Җирсыман планеталар (җир төркеме планеталары) — Кояш системасындагы эре булмаган планеталар.
Аларны зур булмаган масса, югары тыгызлык һәм каты кабык булуы аерып тора. Җир төркеменә Меркурий, Чулпан, Җир һәм Марс керә. Төзелеш һәм эчтәлек буенча аларга кайбер ташлы астероидлар якын, мәсәлән, Веста.
Җир төркеме планеталары, газлы планеталар һәм таш-боз кәрлә планеталарыннан, Койпер поясы һәм Оорт болыты объектларыннан аермалы буларак, силикатлардан һәм металлдагы тимердан гыйбарәт була. Төркемнең иң зур планета Җир масса буенча газлы зур планеталардан иң кечкенәсе Урандан 14,5 тапкыр кимрәк һәм Койпер поясындагы иң авыр объекттан (Плутоннан) 458 тапкыр зуррак.
Җир төркеме планеталары эчтәлегенә әче тудыргыч, кремний, тимер, магний, әлүмин һ.б. авыр элементлар керә.
Җир төркеме барлык планеталары түбәндәге төзелеш ия булалар:
Төркемнең ике планетада (Җир һәм Марс) иярченнәр бар һәм зур планеталардан аермалы буларак һичбердә боҗралар юк.
This article uses material from the Wikipedia Tatarça / Татарча article Җирсыман планеталар, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәгълүмат CC BY-SA 4.0 буенча таратыла (әгәр башкасы күрсәтелмәсә). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tatarça / Татарча (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.