Румынскі фронт — агульнавайсковае апэратыўна-стратэгічнае фармаваньне (аб’яднаньне, фронт) Расейскай арміі на паўдневым крыле расейска-нямецкага фронту ў Першай сусьетнай вайне.
Утвораны 3 (16) сьнежня 1916 году ў сувязі з разгромам румынскай арміі войскамі нямецкай кааліцыі, якое адбылоіся восеньню 1916 году.
Румынскі фронт | |
Румынский фронт | |
Гады існаваньня | 3 (16) сьнежня 1916 году — студзень — люты 1918 году |
---|---|
Краіна | Румынія Расейская імпэрыя |
Уваходзіць у | Расейская імпэратарская армія |
Тып | Фронт |
Дысьлякацыя | Румынія, Расейская імпэрыя |
Войны | Першая сусьветная вайна 1914—1918 |
Скарочанае найменьне — РФ.
Уступленьне Румыніі ў вайну 14 (27 жніўня) 1916 году не палепшыла сытуацыю для Антанты. Страціўшы ў баявых дзеяньнях 1916 году амаль усю сваю тэрыторыю і каля 250 тысячаў чалавек забітымі, параненымі і палоннымі, Румынія практычна выбыла з вайны. Расейскія войскі, якія прыйшлі на дапамогу румынскай арміі, спынілі ў сьнежні 1916 — студзені 1917 году аўстра-нямецкія войскі на рацэ Сірэт. Быў створаны Румынскі фронт Расейскай арміі, у які ўвайшлі кіраўніцтва, Дунайская армія, 6-я армія з Петраграду, 4-я армія са складу Заходняга фронту і 9-я армія са складу Паўночна-Заходняга фронту, а таксама рэшткі румынскіх войскаў.
Пасьля летняй кампаніі 1916 году ў пазыцыйных ваенных дзеяньнях на Заходнім тэатры вайны Расеі надышла зімовая перадышка. «Адпачыць» не атрымалася толькі Румынскаму фронту, дзе працягваліся баявыя дзеяньні. Так, агульныя страты РІА, з 31 сьнежня па 6 студзеня 1917 году, склалі 2 723 забітых, 7 656 параненых, 373 кантужаных і 453 зьніклых безь вестак. У тым ліку 2 245 забітых (82,5 %) — на Румынскім фронце. У студзені ў склад фронту падыходзіла па 4 вайсковыя эшалёны з падмацаваньнямі ў суткі, замест трох у сьнежні 16-га. Некамплект асабістага людзей у першай дэкадзе студзеня 17-га меўся толькі на Румынскім фронце, таму камандаваньне фронту адпраўляла заяўкі на папаўненьне, так да 1 красавіка 1917 году Румынскі фронт прасіў паставіць 380 маршавых рот у яго склад.
Працягласьць Першай лініі (перадавой лініі, лініі фронту) — 600 кілямэтраў. Да канца 1916 годуна Румынскім фронце знаходзілася 1/4 частка дзеючых Узброеных сіл Расеі (35 пяхотных і 13 кавалерыйскіх дывізій).
Актыўныя баявыя дзеяньні на Румынскім фронце былі адноўленыя ў ліпені 1917 году пасьля праваленага чэрвеньскага наступу. У бітве ў Мэрэшці (пачалася 22 ліпеня) румынскай арміі на чале генэрала А. Авярэску ўдалося вызваліць каля 500 км² тэрыторыі[Крыніца?]. Наступ аўстра-нямецкіх войскаў пад камандаваньнем генэрал-фэльдмаршала Макэнзэна у адказ ўдалося спыніць у бітве пры Мэрэшэшці. Расейскія часткі ў гэтых баявых дзеяньнях былі даволі пасіўныя з-за таго, што расейская армія пачала імкліва раскладацца і адмаўлялася ваяваць. Да 8 верасьня фронт канчаткова стабілізаваўся, і гэта былі апошнія актыўныя баявыя дзеяньні на Ўсходнім фронце ў 1917 годзе.
Пасьля кастрычніцкага перавароту ў Петраградзе памочніку галоўнакамандуючага войскамі фронту генэралу Д. Г. Шчэрбачову (які фактычна выконваў абавязкі галоўнакамандуючага) удалося на некаторы час стрымаць развал войскаў фронту ад узьдзеяньням рэвалюцыйных падзей і бальшавіцкай агітацыі.
Бальшавіцкі ўплыў на салдацкія масы тут у цэлым быў невялікім, тым больш што і ў тыле гэтага фронту адсутнічалі буйныя бальшавіцкія арганізацыі, якія маглі б стаць крыніцамі такога ўплыву. Інфармацыя аб палітычных падзеях, якая паступала зь Петраграда і Масквы, старанна фільтравалася камандаваньнем і эсэра-меншавісцкімі салдацкімі камітэтамі. Вялікую «трэцюю сілу» на Румынскім фронце ўяўляла Цэнтральная Рада. Эсэрамі, меншавікамі і прадстаўнікамі мясцовых нацыянальных партыяў вялася моцная і пасьпяховая контрбальшавісцкая прапаганда. Дзякуючы сытуацыі, якая склалася эсэро-меншавісцкае кіраўніцтва салдацкіх камітэтаў і камандаваньне фронту здолела перахапіць палітычную ініцыятыву ў бальшавікоў. У першыя пасьлякастрычніцкія дні тут былі ўтвораны эсэра-меншавісцкія франтавы і армейскія ваенна-рэвалюцыйныя камітэты. 30 кастрычніка (12 лістапада) 1917 году франтавы камітэт прыняў пастанову аб непрызнаньні савецкай улады. Камандаваньне фронтам адмовілася падпарадкоўвацца новаму Вярхоўнаму галоўнакамандуючаму бальшавіку Крыленка.
Мясцовыя бальшавікі па прыкладу Паўночнага і Заходняга франтоў пачалі ствараць свае рэўкамы і прызначаць явачным парадкам у частках і злучэньнях савецкіх камісараў. Бальшавікі спрабавалі пераабраць салдацкія камітэты, аднак было ўжо позна. Да таго ж камандаваньне фронту мела моцную падтрымку ў асобе ўзброеных фармаваньняў Цэнтральнай рады, а салдацкія масы, як і на іншых франтах, усяляк ухіляліся ад аказаньня ваеннай дапамогі як бальшавікам, так і іх палітычным праціўнікам..
Румынскі фронт фактычна спыніў свае існаваньне ў сярэдзіне сьнежня 1917 году. Тады ж румынскія войскі са згоды генэрала Шчэрбачова ўварваліся ў Бесарабію — пад падставай аховы расейскіх і румынскіх межаў і падтрымкі парадку і спакою ў сваім тыле.
На Румынскім фронце служылі шмат беларусаў. Паведамлялася, што напрыканцы 1917 годзе там было да 20 тысячаў салдат-беларусаў, які падтрымалі Усебеларускі зьезд і прасілі вярнуць іх дадому, каб падтрымаць стварэньне сваёй дзяржавы.
На Румынскім фронце служылі:
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Румынскі фронт, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.