ئەم دیاردەیە مەبەست لەوەیە کاتێک فۆتۆنێک کەمێک وزە دەدات بە ئەلیکترۆن و ئەلیکترۆنیش دەست دەکات بە لادان (جووڵە) بەم دیاردەیە دەوترێت پەرشبوونەوەی کۆمپتن.
ئەم وتارە ئاماژەی بە ھیچ سەرچاوەیەک نەداوە. تکایە بە دانانی ئاماژە بۆ سەرچاوە بڕواپێکراوەکان، ئەم وتارە باشتر بکە. دەقە بێسەرچاوەکان لەوانەیە داوای سەرچاوەیان لێ بکرێت یان لاببرێن. |
لە سەدەی ٢٠ی پێشوودا لێکۆڵینەوەکان دەربارەی کارلێکی نێوان تیشکی ئێکس و ماددە لە ڕێگە بوو بۆ سەلماندنی، ئەویش دەوترا کاتێک تیشکێکی ئێکس دەدرێت لە ئەتۆمێک، تیشکەکەش ئەلیکترۆن دەردەکات و پەڕشی دەکاتەوە بە گۆشەیەک. کارۆموگناتیزی کلاسیکی ھەستی بەوە کرد کە دەبێت درێژە شەپۆلی تیشکی پەڕشبوو یەکسان بێت بە درێژە شەپۆلی سەرەتای. چەند تاقیکردنەوەیەک دەریان خستوە کە درێژە شەپۆلی تیشکی پەرشبوو زیاترە لە درێژە شەپۆلی سەرەتایی.
لە ساڵی ١٩٢٣ دا زانا کۆمپتن چەند پەڕەیەکی بڵاوکردەوە کە تێیدا باسی دیاردەکەی کردووە بە بەکارھێنانی ئەو تێبینیەی ماکس پلانک کە دەڵێ دانەوە لەگەڵ جووڵە لە بیردۆزی ڕێژەیی (ئاینشتاین)، کۆمپتن پەیونەدیەکی دۆزیەوە لە نێوان بڕی ئەو لادانەی درێژە شەپۆلێک لەگەڵ ئەو گۆشەیەی پیی بڵاودەبێتەوە کە ھاوکێشەکەشی بەم شێوەیە بوو؛
کاتێک:
بەم پەیوەندیە دەوترێت درێژە شەپۆلی کۆمپتن:
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە دیاردەی پەرشبوونەوەی کۆمپتن تێدایە. |
This article uses material from the Wikipedia Soranî / کوردی article دیاردەی پەرشبوونەوەی کۆمپتن, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ناوەرۆک لەبەردەستە لەژێر CC BY-SA 4.0دا، مەگەر پێچەوانەی وترابێ. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Soranî / کوردی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.