Chenova (Zena en ligur, Genova en italiano y oficialment) ye una comuna italiana en a rechión de Liguria, que ye a capital d'a suya rechión y tamién d'a ciudat metropolitana de Chenova.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Ye a o canto d'a mar Mediterrania, en o golfo de Chenova.
Chenova Zena Genova | |||
Localidat d'Italia | |||
| |||
Estau • Rechión • Ciudat metrop. | Italia Liguria Chenova | ||
Superficie | 243,60 km² | ||
Población • Total • Densidat | 558 745 hab. (2018) 2.495 hab/km² | ||
Altaria • Meyana | 19 m. | ||
Alcalde | Marco Doria | ||
Codigo postal | 16121–16167 | ||
Prefixo | 010 | ||
Codigo ISTAT Codigo catastral | 010025 D969 | ||
Chentilicio | Chenovés/a (en ligur: zeneixi) | ||
Fiestas | 24 de chunio | ||
Patrons | Sant Chuan Baptista | ||
Coordenadas | 24°E | ||
Web oficial |
Tien una superficie de 243 km², una población de 611.683 habitants (en 2008) y una densidat de población de 2.517,21 hab/km². Ye o puerto mas important d'Italia y ye o segundo puerto d'a mar Mediterrania dimpués d'o de Marsiella, en Francia.
A ciudat creixió en o sieglo XX, incorporando muitos municipios amanatos, y hue tien 71 unidaz urbanas, dimpués de que s'han adhibito 25 municipios.
En aragonés medieval s'escribe Genova, Genua, Genoa, con atras variants ortograficas, d'astí os chentilicios Genoveses u Chenueses.
En o "Libro d'as Marabillas d'o Mundo" trobamos Genoa y o chentilicio Genoeses:
En a "Gran Cronica d'Espanya" trobamos o chentilicio ginoueses:
Tamién en as actas d'as Corz d'Alcanyiz de 1436:
A ciudat de Chenova se troba situata a o canto d'o golfo de Chenova, que fa parte d'a mar Ligur y, a o suyo traviés, d'a mar Mediterrania. Os monts Apenins prencipian chusto a o norte d'a ciudat, que amás ye amanata a la plana d'o río Po.
O suyo termin municipal muga con os termins de Arenzano, Bargagli, Bogliasco, Bosio, Campomorone, Ceranesi, Davagna, Masone, Mele, Mignanego, Montoggio, Sant'Olcese, Sassello, Serra Riccò, Sori y Tiglieto.
Chenova tien una ampla historia. Estió una ciudat d'os ligurs, y os cartachineses la destruyoron en 209 aC. Fue reconstruita dimpués d'a suya incorporación a l'Antiga Roma.
En 932 una flota de piratas musulmana la conquirió y la espulló.
En a Edat Meya, Chenova estió una "Republica maritima", a Republica de Chenova, construita sobre o comercio maritimo. Dominó as islas de Cerdenya y Corcega, aliata primero con a Republica de Pisa y dimpués en solitario, dimpués de bellas luitas con os pisans. En 1453, a conquiesta de Costantinoble por l'Imperio Otomán estió un golpe cerenyo ta Chenova.
Dica istas calendatas, Chenova estió aliata con Espanya, a qui dió aduya militar, en especial maritima. Estió tamién un important puesto en o camín espanyol, ta portiar tropas d'Espanya ta Flandres por a mar Mediterrania.
En 1815 estió decidito en o Congreso de Viena que s'adhibise a lo Reino d'o Piamonte, feito que significó dimpués que s'adhibise a Italia.
Estió una important base militar d'a Regia Marina italiana en o sieglo XX, especialment mientres a Segunda Guerra Mundial.
En chenova tién a suya seu a Federación Internacional de Baloncesto (FIBA). O fútbol ye representato prencipalment por 2 equipes: a Genoa Cricket and Football Club y por a Union Calcio Sampdoria.
Lechislatura | Nombre | Partiu politico |
---|---|---|
1946–1948 | Giovanni Tarello | Partito Comunista Italiano |
1948–1951 | Gelasio Adamoli | Partito Comunista Italiano |
1951–1960 | Vittorio Pertusio | Democrazia Cristiana |
1960–1961 | Nicio Giuliani | Comisario extraordinario |
1961–1965 | Vittorio Pertusio | Democrazia Cristiana |
1965–1966 | Augusto Pedullà | Democrazia Cristiana |
1966–1966 | Giuseppe Franzè | Comisario extraordinario |
1966–1971 | Augusto Pedullà | Democrazia Cristiana |
1971–1975 | Giancarlo Piombino | Democrazia Cristiana |
1975–1985 | Fulvio Cerofolini | Partito Socialista Italiano |
1985–1990 | Cesare Campart | Partito Repubblicano Italiano |
1990–1992 | Romano Merlo | Partito Socialista Democratico Italiano |
1992–1993 | Claudio Burlando | Partito Democratico della Sinistra |
1993–1993 | Alfio Lamanna | Partito Repubblicano Italiano |
1993–1993 | Vittorio Stelo | Comisario prefecticio |
1993–1997 | Adriano Sansa | Independient d'ezquierdas |
1997–2007 | Giuseppe Pericu | Democratici di Sinistra |
2007–2012 | Marta Vincenzi | Partito Democratico |
2012– | Marco Doria | Centro-ezquierda |
Comunas d'a ciudat metropolitana de Chenova | |
---|---|
Arenzano | Avegno | Bargagli | Bogliasco | Borzonasca | Busalla | Camogli | Campo Ligure | Campomorone | Carasco | Casarza Ligure | Casella | Castiglione Chiavarese | Ceranesi | Chiavari | Cicagna | Cogoleto | Cogorno | Coreglia Ligure | Crocefieschi | Davagna | Fascia | Favale di Malvaro | Fontanigorda | Chenova | Gorreto | Isola del Cantone | Lavagna | Leivi | Lorsica | Lumarzo | Masone | Mele | Mezzanego | Mignanego | Moconesi | Moneglia | Montebruno | Montoggio | Ne | Neirone | Orero | Pieve Ligure | Portofino | Propata | Rapallo | Recco | Rezzoaglio | Ronco Scrivia | Rondanina | Rossiglione | Rovegno | San Colombano Certenoli | Sant'Olcese | Santa Margherita Ligure | Santo Stefano d'Aveto | Savignone | Serra Riccò | Sestri Levante | Sori | Tiglieto | Torriglia | Tribogna | Uscio | Valbrevenna | Vobbia | Zoagli |
This article uses material from the Wikipedia Aragonés article Chenova, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). O texto ye disponible baixo a Creative Commons Attribution/Share-Alike License; puede que sigan d'aplicación atros termins. Se veiga as Condicions d'uso ta más detalles. Wikipedia ye una marca rechistrada d'a Wiki Du học, una organización sin animo de lucro. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Aragonés (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.