Чуашлар: күбесенчә Чуашстанда яшәүче төрки халык

Чуашлар (tat.lat.

Çuaşlar(үле сылтама), үз исемнәре — чӑвашсем) — күбесенчә Чуашстанда яшәүче төрки халык. Гомуми халык саны — 1842,3 мең кеше. Россия Федерациясендә 1776,3 мең чуаш яши. Татарстанда — 132,4 мең.

Чуашлар
Үз аталышы

Чӑвашсем

гомуми сан

1 509 300

яшәү җире
Теле

Чуаш теле

Дине

Православие, ваттисен ялы (тӗн)

Чуашлар: Тел, Атама, Субэтнослар Чуашлар Викиҗыентыкта

Тел

Атама

Әүвәл веда дип аталган бу халыкка чуваш, исеме бик соң килеп кергән.

Бу исемнең этимологиясен аңлау өчен, мариларның чувашларны суасламари дип атауларына игътибар итәргә кирәк.

Суаслар (болгарларның җирле бабалары) марилар белән гасырлар буе аралашып яшәгәннәр. Суас һәм мари кушылуыннан хәзерге чувашларның борынгы бабалары формалашкан булырга тиеш. (?)

Башта алар үзләрен веда дип атаганнар. Веда — борынгы марича су төшенчәсен белдерә торган сүз ул.

Руслар — элек, мордвалар хәзер дә чувашларны веда (ветьке) дип атыйлар. Ләкин суас һәм мари кушылуыннан барлыкка килгән халыкта суаслар өстенлек алганнар булса кирәк, чөнки ал арда соңрак веда этнонимы суас сүзе белән алмаштырылган.

Бу процессны суас үзатамасының, әкренләп, татар этнонимы белән алмашынуы да тизләткән булырга мөмкин.

Субэтнослар

Чувашлар 3 субэностан торалар.

  • югарылар (вирьял, тури) — Чуашстанның төньягында
  • урта (анат енчи) — Чуашстанның уртасында
  • түбәннәр (анатри, хирти) — Чуашстанның көньягында

Дин

Чуашларның күбесе хәзер православ динендә. Православ дине чуашларга Казан ханлыгы руслар тарафыннан яулап алынгач кына кечләп кертелә башлый. Шулай ук борынгы ышанулар мөһим урын алып тора. Араларында ислам динен тотучылар бар.

Моны да карагыз

Искәрмәләр

  • Всероссийская перепись населения 2002 года. Национальный состав населения по регионам России
  • Казахстанские чуваши
  • 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Chuvash Ethnic People in all Countries
  • http://www.pmlp.gov.lv/lv/statistika/dokuments/2010/ISVN_Latvija_pec_TTB_VPD.pdf
  • Грузинские чуваши
  • Азербайджанские чуваши
  • Сылтамалар

    Tags:

    Чуашлар ТелЧуашлар АтамаЧуашлар СубэтносларЧуашлар ДинЧуашлар Моны да карагызЧуашлар ИскәрмәләрЧуашлар СылтамаларЧуашларРоссия ФедерациясеТөрки халыкларЧуашстан

    🔥 Trending searches on Wiki Tatarça / Татарча:

    ВикиөзекНиколай КалашниковКуниГаяз ИсхакыйÜzäk bankДөнья1915 елМәскәү (елга)Мария ДомбровскаяБалЗилаер районы татар авылларыДжонни ДеппМәскәү кремлеРунди (теле)Волонго1962 елКраньЛех КачиньскийВьет телеӘхнәф ЗиякаевКазанның истәлекле урыннарыҺиҗри тәкъвимМирхәйдәр Фәйзи1981 елMail.RuСергей СкрябинҮзбәкстанӘкчин (станция)Беренче бөтендөнья сугышыРоссия Совет Федератив Социалистик РеспубликасыБорынгы төрки телБерләшкән Милләтләр ОешмасыИлдар Зарипов (1939)3 майCOVID-19 коронавирус авыруыЖасмин (җырчы)GoogleАк чәчәкләрВикипедия җәмгыятеАк чәчәкләр (әсәр)Мөхәммәт пәйгамбәрГөлназ НәүмәтоваМария МонтессориРоберт МиңнуллинБезнең гомер (китап)АКШ Кораллы көчләреРоссияГарәп телеАксакау (станция)Татар теле диалектларыОклахома (штат)Мидхәт ӘбделмәновMäxmät KapetanoviçЗифа НагаеваТатар Википедиясе1914 елCreative Commons litsenziäläreГлуховски (станция)Марат Әхмәтов (1954)Илсөя БәдретдиноваНәҗип ДумавиТаиландМәхмүт НигъмәтҗановНигерВладимир ОпокинПриют (станция)ТабуляцияMOB4Сергей Антипов (1949)19 нчы мәктәп (Яр Чаллы)🡆 More