Farchn

Wald-Kiefer (Pinus sylvestris), Illustration

Kiefern
Farchn

Systematik
Untaobteilung: Samenpflanzen (Spermatophytina)
Klass: Coniferopsida
Ordnung: Koniferen (Coniferales)
Famij: Kieferngewächse (Pinaceae)
Unterfamij: Pinoideae
Goddung: Kiefern
Wissnschoftlicha Nama der Unterfamij
Pinoideae
Link
Wissnschoftlicha Nama der Goddung
Pinus
L.

De Farchn (Pinus), Forchn, Fohrn oder Fährabaam (dt.: Kiefern, Boarischdeitsch: Föhre; engl.: pine) buidn a Pflanznagoddung vo Nodlhoizgwächse (Pinophyta) in da Famij vo de Farchngwächse (Pinaceae). Den Woatstomm Farch gibt's in fost oin germanischn Sprochn, z. B. engl.: fir. De Farchn san de oanzige Goddung vo da Untafamij Pinoideae.

Bschrieb

De moastn Farchn-Oartn woxn ois Baam, a boa a ois Busch. Farchn san immagreane Liachtbaamoartn und riachn recht guad. Farchn wean bis iwa 50 m houch und kenna aa uma 1000 Joar oid wean. A boa Oartn, wia P. lambertiana wean meahra ois 60 m houch und iwa 700 Joar oid..

Iahre Nodlbladl san im Vagleich mid ondan Nodlbaamgoddunga bsondas long. Es san aa oft zwoa Typn vo Nodlbladl am sejm Baam do: de oan san wia a Spiroin on de Zwoag o'gordnt de ondan noch iahra Oart entweda zu zwoat, zu dritt oda a zu fimft (sejtna oanzln oda a zu sext) in Bindln on Kuaztrieb stehnd, weahnd sunst (bei Feichtn, Tanna) de Nodln oanzln on de Zwoag woxn (schau af's Buidl). De Farchnnodln vo an Kuaztrieb wean vo a Scheide umschlossn.

De Farchn-Oartn san meist'ns oahaisig trenntgschlechtig (monözisch); se hom oisoso Manndal und Weiwal ois Zapfn an oan Baam. A boa Oartn san manchmoi zwoahaisig trenngschlechtig. Farchn wean mid da Huif vom Wind bsteibt (Anemophilie). De Zapfn, de Manndal san, san ziemli vui und stenga olle af an Haffa. Weiwal gibt's an oan Baam ned so vui und de stenga a aloa rum, monchmoi owa zu zwoat oda a zu dritt. De Zapfn braucha oanahoib bis zwoa Joar bis se reif san, donn mocha se af und lossn an Sama ausse. De Zapfn foin donn in Oam z'Boun. De Sama hom a grings Gwicht, san g'fligalt und wean mid'n Wind davo drong. A boa Oartn hom schwarare Sama, de wean mid de Viecha davo drong, de Sama hom donn koane Fligal, oda z'mindast so ziemli reduziate.

Verbroadung und Oobau

Farchn gibt's voa oim af da Noadhoibkugl. Und do steans voa oim im kila, feichtn Klima. Vui Oartn waxn aba a in de Subtropn oda a in de Tropn. Iwaroi af da Wejd, wo Farchn waxn kenna, wean se a obaut. Bsondas in Korea und Japan is de Kiefa a bsondas Gwax: Duat steht a Farchn fia Steakn, a longs Lem und vui Geduid.

Fiad Forstwiatschoft is wejdweit gseng de Farchn des wichtigste Hoiz. Da Baam braucht weni und waxt guad.

Systematik

De klassische Untateilung vo da Goddung in drei Untagoddunga is weng molekulargenetischa Studien af zwoa Untagoddunga reduzieat worn. Noch Gernandt et al. 2005 wean de 111 Oartn wia foigt g'liedat:

Farchn 
Zapfn vo daAleppo-Kiefa (P. halepensis, links), da Beagkiefa (P. mugo, Middn) und da Pinie (P. pinea, rechts)

.

Farchn 
Queaschnitt duach an fimfjaarign Kiefastomm.
  • Untagoddung Pinus (Diploxylon)
    • Sektion Pinus
      • Subsektion Pinus in Eurasien, Middlmeearaum, Estlichs Noadamerika, Kuba
        • Pinus densata
        • Japanische Roud-Farch (Pinus densiflora)
        • Pinus hwangshanensis
        • Pinus kesiya
        • Pinus luchuensis
        • Pinus massoniana
        • Pinus merkusii
        • Beag-Farch (Pinus mugo)
        • Schwoaz-Farch (Pinus nigra)
        • Amerikanische Rou-Farch (Pinus resinosa)
        • Woid-Farch (Pinus sylvestris)
        • Kinesische Farch (Pinus tabuliformis)
        • Pinus taiwanensis
        • Japanische Schwoazfarch (Pinus thunbergii)
        • Pinus tropicalis
        • Hokn-Farch (Pinus uncinata)
        • Pinus yunnanensis
      • Subsektion Pinaster, Kanarische Insln, Middlmeearaum, Himalaya
        • Kalabrische Farch (Pinus brutia)
        • Kanarische Farch (Pinus canariensis)
        • Aleppo-Farch (Pinus halepensis)
        • Schlongahaut-Farch (Pinus heldreichii)
        • See-Farch (Pinus pinaster)
        • Pinie (Pinus pinea)
        • Pinus roxburghii
    • Sektion Trifoliae
      • Subsektion Contortae in Noadamerika
        • Banks-Farch (Pinus banksiana)
        • Sand-Farch (Pinus clausa)
        • Gstod-Farch (Pinus contorta)
        • Pinus virginiana
      • Subsektion Australes in Noad- bis Zentralamerika, Karibik
        • Pinus attenuata
        • Pinus caribaea
        • Kuba-Farch (Pinus cubensis)
        • Pinus echinata
        • Pinus elliottii
        • Pinus glabra
        • Pinus greggii
        • Pinus herrerae
        • Pinus jaliscana
        • Pinus lawsonii
        • Pinus leiophylla
        • Pinus lumholtzii
        • Bischofs-Farch (Pinus muricata)
        • Pinus occidentalis
        • Pinus oocarpa
        • Sumpf-Farch (Pinus palustris)
        • Pinus patula
        • Pinus praetermissa
        • Pinus pringlei
        • Pinus pungens
        • Monterey-Farch (Pinus radiata)
        • Pech-Farch (Pinus rigida)
        • Pinus serotina
        • Weihrauch-Farch (Pinus taeda)
        • Pinus tecunumanii
        • Pinus teocote
      • Subsektion Ponderosae im Westn vo da USA, in Mexiko und Zentralamerika
        • Pinus cooperi
        • Coulter-Farch (Pinus coulteri)
        • Pinus donnell-smithii
        • Pinus devoniana
        • Pinus douglasiana
        • Pinus durangensis
        • Pinus engelmannii
        • Pinus hartwegii
        • Jeffreys Farch (Pinus jeffreyi)
        • Pinus maximinoi
        • Montezuma-Farch (Pinus montezumae)
        • Pinus nubicola
        • Gejb-Farch (Pinus ponderosa)
        • Pinus pseudostrobus
        • Weiß-Farch (Pinus sabiniana)
        • Pinus torreyana
        • Pinus washoensis
  • Untagoddung Strobus (Haploxylon)
    • Sektion Parrya
      • Subsektion Balfourianae im Westn vo da USA
        • Grannen-Farch (Pinus aristata)
        • Fuchsschwonz-Farch (Pinus balfouriana)
        • Longlebige Farch (Pinus longaeva)
      • Subsektion Cembroides im Sidwestn vo da USA und Mexiko
        • Pinus cembroides
        • Pinus culminicola
        • Pinus discolor
        • Pinus edulis
        • Pinus johannis
        • Pinus maximartinezii
        • Oablättrige Farch (Pinus monophylla)
        • Pinus pinceana
        • Pinus quadrifolia
        • Pinus remota
        • Pinus rzedowskii
      • Subsektion Nelsoniae in Mexiko
        • Pinus nelsonii
    • Sektion Quinquefoliae
      • Subsektion Gerardianae in Ostasien und Himalaya
        • Bunges Farch (Pinus bungeana)
        • Pinus gerardiana
        • Pinus squamata
      • Subsektion Krempfianae in Vietnam
        • Pinus krempfii Vorlog:Person
      • Subsektion Strobus in Nordamerika und Eurasien
        • Weißstämmige Farch (Pinus albicaulis)
        • Armands Farch (Pinus armandii)
        • Mexikanische Weymouth-Farch (Pinus ayacahuite)
        • Pinus bhutanica
        • da Zerm (Pinus cembra)
        • Pinus chiapensis
        • Pinus dabeshanensis
        • Pinus dalatensis
        • Pinus fenzeliana
        • Biagsome Farch (Pinus flexilis)
        • Korea-Farch (Pinus koraiensis)
        • Zugga-Farch (Pinus lambertiana)
        • Westliche Weymouth-Farch (Pinus monticola)
        • Pinus morrisonicola
        • Mädchen-Farch (Pinus parviflora)
        • Rumelische Farch (Pinus peuce)
        • Zweag-Farch (Pinus pumila)
        • Sibirische Zirbel-Farch (Pinus sibirica)
        • Weymouth-Farch (Pinus strobus)
        • Träna-Farch (Pinus wallichiana)
        • Pinus wangii

Nutzung

Farchn 
Hoiz vo Kiefa und a Feichtn im Vagleich: De zwoa linkn Bredl san aus Farchnhoiz, des rechte is a feichtans.

Farchnhoiz gheat neban Feichtnhuiz zu de wichtigstn Nodlhejza. Es waxt grod und schnoi, braucht wenig und ma ko des Hoiz guad heanemma. De mechanischn Eingschoftn vom Hoiz san guad, da Streibereich is aba a sea grouß, des kummt hoit draf o, wo des Hoiz gschlong worn is.

Heanemma ko ma des Hoiz ois Bau- und Möbehoiz, aba a ois Brennhoiz. Es is a awichtigs Hoiz um Sponplottn z baun. Ois Bau- und Konstruktionshoiz wead Kiefahoiz fost iwaroi eihgsetzt. Ma nimmts her fia Dochkonstruktiona, Hoizvakleidunga, Glander, Treppn, Fuaßbön, Fensta und Dian. Aba a fia Fassadnvakleidung, Terrassndecking, Kindaspuisoch, Zein und im Goatn und Landschoftsbau. Dazua kemma no Sachn wia Mastn, Pfostn, Rammpfoi im Wossa-, Hofn- und Beagbau und ois Schwejnhoiz beim Gleisbau.

Farchn wean a zua Beechgwinnung gnutzt. De Sama oanzlna Farchnoartn san so grouß, doss ma se ois Nahrungsmiddl hernemma ko, wia de Pinienkean, oda de Zedernussn.

Buidl

Beleg

Fuaßnotn

Im Netz

Farchn  Commons: Farchn – Oibum mit Buidl, Videos und Audiodateien

Tags:

Farchn BschriebFarchn Verbroadung und OobauFarchn SystematikFarchn NutzungFarchn BuidlFarchn BelegFarchn Im NetzFarchnWald-Kiefer

🔥 Trending searches on Wiki Boarisch:

Brooklyn951976JuliLateinEschlDe boarische WochaIndienIsraelSchlogzeigDe Woch fangt scho guat oKarpatnSchwoazzes MeeaHunnenVawoitungsbezirke z PragLuxnbuagBodaEgyptnGiacomo PucciniInnare Mongolei2018Le CorbusierKunstWalschAPIPlatonJotnaZipfeklatschaNoagalTschadRemisches ReichGschaftlhuawaKalifornienLaosKristndumUmsatzSchwammalMagnetischa Fluss100Kafää7MauritiusMaineSchmeiJuniIgor Fjodorowitsch StrawinskiLiberalitas BavariaePfoadStodAutorTramhappertÖstareich-UngarnPeruDogSevillaBuaGspusiAgram22OzeanNationalsozialismusKurdische SprochnGustav KlimtObadeitsche SprochnGschlechtsvakea9Paris🡆 More