Stimmlose Alveolare Frikativ
De stimmlosi alveolari Frikativ isch en Konsonant.
| Stimmlose alveolare Frikativ | ||
|---|---|---|
| IPA-Nummere | 132 | |
| IPA-Zeiche | s | |
| IPA-Bildli |  | |
| Teuthonista | ||
| X-SAMPA | s | |
| Kirshenbaum | s | |
S Zeiche im IPA, un au de Buechstab im latiinische Alphabet, defür isch s. Des Zeiche stoot glychzitig au für di stimmlose dentale un postalveolare Frikativ. In bstimmti Dialäkt vum Alemannische git es zwo Variante vo däm Luut, e Fortis un e Lenis.
In de Sprooche vo dr Wält wird de Luut entweder mit de Zungespitz (=apikal) oder mit em Zungeblatt (=laminal) artikuliert. Die gnaui Zeiche im IPA defür sin [s̺] bzw. [s̻]. In ere Sprooch wird de Luut meischt entweder apikal (z. B. Änglisch) oder laminal (z. B. Französisch) ussgsproche. Sältener sin Sprooche wo beidi Versione vorchömme (z. B. Baskisch).
Artikulation
- Es isch en Frikativ; es wird e Engi im Muul bildet, wo de Lùftstrom duredrùggt wird.
- De Artikulationsort isch alveolar; d Zùng bildet mit de Alveole e Engi.
- D Phonation isch stimmlos; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder nit.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
| Sprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
|---|---|---|---|---|---|
| Baseldytsch | Lenis | suffe | [ˈz̥ufə] | ‚suuffe‘ | |
| Fortis | Nissli | [ˈnɪsli] | ‚Nüssli‘ | ||
| Jùutütsch | Lenis | säge |  [ˈz̥æg̊ə](info) | ‚saage‘ | |
| Fortis | gruessì | [ˈg̊ɾʊə̯sɪ](info) | ‚groossi‘ | ||
| Liachtaschtänerisch (Unterland) | Lenis | Weesa | [ˈʋeːz̥ɐ](info) | ‚Matte‘ | |
| Fortis | Umpòòssa | [ʊmˈbɑːsɐ](info) | ‚Ameise‘ | ||
| Markgräflerisch | Lenis | hase | [ˈhɑz̥ə](info) | ‚hasse‘ | |
| Fortis | Fas | [ˈv̥ɑs](info) | ‚Fas‘ | Allophon vo /z̥/. | |
| Oberelsässisch | Lenis | Wàsser | [ˈʋɑz̥əʁ̥](info) | ‚Wasser‘ | |
| Fortis | Gmias | [g̊miə̯s](info) | ‚Gmies‘ | Allophon vo /z̥/. | |
| Oberschwäbisch | Lenis | Meisla | [ˈməɪ̯z̥lɐ](info) | ‚Müüs‘ | |
| Fortis | naus | [naʊ̯s](info) | ‚usse‘ | Allophon vo /z̥/. | |
| Oschtschwiizerisch | Lenis | Hase | [ˈhɑz̥ə](info) | ‚Hase‘ | |
| Fortis | hasse | [ˈhɑsə](info) | ‚hasse‘ | ||
| Solothurnisch | Lenis | use | [ˈuz̥ə](info) | ‚usse‘ | |
| Fortis | öbis | [ˈœb̥ɪs](info) | ‚öbis‘ | ||
| Ùnterelsässisch | Lenis | salü bisàmme | [ˈz̥ɑly ˌb̥iz̥ɑmə](info) | ‚Solly zämme‘ | |
| Fortis | wiss | [ʋiːs](info) | ‚wyss‘ | Allophon vo /z̥/. | |
| Züritütsch | Lenis | Hase | [ˈhɒz̥ə](info) | ‚Hase‘ | |
| Fortis | hasse | [ˈhɒsə](info) | ‚hasse‘ | ||
| Dütsch | reißen | [ˈʀaɪ̯sən](info) | ‚ryysse‘ | ||
| Rätoromanisch | Surselvisch | sulegl | [suˈleʎ](info) | ‚Sùn‘ | |
| Putèr | qualchosa | [kʊ̯alˈtɕosɐ](info) | ‚öbis‘ | ||
| Vallader | singluot | [sɪŋˈglɔt](info) | ‚Glùggser‘ | ||
| Frankoprovenzalisch | Broyâ | la sô | [la ˈso] | ‚s Salz‘ | entspricht in de andre Welschfrybùrger Mùndarte emene /ʃ/. |
| Walliser Patois (Nendaz) | stàmbre | [ˈstɑmbɾə](info) | ‚Septämber‘ | ||
| Arabisch | Standard | جَلَسَ | [ˈdʒalisɐ] | 'sitze' | |
| Baskisch | zu | [s̻u] | 'du' | ||
| su | [s̺u] | 'Füür' | |||
| Katalanisch | sis | [s̺is̺] | '6' | ||
| Chinesisch | Mandarin | 三/sān | [san˥] | 'drüü' | |
| Tschechisch | svět | [svjɛt] | 'Wält' | ||
| Dänisch | sælge | [ˈsɛljə] | 'verchaufe' | ||
| Niiderländisch | steen | [sten] | 'Stei' | ||
| Änglisch | sand | [sænd] | 'Sand' | ||
| Färöisch | sandur | [sandʊɹ] | 'Sand' | ||
| Finnisch | sinä | [sinæ] | 'du (sg.) | ||
| Französisch | français | [fʁɑ̃sɛ] | 'Französisch' | ||
| Galizisch | tres | [tɾes̺] | 'drüü' | ||
| Georgisch | სამი | [ˈsɑmi] | 'drüü' | ||
| Ungarisch | sziget | [siɡɛt] | 'Insel' | ||
| Italienisch | sali | [ˈsali] | 'gang uffe' | ||
| Japanisch | Kanji:複数形/fukusūkē | [ɸɯkɯsɯːkeː] | 'Plural' | ||
| Koreanisch | 소/so | [so] | 'Oggs' | ||
| Maltesisch | iebes | [eaˈbes] | 'hart' | ||
| Okzitanisch | Gaskonisch | dos | [dys̺] | 'zwei' | |
| Languedokisch | [dus̺] | ||||
| Limousinisch | maichent | [mejˈsẽ] | 'bös' | ||
| Portugiesisch | caço | [ˈkasu] | 'ich jag' | ||
| Rumänisch | surd | [s̪urd] | 'taub' | ||
| Russisch | волосы | [ˈvoləsɨ] | 'Hoor' | ||
| Slowakisch | svet | [svɛt] | 'Wält' | ||
| Spanisch | Latiinamerikanisch | saltador | [s̻al̪t̪aˈð̞o̞ɾ] | 'öber, wo gumpet' | |
| Kastillianisch | [s̺al̪t̪aˈð̞o̞ɾ] | ||||
| Toda | kɔs̪ | 'Gäld' | |||
| Türkisch | su | [su] | 'Wasser' | ||
Fuessnote
| Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
This article uses material from the Wikipedia Alemannisch article Stimmloser alveolarer Frikativ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dr Inhalt isch verfiegbar unter CC BY-SA 4.0, wänn nyt andersch aagee isch. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Alemannisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.