زمان/وتار

وتار ١

زمانی کوردی زمانێکە کە خەڵکی کورد قسەی پێدەکەن. لە ڕووی بنەماڵەوە بەشێکە لە زمانە ھیندوئەورووپایییەکان. ئەم زمانە لە زمانی کەڤناری مادی کەوتووەتەوە. زمانی کوردی لە نێوان زمانە ئێرانییەکاندا لە بواری پرژماربوونی ئاخێوەران سێیەمین زمانە و دەکەوێتە دوای زمانەکانی فارسی و پەشتۆ. زمانی کوردی چەند شێوەزارێکی سەرەکیی ھەیە کە جیاوازیی زۆریان ھەیە و زمانناسەکان لە سەر چۆنییەتی جیاکردنەوەی ئەم شێوەزارانە یەکدەنگ نین و زۆرێک لە زمانناسەکان باوەڕییان بە ماڵباتی زمانگەلی کوردی ھەیە. یانی کورمانجیی باکووری و گۆرانی، بەپێی یاسا و ڕێسای زمانناسی و زمانەوانییەوە، دوو زمانی سەربەخۆی کوردین، نەک دوو شێوەزار. بەڵام زۆربەی ئەو کەسانەی زمانی کوردییان دابەش کردووە، بەم چوار دەستەیە بووە:(کوردی باشووری، کوردی ناوەندی، کوردی باکووری، گۆرانی-زازایی). بەھۆی ئەوەی کە کوردەکان لەژێر دەسەڵاتی عوسمانی و ئێران بوون و ئەلفوبێی فەرمیی ئەو دوو وڵاتە ئەلفوبێی عەرەبی بوو، کوردەکانیش تا پێش سییەکان تەنیا ئەلفوبێی عەرەبییان بۆ نووسینی کوردی بەکار دەھێنا. لە تورکیا، لە دوای بەفەرمیکردنی ئەلفوبێی لاتینی بۆ زمانی تورکی، جەلادەت عالی بەدرخان لە ساڵی ١٩٣٢ ئەلفوبێیەکی لاتینیی بۆ زمانی کوردی داھێنا کە ئێستا بە ناوی "ئەلفوبێی ھاوار" یان "بەدرخان" دەناسرێت.

زیاتر...

وتار ٢

دەروازە:زمان/وتار/٢ دەروازە:زمان/وتار/٢

وتار ٣

دەروازە:زمان/وتار/٣ دەروازە:زمان/وتار/٣

وتار ٤

دەروازە:زمان/وتار/٤ دەروازە:زمان/وتار/٤

وتار ٥

دەروازە:زمان/وتار/٥ دەروازە:زمان/وتار/٥

وتار ٦

دەروازە:زمان/وتار/٦ دەروازە:زمان/وتار/٦

وتار ٧

دەروازە:زمان/وتار/٧ دەروازە:زمان/وتار/٧

وتار ٨

دەروازە:زمان/وتار/٨ دەروازە:زمان/وتار/٨

وتار ٩

دەروازە:زمان/وتار/٩ دەروازە:زمان/وتار/٩

وتار ١٠

دەروازە:زمان/وتار/١٠ دەروازە:زمان/وتار/١٠

وتار ١١

دەروازە:زمان/وتار/١١ دەروازە:زمان/وتار/١١

وتار ١٢

دەروازە:زمان/وتار/١٢ دەروازە:زمان/وتار/١٢

وتار ١٣

دەروازە:زمان/وتار/١٣ دەروازە:زمان/وتار/١٣

وتار ١٤

دەروازە:زمان/وتار/١٤ دەروازە:زمان/وتار/١٤

وتار ١٥

دەروازە:زمان/وتار/١٥ دەروازە:زمان/وتار/١٥

وتار ١٦

دەروازە:زمان/وتار/١٦ دەروازە:زمان/وتار/١٦

وتار ١٧

دەروازە:زمان/وتار/١٧ دەروازە:زمان/وتار/١٧

وتار ١٨

دەروازە:زمان/وتار/١٨ دەروازە:زمان/وتار/١٨

وتار ١٩

دەروازە:زمان/وتار/١٩ دەروازە:زمان/وتار/١٩

وتار ٢٠

دەروازە:زمان/وتار/٢٠ دەروازە:زمان/وتار/٢٠

وتار ٢١

دەروازە:زمان/وتار/٢١ دەروازە:زمان/وتار/٢١

وتار ٢٢

دەروازە:زمان/وتار/٢٢ دەروازە:زمان/وتار/٢٢

وتار ٢٣

دەروازە:زمان/وتار/٢٣ دەروازە:زمان/وتار/٢٣

وتار ٢٤

دەروازە:زمان/وتار/٢٤ دەروازە:زمان/وتار/٢٤

وتار ٢٥

دەروازە:زمان/وتار/٢٥ دەروازە:زمان/وتار/٢٥

وتار ٢٦

دەروازە:زمان/وتار/٢٦ دەروازە:زمان/وتار/٢٦

وتار ٢٧

دەروازە:زمان/وتار/٢٧ دەروازە:زمان/وتار/٢٧

وتار ٢٨

دەروازە:زمان/وتار/٢٨ دەروازە:زمان/وتار/٢٨

وتار ٢٩

دەروازە:زمان/وتار/٢٩ دەروازە:زمان/وتار/٢٩

وتار ٣٠

دەروازە:زمان/وتار/٣٠ دەروازە:زمان/وتار/٣٠

وتار ٣١

دەروازە:زمان/وتار/٣١ دەروازە:زمان/وتار/٣١

وتار ٣٢

دەروازە:زمان/وتار/٣٢ دەروازە:زمان/وتار/٣٢

وتار ٣٣

دەروازە:زمان/وتار/٣٣ دەروازە:زمان/وتار/٣٣

وتار ٣٤

دەروازە:زمان/وتار/٣٤ دەروازە:زمان/وتار/٣٤

وتار ٣٥

دەروازە:زمان/وتار/٣٥ دەروازە:زمان/وتار/٣٥

وتار ٣٦

دەروازە:زمان/وتار/٣٦ دەروازە:زمان/وتار/٣٦

وتار ٣٧

دەروازە:زمان/وتار/٣٧ دەروازە:زمان/وتار/٣٧

وتار ٣٨

دەروازە:زمان/وتار/٣٨ دەروازە:زمان/وتار/٣٨

وتار ٣٩

دەروازە:زمان/وتار/٣٩ دەروازە:زمان/وتار/٣٩

وتار ٤٠

دەروازە:زمان/وتار/٤٠ دەروازە:زمان/وتار/٤٠

وتار ٤١

دەروازە:زمان/وتار/٤١ دەروازە:زمان/وتار/٤١

وتار ٤٢

دەروازە:زمان/وتار/٤٢ دەروازە:زمان/وتار/٤٢

وتار ٤٣

دەروازە:زمان/وتار/٤٣ دەروازە:زمان/وتار/٤٣

وتار ٤٤

دەروازە:زمان/وتار/٤٤ دەروازە:زمان/وتار/٤٤

وتار ٤٥

دەروازە:زمان/وتار/٤٥ دەروازە:زمان/وتار/٤٥

وتار ٤٦

دەروازە:زمان/وتار/٤٦ دەروازە:زمان/وتار/٤٦

وتار ٤٧

دەروازە:زمان/وتار/٤٧ دەروازە:زمان/وتار/٤٧

وتار ٤٨

دەروازە:زمان/وتار/٤٨ دەروازە:زمان/وتار/٤٨

وتار ٤٩

دەروازە:زمان/وتار/٤٩ دەروازە:زمان/وتار/٤٩

وتار ٥٠

دەروازە:زمان/وتار/٥٠ دەروازە:زمان/وتار/٥٠

وتار ٥١

دەروازە:زمان/وتار/٥١ دەروازە:زمان/وتار/٥١

وتار ٥٢

دەروازە:زمان/وتار/٥٢ دەروازە:زمان/وتار/٥٢

وتار ٥٣

دەروازە:زمان/وتار/٥٣ دەروازە:زمان/وتار/٥٣

وتار ٥٤

دەروازە:زمان/وتار/٥٤ دەروازە:زمان/وتار/٥٤

وتار ٥٥

دەروازە:زمان/وتار/٥٥ دەروازە:زمان/وتار/٥٥

وتار ٥٦

دەروازە:زمان/وتار/٥٦ دەروازە:زمان/وتار/٥٦

وتار ٥٧

دەروازە:زمان/وتار/٥٧ دەروازە:زمان/وتار/٥٧

وتار ٥٨

دەروازە:زمان/وتار/٥٨ دەروازە:زمان/وتار/٥٨

وتار ٥٩

دەروازە:زمان/وتار/٥٩ دەروازە:زمان/وتار/٥٩

وتار ٦٠

دەروازە:زمان/وتار/٦٠ دەروازە:زمان/وتار/٦٠

وتار ٦١

دەروازە:زمان/وتار/٦١ دەروازە:زمان/وتار/٦١

وتار ٦٢

دەروازە:زمان/وتار/٦٢ دەروازە:زمان/وتار/٦٢

وتار ٦٣

دەروازە:زمان/وتار/٦٣ دەروازە:زمان/وتار/٦٣

وتار ٦٤

دەروازە:زمان/وتار/٦٤ دەروازە:زمان/وتار/٦٤

وتار ٦٥

دەروازە:زمان/وتار/٦٥ دەروازە:زمان/وتار/٦٥

وتار ٦٦

دەروازە:زمان/وتار/٦٦ دەروازە:زمان/وتار/٦٦

وتار ٦٧

دەروازە:زمان/وتار/٦٧ دەروازە:زمان/وتار/٦٧

وتار ٦٨

دەروازە:زمان/وتار/٦٨ دەروازە:زمان/وتار/٦٨

وتار ٦٩

دەروازە:زمان/وتار/٦٩ دەروازە:زمان/وتار/٦٩

وتار ٧٠

دەروازە:زمان/وتار/٧٠ دەروازە:زمان/وتار/٧٠

وتار ٧١

دەروازە:زمان/وتار/٧١ دەروازە:زمان/وتار/٧١

وتار ٧٢

دەروازە:زمان/وتار/٧٢ دەروازە:زمان/وتار/٧٢

وتار ٧٣

دەروازە:زمان/وتار/٧٣ دەروازە:زمان/وتار/٧٣

وتار ٧٤

دەروازە:زمان/وتار/٧٤ دەروازە:زمان/وتار/٧٤

وتار ٧٥

دەروازە:زمان/وتار/٧٥ دەروازە:زمان/وتار/٧٥

وتار ٧٦

دەروازە:زمان/وتار/٧٦ دەروازە:زمان/وتار/٧٦

وتار ٧٧

دەروازە:زمان/وتار/٧٧ دەروازە:زمان/وتار/٧٧

وتار ٧٨

دەروازە:زمان/وتار/٧٨ دەروازە:زمان/وتار/٧٨

وتار ٧٩

دەروازە:زمان/وتار/٧٩ دەروازە:زمان/وتار/٧٩

وتار ٨٠

دەروازە:زمان/وتار/٨٠ دەروازە:زمان/وتار/٨٠

وتار ٨١

دەروازە:زمان/وتار/٨١ دەروازە:زمان/وتار/٨١

وتار ٨٢

دەروازە:زمان/وتار/٨٢ دەروازە:زمان/وتار/٨٢

وتار ٨٣

دەروازە:زمان/وتار/٨٣ دەروازە:زمان/وتار/٨٣

وتار ٨٤

دەروازە:زمان/وتار/٨٤ دەروازە:زمان/وتار/٨٤

وتار ٨٥

دەروازە:زمان/وتار/٨٥ دەروازە:زمان/وتار/٨٥

وتار ٨٦

دەروازە:زمان/وتار/٨٦ دەروازە:زمان/وتار/٨٦

وتار ٨٧

دەروازە:زمان/وتار/٨٧ دەروازە:زمان/وتار/٨٧

وتار ٨٨

دەروازە:زمان/وتار/٨٨ دەروازە:زمان/وتار/٨٨

وتار ٨٩

دەروازە:زمان/وتار/٨٩ دەروازە:زمان/وتار/٨٩

وتار ٩٠

دەروازە:زمان/وتار/٩٠ دەروازە:زمان/وتار/٩٠

وتار ٩١

دەروازە:زمان/وتار/٩١ دەروازە:زمان/وتار/٩١

وتار ٩٢

دەروازە:زمان/وتار/٩٢ دەروازە:زمان/وتار/٩٢

وتار ٩٣

دەروازە:زمان/وتار/٩٣ دەروازە:زمان/وتار/٩٣

وتار ٩٤

دەروازە:زمان/وتار/٩٤ دەروازە:زمان/وتار/٩٤

وتار ٩٥

دەروازە:زمان/وتار/٩٥ دەروازە:زمان/وتار/٩٥

وتار ٩٦

دەروازە:زمان/وتار/٩٦ دەروازە:زمان/وتار/٩٦

وتار ٩٧

دەروازە:زمان/وتار/٩٧ دەروازە:زمان/وتار/٩٧

وتار ٩٨

دەروازە:زمان/وتار/٩٨ دەروازە:زمان/وتار/٩٨

وتار ٩٩

دەروازە:زمان/وتار/٩٩ دەروازە:زمان/وتار/٩٩