Madrid: Glavni grad Španije

Nalazi se u centralnom dijelu zemlje (40°25′ N 3°45′ W). Prema podacima iz 2015. godine, u užem dijelu grada živi oko 3,2 miliona stanovnika (Madrileni, prema špan. "madrileños") dok u široj regiji, unutar metropolitanskog područja grada živi oko 6,5 miliona stanovnika. Time je Madrid nakon Londona i Berlina treći najveći grad Evropske unije. Također je glavni grad provincije i istoimene autonomne regije.

Madrid
Grad
Mozaik Madrida
Grb
Država	Španija
Autonomna zajednica	Zajednica Madrida
Nadmorska visina	657 m
Površina	604,45 km2
Stanovništvo	3,280,782 (2022)
Gradonačelnik	José Luis Martínez-Almeida (PP)
Vremenska zona	UTC+1
Poštanski broj	28001–28080
Pozivni broj	+34 91
Veb-sajt: madrid.es

Madrid je važan nacionalni i internacionalni trgovački i finansijski centar, čija se ekonomska snaga ogleda u njegovim širokim i prostranim avenijama i bulevarima. Grad je osim toga političko, upravno i kulturno središte Španije, u kojem je sjedište španske vlade, a ovdje rezidiraju i španski kralj, te katolički biskup. Madrid je i važan akademski centar sa šest univerziteta, brojnim naučnim institutima, visokim i višim školama, te akademijama, a ovdje se nalaze i brojni muzeji (npr. Muzej Prado), teatri i ostale kulturne nacionalne i internacionalne institucije.

Madrid leži na rijeci Manzanares u središnjem dijelu Iberijskog poluostrva. Glavni grad kako Španije (gotovo bez prekida od 1561.) tako i okolne autonomne zajednice Madrid (od 1983.), također je politički, ekonomski i kulturni centar zemlje. Grad se nalazi na uzvišenoj ravnici oko 300 km od najbliže lokacije uz more. Klimu Madrida karakterišu topla ljeta i hladne zime.

Madridska urbana aglomeracija ima drugi najveći BDP u Evropskoj uniji i njen uticaj u politici, obrazovanju, zabavi, životnoj sredini, medijima, modi, nauci, kulturi i umjetnosti doprinosi njenom statusu jednog od glavnih svjetskih gradova. Zbog svoje ekonomske proizvodnje, visokog životnog standarda i veličine tržišta, Madrid se smatra glavnim finansijskim centrom i vodećim ekonomskim središtem Iberijskog poluostrva i južne Evrope. Metropolitansko područje ugošćuje velike španske kompanije kao što su Telefónica, Iberia, BBVA i FCC. Koncentriše većinu bankarskih operacija u zemlji i to je grad španskog govornog područja koji generiše najveći broj web stranica. Što se tiče inovacija, Madrid je rangiran na 19. mjestu u svijetu i 7. u Evropi od 500 gradova, u godišnjem indeksu Innovation Cities Index analitičara 2022-2023, koji je objavio 2ThinkNow.

Iako je Madrid bio naseobina od prahistorijskih vremena, prvi podatak o gradu imamo iz srednjeg 9. vijeka kada je Muhamed I naredio izgradnju manje palače (koja još uvijek postoji u drugačijoj formi). Nedaleko od palače je bila izgrađena i džamija u blizini rijeke Manjanares, koju su muslimani zvali al Majrit (u prijevodu: izvor vode). 1085. godine Alfonso IV je osvojio džamiju, preobrazio je u crkvu i imenovao crkva Djevice Alumdene. 1329. godine Cortes je došao u Madrid da bude savjetnik Fernanda IV. U to vrijeme Jevreji i Mauri su još uvijek živjeli u svojim četvrtima grada, sve dok ubrzo zatim nisu protjerani, a njihove sinagoge i džamije potpuno uništene.

• Kraljevska palača Palacio Real
• Katedrala La Almudena
• Crkve San Isidro el Real i San Francisco el Grande
• Muzej Prado
• Muzej umjetnosti Thyssen-Bornemisza
• Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía (MNCARS)
• Park Retiro
• Plaza de la Puerta del Sol
• Plaza Mayor
• Plaza Oriente
• Puerta de Alcalá
• Fontana na Plaza de Cibeles
• Palacio de Comunicaciones
• Banco de España
• Stadion "Vicente Calderón"
• Stadion "Santiago Bernabéu"
• Toranj Moncloa
• Torre España
• Torres Puerta de Europa
• Zgrada osiguranja Metrópolis
• Stanica Atocha
• Templo de Debod
• Congreso de los Diputados
• Hotel Ritz

• Francisco de Quevedo (1580–1645), književnik
• Pedro Calderón de la Barca (1600–1681), dramatičar i poeta
• Don Juan José de Austria (1629–1679), vojskovođa i državnik
• José Ortega y Gasset (1883–1955), filozof
• Jorge Semprún (* 1923), književnik
• Francisco Umbral (* 1932), književnik
• Teresa Berganza (* 1935) mezzosopranistica
• Eduardo Arroyo (* 1937), slikar i grafičar
• Plácido Domingo (* 1941), tenor
• Julio Iglesias (* 1943), pjevač zabavne muzike
• José María Aznar (* 1953), političar
• Juan Muñoz (1953–2001), likovni umjetnik
• Santiago Sierra (* 1966), likovni umjetnik
• Penélope Cruz (* 1974), glumica