd	1	0	1	0	0.0%	13	15	−2
Seland Newydd	4	0	4	0	0.0%	61	351	−290
New Zealand XV	2	0	2	0	0.0%	4	180	−176
Nodyn:RuA	8	1	7	0	12.5%	98	337	−239
Māori	1	0	1	0	0.0%	22	65	−43
New Zealand Universities	15	2	11	2	13.3%	221	417	−196
Y Philipinau	2	2	0	0	100.0%	220	10	+210
Queensland Reds	1	0	1	0	0.0%	6	42	−36
Rwmania	6	5	1	0	83.3%	152	119	+33
Rwsia	6	5	1	0	83.3%	269	108	+161
Samoa	15	4	11	0	26.7%	273	482	−209
yr Alban	7	0	7	0	0.0%	84	313	−229
Scotland XV	4	1	3	0	25.0%	64	165	−101
Singapôr	1	1	0	0	100.0%	45	15	+30
De Affrica	1	1	0	0	100.0%	34	32	+2
Sbaen	3	3	0	0	100.0%	114	43	+71
Sri Lanca	3	3	0	0	100.0%	266	29	+237
Gwlad Tai	1	1	0	0	100.0%	42	11	+31
Tonga	17	8	9	0	47.1%	418	446	−28
Emiradau Arabaidd Unedig	3	3	0	0	100.0%	310	6	+304
Unol Daleithiau America	23	9	13	1	39.1%	526	655	−129
Wrwgwái	3	2	1	0	66.7%	88	32	+56
Cymru	10	1	9	0	10.0%	159	526	−367
Wales XV	4	0	4	0	0.0%	56	229	−173
Welsh Clubs	1	0	1	0	0.0%	9	63	−54
Simbabwe	1	1	0	0	100.0%	52	8	+44
Total	345	149	186	10	43.19%	9753	9638	+115

• Bath, Richard, gol. (1997). Complete Book of Rugby. Seven Oaks. ISBN 1-86200-013-1.
• Cotton, Fran; Rhys, Chris, gol. (1984). Book of Rugby Disasters & Bizarre Records. Century Publishing. ISBN 0-7126-0911-3.
• Jones, John R; Golesworthy, Maurice (1976). Encyclopedia of Rugby Union Football. London: Robert Hale. ISBN 0-7091-5394-5.
• Nish, Alison (1999). "Britain's Contribution to the Development of Rugby Football in Japan 1874–1998". Britain & Japan: Biographical Portraits. III. Japan Library. ISBN 1-873410-89-1.
• Richards, Huw (2007). A Game for Hooligans: The History of Rugby Union. Edinburgh: Mainstream. ISBN 978-1-84596-255-5.
• Ultimate Encyclopaedia of Rugby. Carlton Books. 1997. ISBN 9780340695289.

• Gwefan Swyddogol