Sir Alfred Joseph Hitchcock (Leytonstone (Londen), 13 augustus 1899 – Bel-Air (VS), 29 april 1980) was een Brits filmregisseur.
Hij wordt gezien als een van de beste filmregisseurs ooit.
Alfred Hitchcock | ||||
---|---|---|---|---|
Hitchcock in 1956. | ||||
Volledige naam | Alfred Joseph Hitchcock | |||
Geboren | 13 augustus 1899 | |||
Overleden | 29 april 1980 | |||
Geboorteland | Verenigd Koninkrijk | |||
Jaren actief | 1919–1980 | |||
Genre | Thriller, drama, misdaad | |||
Academy Awards | ||||
Beste film | Rebecca | |||
(en) IMDb-profiel | ||||
(nl) Moviemeter-profiel | ||||
(mul) TMDB-profiel | ||||
|
Hitchcocks carrière omspande een tijdperk van meer dan 50 jaar. Hij had zowel succes met stomme films als geluidsfilms. Zijn bekendste genre was dat van de thriller. Hij kreeg de bijnaam "Master of Suspense".
Zijn jeugd was niet gemakkelijk: toen hij veertien jaar oud was, overleed zijn vader, waarna de jonge Hitchcock werd opgevoed door zijn psychisch labiele moeder, die niet in staat was om haar kind goed op te voeden. Zo schakelde ze eens de politie in om haar zoon mee te nemen naar het politiebureau toen de zaken voor haar uit de hand liepen. Toen Hitchcock ouder werd, werd hij naar een katholieke jongenskostschool gestuurd. Zowel thuis als op school kreeg hij een strenge opvoeding, waaraan hij later nare herinneringen overhield.
De zaken die kenmerkend waren voor zijn jeugd, kwamen later in zijn films terug: angst voor de politie, katholieke symboliek en een kerkgebouw als locatie voor kwaadaardige gebeurtenissen werden kenmerkend in de films van Hitchcock. Daarnaast kwam ook vaak het karakter van de krankzinnige moeder in zijn films voor.
Rond zijn 18e levensjaar raakte Hitchcock geïnteresseerd in fotografie. Hij wilde eigenlijk fotograaf worden maar kon hierin geen werk vinden. Op goed geluk besloot hij in 1920 naar Duitsland te vertrekken, waar een grote foto- en filmindustrie bestond.
In Duitsland kon hij werk vinden als fotograaf van tussentitels voor stomme films. Hierbij tekende Hitchcock op een zwart papier de tussentitels die gebeurtenissen vertelden als ondersteuning voor de beelden. Hij fotografeerde deze titels en drukte ze af op celluloid.
In Duitsland werd hij beïnvloed door het expressionisme, een filmstroming waarbij de emoties van de personages werden uitgebeeld door middel van de vormgeving (decors, kostuums, make-up, licht, kleur, locaties etc.). Kenmerkend voor het Duitse expressionisme was dat de films vaak spannend en griezelig waren en handelden over misdadigers, spoken, monsters, religie en moordenaars. Ook raakte Alfred Hitchcock onder de indruk van de Duitse regisseur Fritz Lang, naar Hitchcocks eigen zeggen de enige regisseur die hem ooit heeft beïnvloed.[bron?] In de films van Lang waren de misdrijven van de vaak kwaadaardige personages niet het belangrijkste. Veel belangrijker waren bij Lang de psychologische motieven van de personages en dus de achtergrond van de begane misdrijven.
Psychologische motieven, vormgeving en techniek zouden later als een rode draad door het oeuvre van Hitchcock lopen.
Nadat Hitchcock eerst als assistent-regisseur had meegewerkt aan een aantal Duitse producties, keerde hij weer terug naar Engeland. In Engeland werd hij in 1925 eigenlijk per ongeluk regisseur: de regisseur van The Pleasure Garden werd plotseling ziek en er was niemand anders, behalve Hitchcock, die de opnames kon overnemen. The Pleasure Garden was een romantische komedie, een film die in niets leek op Hitchcocks latere werk. The Lodger: A Story of the London Fog (1927) was daarentegen wel een film die al volledig voldeed aan de kenmerken van het latere Hitchcock-principe: een man wordt ten onrechte veroordeeld en moet vluchten voor zijn leven. Hitchcock zelf zou later zeggen dat The Lodger zijn belangrijkste film was.[bron?] Tijdens het maken van deze film realiseerde Hitchcock zich waar zijn talenten lagen: in het maken van thrillers. Na The Lodger zou hij zich bijna geheel gaan specialiseren in het maken van thrillers; slechts enkele malen zou hij een genre-uitstapje maken, vaak met minder goede gevolgen (zoals de commerciële filmflops Waltzes from Vienna en Under Capricorn).
Hitchcock was ervan overtuigd dat zijn volgende film altijd beter moest zijn dan zijn vorige en daarom hield hij zich zijn gehele leven bezig met perfectioneren van de door hem zelf opgestelde regels om een spannende film te maken. Hierdoor kan hij als geestelijk vader gezien worden van het thrillergenre; de meeste spannende films uit de hedendaagse tijd zijn op de een of andere manier beïnvloed door het gedachtegoed van Hitchcock.
Vanaf eind jaren 20 begon Hitchcock in snel tempo thrillers te maken. Hoogtepunten uit deze periode waren Blackmail (1929), de eerste Britse geluidsfilm, The 39 Steps, een spionagefilm waarbij een man door heel Engeland achtervolgd werd, The Man Who Knew Too Much (1935) over een echtpaar op zoek naar een ontvoerd kind, The Lady Vanishes (1938) over een vrouw die verdwijnt tijdens een treinreis en Foreign Correspondent (1940), een spionagefilm over een spion die moet samenwerken met het verzet in het door de nazi's bezette Nederland. Deze film staat bekend als de eerste film over de Tweede Wereldoorlog.
Al deze films maakten Hitchcock tot de succesvolste Britse regisseur en zo stroomden de aanbiedingen uit Hollywood binnen. Hitchcock vertrok uiteindelijk in 1940 naar de Verenigde Staten om zich aldaar als regisseur te vestigen.
Hitchcocks eerste Hollywoodfilm was meteen een succes. De thriller Rebecca (1940) (gebaseerd op het boek van Daphne du Maurier) won een Oscar voor beste speelfilm en was een groot commercieel succes. De film handelde over een jonge vrouw (een zogenaamde 'paid chaperonne' van een oudere rijke vrouw) die in Monte Carlo de oudere Maxim De Winter ontmoette, met hem trouwde en verhuisde naar zijn landgoed Manderley. Rebecca, de overleden echtgenote van Maxim, zou zelfmoord hebben gepleegd, maar er was twijfel of het wel zelfmoord was. De film wordt tegenwoordig gezien als een hoogtepunt in het oeuvre van Hitchcock.
Andere klassiekers waren Shadow of a Doubt, over een seriemoordenaar die steun zocht bij een nietsvermoedend gezin en Suspicion, over een vrouw die haar echtgenoot verdacht van moord. Een bijzondere film van Hitchcock was Spellbound, een psychologische film waarvoor hij inspiratie zocht in het werk van Sigmund Freud. Een bekende scène uit de film was de droomscène die ontworpen was door Salvador Dalí.
Ondanks het succes van deze films was Hitchcock toch niet geheel tevreden over zijn werk. In Hollywood was het namelijk zo dat de studio alle macht had, de regisseur had alleen de artistieke leiding over de filmopnames, zowel de pre- als postproductie waren het domein van respectievelijk de scenarioschrijver en de editor. De productiemaatschappij had op haar beurt weer supervisie over alle drie de onderdelen van het filmmaken. Hierdoor kwam het dat de artistieke inbreng van de regisseur minimaal was. Hitchcock had vanwege zijn enorme reputatie wel wat meer macht, maar nog steeds gebeurde het dat de gehele film, buiten zijn medeweten om, opnieuw werd gemonteerd. Hitchcock wilde echter 100% artistieke vrijheid.
Dit was dan ook de reden dat Hitchcock in 1948 een eigen productiemaatschappij oprichtte. Door zelf zijn eigen producent te zijn had hij volledige controle over scenario en montage. De grote geldschieter van Hitchcock was Universal Pictures, een maatschappij die vanaf 1948 alle films van Hitchcock zou gaan distribueren.
Deze volledige vrijheid maakte van Hitchcock een van de weinige filmauteurs in Hollywood en hij groeide binnen een paar jaar uit tot meest succesvolle filmregisseur ter wereld. In een snel tempo maakte hij talloze unieke en succesvolle films. Meesterwerken als Strangers on a Train (1951), Rear Window (1954), Dial M for Murder (1954), To Catch a Thief (1955), The Man Who Knew Too Much (1956) en The Wrong Man (1957) werden stuk voor stuk door critici geprezen en waren eigenlijk meteen al klassiekers. Veel van deze films worden tegenwoordig nog regelmatig op tv uitgezonden.
In 1956 liet Hitchcock zich naturaliseren tot Amerikaan.
Het hoogtepunt van de carrière van Hitchcock lag in de periode 1958-1960. In die tijd maakte Hitchcock achtereenvolgens de romantische thriller Vertigo, een mijlpaal in de filmgeschiedenis en een van de beste films ooit gemaakt, de actie- en spionagefilm North by Northwest, een van de succesvolste en invloedrijkste films aller tijden en tot slot Psycho, algemeen beschouwd als Hitchcocks beste film en volgens velen de invloedrijkste film uit de filmgeschiedenis. Tegelijkertijd had Hitchcock ook op het televisiescherm grote successen met de naar hem genoemde thrillerserie waarin steeds griezelige verhalen van 30 minuten verteld werden. Alfred Hitchcock Presents trok iedere avond alleen al in Amerika tientallen miljoenen kijkers.
Het enorme succes van dit alles had ook veel te maken met Hitchcocks eigen persoonlijkheid. Als excentriek persoon hield hij ervan om zichzelf als bijzondere verschijning in de media te plaatsen. In televisieprogramma's was hij meestal gekleed in een zwart pak en sprak hij met een slissend, lispelend en overdreven accent, waarmee hij vol droge humor verhaalde over zijn volgende film. Daarnaast had hij ook altijd een cameorolletje aan het begin van iedere film, zodat de kijker zijn films meteen kon herkennen. Door al deze activiteiten groeide Alfred Hitchcock uit tot een mediapersoonlijkheid wiens reputatie zich kon meten met die van menige filmster.
In 1963 schreef Alfred Hitchcock opnieuw filmgeschiedenis met de film: The Birds, een productie over een driehoeksrelatie die plotseling omsloeg in een rampenfilm wanneer duizenden vogels een klein dorpje terroriseerden. The Birds was een succes en was opnieuw een duidelijk voorbeeld van Hitchcocks gave om van een heel simpel verhaaltje een spannende film te maken.
Hierna ging het verrassend snel bergaf met de loopbaan van Hitchcock. Marnie (1964) werd door critici afgekraakt en werd een flop in de bioscopen. Pas tientallen jaren later kreeg de film herwaardering. Hierna sloeg Hitchcock een andere, maar ook weinig succesvolle weg in, met twee politieke thrillers: Torn Curtain (1966), over een atoomgeleerde die naar de DDR overliep en Topaz (1969) over een samenzwering op Cuba.
Door gebrek aan succes besloot Hitchcock in 1972 naar Engeland terug te keren om daar de film Frenzy te maken. Deze stijlvol gefilmde en zwart humoristische thriller over een stropdassenmoordenaar, wordt algemeen gezien als het laatste meesterwerk van Hitchcock. Zijn carrière werd in 1976 afgesloten met de vrij onbekende zwarte komedie Family Plot.
Hitchcock overleed in 1980 op 80-jarige leeftijd aan nierfalen.
Je ziet drie mannen aan een tafel zitten, op het laatste moment gaat er een bom af en de drie mannen zijn dood. De mannen schrokken en de kijker ook, niet meer dan dat. Maar nu doen we het eens heel anders: de kijker ziet door middel van een paar close-ups de bom onder de tafel hangen en weet nu meer dan de drie mannen. De bom heeft een tijdontsteking met klok waardoor er ook nog tijdsspanning ontstaat. De kijker wil tegen de mannen roepen "kom op sta op, sta op" maar ze blijven gewoon zitten. Enkele tientallen seconden voor het ontploffen van de bom besluiten de mannen het gebouw te verlaten en de kijker slaakt een zucht van opluchting, maar op het laatste moment komt een van de mannen erachter dat hij zijn koffer in de kamer heeft laten staan en hij wil nog terug gaan. Op het laatste moment zegt een van de mannen tegen hem "ach laat dat koffertje maar zitten" en hij wordt zo van een wisse dood gered.
Kenmerkend voor de manier van werken van Hitchcock is dat hij er niet van hield om opnames op locatie te maken. Hij liet zo veel mogelijk sets in de studio bouwen. In sommige van zijn films is duidelijk te zien dat een decor niet echt is. Een extreem voorbeeld daarvan is de haven achter de straat (plus een deel van de straat) in Marnie (1964), waaraan zeer duidelijk te zien is dat dit een geschilderd decor is. Hitchcock vond echter dat het "net kon" en weigerde de scènes waarin dit decor voorkomt op locatie over te doen. Wel gebruikte hij graag zeer grote decors voor de slotscènes van zijn films (het Vrijheidsbeeld, Mount Rushmore, de Royal Albert Hall, etc.). Toch zijn ook die gedeelten grotendeels in de studio opgenomen, en zijn er op locatie slechts een paar overzichtsshots opgenomen.
Een van de grootste sets die voor Hitchcock gebouwd werd is die voor de film Rear Window (1954). De hele binnenplaats die het decor voor deze film vormt werd in een studio gebouwd.
Ook is bekend dat Hitchcock graag experimenteerde met bijzondere technieken.
Voorbeelden hiervan zijn:
Startime:
Suspicion:
Voetnoten |
This article uses material from the Wikipedia Nederlands article Alfred Hitchcock, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). De inhoud is, tenzij anders aangegeven, beschikbaar onder CC BY-SA 4.0 Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Nederlands (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.