Retroflexe Approximant
De retroflexi Approximant oder retroflexi rhotischi Approximant isch en Konsonant vo dr mänschliche Sprooch.
| Retroflexe Approximant | ||
|---|---|---|
| IPA-Nummere | 152 | |
| IPA-Zeiche | ɻ | |
| IPA-Bildli |  | |
| Teuthonista | ||
| X-SAMPA | r\` | |
| Kirshenbaum | r. | |
Er chùnt zum Byspil bi mange Sprecher vùm Änglische, im Chinesische ùn in Sprooche z Indie ùn Auschtralie vor, isch sùnscht aber änder sälte. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [ɻ].
Im Alemannische het es ei Dialäkt gee, wo de Luut gha het. Ùn zwar de Dialäkt vo Schwyzer, wo ùff Wisconsin ussgwandret sin. Dört het mer ùnter em Yyflùss vùm Änglische en retroflexs-r gha.
Artikulation
- Es isch en Approximant, er wird ohni Verschlùss oder Engi im Muul bildet.
- De Artikulationsort isch retroflex; d Zùng wird hinter de Zahndamm zrùggboge.
- D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
- Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
- Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.
Verbreitig
| Sprooch | Wort | IPA-Transkription | Bedütig | Bemerkig | |
|---|---|---|---|---|---|
| Wisconsin-Schwyzerdütsch | Riiber | [ɻɪːb̥ɚ] | 'Flùss' | vorallem bi änglische Lehnwörter; het au en Vibrant [r] chönne sy. | |
| Albanisch | Gegisch | rruga | [ˈɻuga] | ‚Strooss‘ | cha au [r] sy. |
| Chinesisch | Mandarin | 肉/Pinyin:ròu | [ɻou̯˥˩] | ‚Fleisch‘ | cha au en [ʐ] sy. |
| Enindhilyagwa | angwura | [aŋwuɻa] | 'Füür' | ||
| Malayalam | വഴി | [ʋɐɻi] | ‚Wäg‘ | ||
| Tamil | தமிழ் Tamiḻ |  [t̪əˈmɨɻ](info) | ‚Tamil‘ | ||
| Yagan | wárho | [ˈwaɻo] | ‚Höhli‘ | ||
| Derung | Tvrung | [tə˧˩ɻuŋ˥˧] | ‚Derung‘ | ||
| Niiderländisch | eerst | [ɪːɻst] | |||
| Änglisch | Mangi Sprecher vùm amerikanische Änglisch | red | [ɻʷɛd] | ‚root‘ | isch je nooch Dialäkt ùn Sprecher au alveolar („bunched“) [ɹ] oder sältener en Vibrant [r]. |
| Mangi Sprecher vùm irische Änglisch | |||||
| Mangi Sprecher in Südweschtängland | |||||
| Färöisch | hoyrdi | [hɔiɻʈɛ] | ‚ghört ha‘ | Allophon vo /r/. isch mangmool au stimmloses ɻ̊. | |
| Neugriechisch | Dialäkt vo Kreta | γάλα gála | [ˈɣaɻa] | ‚Milch‘ | en Allophon vo /l/ vor /a o u/. Isch am verschwinde. |
| Mapudungun | 'rayen | [ɻɜˈjën] | ‚Bluem‘ | Ei möglichi Ussprooch vo /ʐ/; cha au [ʐ] oder [ɭ] sy. | |
| Paschtunisch | سوړ | [soɻ] | ‚chalt‘ | Allophon vo /ɭ̆/. | |
| Portugiesisch | Mangi Sprecher in de Centro-Sul-Region | cartas | [ˈkaɻtə̥̆s] | ‚Brief‘ | Allophon vo /r/ ùn mangmool /l/) am Änd vùnere Silbe. Chùnt vorallem in ländliche Gegende vo São Paulo, Paraná ùn südlig vo Minas Gerais vor, aber di hüüfigeri Ussprooch isch [ɹ]. |
| Caipira-Dialäkt | temporal | [tẽɪ̯̃pʊˈɾaɻ] | ‚Blatzräge‘ | ||
| ältre Dialäkt vo Piracicaba | grato | [ˈgɻatʊ̥] | ‚dankbar‘ | ||
| Wati | Pitjantjatjara Dialäkt | Uluṟu | [ʊlʊɻʊ] | ‚Uluru‘ | |
Fuessnote
| Konsonante | Lueg au: IPA, Vokale | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
This article uses material from the Wikipedia Alemannisch article Retroflexer Approximant, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Dr Inhalt isch verfiegbar unter CC BY-SA 4.0, wänn nyt andersch aagee isch. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Alemannisch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.