หนูหริ่ง

หนูหริ่ง ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ไมโอซีนยุคสุดท้าย–ปัจจุบัน
หนูหริ่งบ้าน (M. musculus)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Mammalia
อันดับ:	Rodentia
วงศ์:	Muridae
วงศ์ย่อย:	Murinae
สกุล:	Mus Linnaeus, 1758
ชนิด
ดูในเนื้อหา

บุคคลดูที่: สมบัติ บุญงามอนงค์

หนูหริ่ง เป็นสกุลของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็กสกุลหนึ่ง ในอันดับสัตว์ฟันแทะ (Rodentia) ในวงศ์ Murinae ในวงศ์ใหญ่ Muridae ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mus

หนูหริ่งเป็นหนูที่มีขนาดเล็ก มีรูปร่างทั่วไปคล้ายกับหนูในสกุล Rattus แต่ก็ยังมีขนาดเล็กกว่า แม้แต่หนูจี๊ด (R. exulans) ซึ่งเป็นหนูที่มีขนาดเล็กที่สุดในสกุล หนูหริ่งก็ยังเล็กกว่า ตัวเมียเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 1–1.5 เดือน ขณะที่ตัวผู้ 1–2 เดือน

หนูหริ่งเป็นหนูอีกจำพวกหนึ่งที่สามารถพบได้ทั่วไปทั้งในบ้านเรือนและในพื้นที่เกษตรกรรมด้วย ถือเป็นหนูนา ที่เป็นศัตรูพืชที่สำคัญอีกจำพวกหนึ่งรวมกับหนูในสกุลอื่น

หนูหริ่งชนิดที่เป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดี คือ หนูหริ่งบ้าน (M. musculus) ซึ่งเป็นหนูอีกชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วไปในบ้านเรือน ซึ่งเป็นชนิดที่นิยมนำมาเป็นสัตว์ทดลองในทางวิทยาศาสตร์และการแพทย์ และได้มีการพัฒนาสายพันธุ์จนกลายมาเป็นสัตว์เลี้ยงเพื่อความเพลิดเพลิน ในแบบที่เป็นหนูเผือกทั้งตัว หรือมีสีสันที่หลากหลายในตัวเดียว เรียกว่า "หนูถีบจักร" หรือ "หนูขาว" โดยเริ่มครั้งแรกมาจากพระราชวังในจีนและญี่ปุ่น นอกจากนี้แล้ว หนูมาซิโดเนีย (M. macedonicus) ที่แพร่กระจายพันธุ์ในภูมิภาคเมเตอร์เรเนียนและประเทศในแถบตะวันออกกลางที่ติดกับทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ยังเป็นสัตว์รังควานที่รบกวนมนุษย์มานานแล้วถึง 15,000 ปี ซึ่งเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์ เป็นยุคก่อนที่มนุษย์จะรู้จักการเพาะปลูกเสียอีก โดยเข้ามาหาอาหารถึงในชุมชนมนุษย์ โดยมีหลักฐานเป็นฟอสซิลฟันของหนูชนิดนี้นับพันตัว

ปัจจุบันได้มีการอนุกรมวิธานหนูหริ่งไว้ประมาณ 38 ชนิด ในประเทศไทยพบทั้งหมด 6 ชนิด นอกจากหนูหริ่งบ้านแล้ว ยังมี หนูหริ่งใหญ่ (M. cookii), หนูหริ่งนาหางสั้น (M. cervicolor), หนูหริ่งนาหางยาว (M. caroli), หนูหริ่งป่าใหญ่ขนเสี้ยน (M. shotridgei) และหนูหริ่งป่าเล็กขนเสี้ยน (M. pahari)

• Mus baoulei (Vermeiren & Verheyen, 1980)
• Mus booduga (Gray, 1837)
• Mus bufo (Thomas, 1906)
• Mus callewaerti (Thomas, 1925)
• Mus caroli Bonhote, 1902
• Mus cervicolor Hodgson, 1845
• Mus cookii Ryley, 1914
• Mus crociduroides (Robinson & Kloss, 1916)
• Mus famulus Bonhote, 1898
• Mus fernandoni (Phillips, 1932)
• Mus goundae Petter & Genest, 1970
• Mus haussa (Thomas & Hinton, 1920)
• Mus indutus (Thomas, 1910)
• Mus kasaicus (Cabrera, 1924)
• Mus macedonicus Petrov & Ruzic, 1983
• Mus mahomet Rhoads, 1896
• Mus mattheyi Petter, 1969
• Mus mayori (Thomas, 1915)
• Mus minutoides Smith, 1834
• Mus musculoides Temminck, 1853
• Mus musculus Linnaeus, 1758
• Mus neavei (Thomas, 1910)
• Mus orangiae (Roberts, 1926)
• Mus oubanguii Petter & Genest, 1970
• Mus pahari Thomas, 1916
• Mus phillipsi Wroughton, 1912
• Mus platythrix Bennett, 1832
• Mus saxicola Elliot, 1839
• Mus setulosus Peters, 1876
• Mus setzeri Petter, 1978
• Mus shortridgei (Thomas, 1914)
• Mus sorella (Thomas, 1909)
• Mus spicilegus Petenyi, 1882
• Mus spretus Lataste, 1883
• Mus tenellus (Thomas, 1903)
• Mus terricolor Blyth, 1851
• Mus triton (Thomas, 1909)
• Mus vulcani (Robinson & Kloss, 1919)