สงครามกลางเมืองรัสเซีย

สงครามกลางเมืองรัสเซีย (7 พฤศจิกายน ค.ศ.

1917 — 16 มิถุนายน ค.ศ. 1923) เป็นความขัดแย้งทางการเมืองที่ต่อสู้กันหลายฝ่ายในพื้นที่จักรวรรดิรัสเซียเดิม ซึ่งเหตุการณ์เริ่มต้นจากการล้มล้างอำนาจรัฐบาลชั่วคราวรัสเซียที่เป็นประชาธิปไตยสังคมนิยมในระหว่างการปฏิวัติเดือนตุลาคม โดยมีหลายฝ่ายที่ประสงค์จะแย่งชิงอำนาจเพื่อกำหนดอนาคตทางการเมืองของรัสเซีย ผลที่ตามมาจากความขัดแย้งนี้นำไปสู่การก่อตั้งสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซียและสหภาพโซเวียตในภายหลังในพื้นที่ส่วนใหญ่ของอดีตจักรวรรดิ สงครามกลางเมืองถือเป็นจุดสิ้นสุดของการปฏิวัติรัสเซียและเป็นหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในคริสต์ศวรรษที่ 20

สงครามกลางเมืองรัสเซีย
ส่วนหนึ่งของ การปฏิวัติรัสเซีย
สงครามกลางเมืองรัสเซีย
ตามเข็มนาฬิกาจากบน: ทหารแห่งกองทัพดอน; กองพันทหารราบรัสเซียขาวในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1920; ทหารแห่งกองทัพทหารม้าที่ 1; เลออน ทรอตสกี ใน ค.ศ. 1918; การแขวนคอคนงานในเยคาเตรีโนสลัฟโดยออสเตรีย
วันที่7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1917 – 16 มิถุนายน ค.ศ. 1923: 3, 230 
(5 ปี 7 เดือน 1 สัปดาห์ 2 วัน)
สนธิสัญญาสันติภาพ
  • สนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์
    ลงนามเมื่อวันที่ 3 มีนาคม ค.ศ. 1918
    (3 เดือน 3 สัปดาห์ 3 วัน)
  • สนธิสัญญาตาร์ตู (เอสโตเนีย–รัสเซีย)
    ลงนามเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1920
    (2 ปี 2 เดือน 3 สัปดาห์ 5 วัน)
  • สนธิสัญญาสันติภาพโซเวียต–ลิทัวเนีย
    ลงนามเมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม ค.ศ. 1920
    (2 ปี 8 เดือน 5 วัน)
  • สนธิสัญญาตาร์ตู (ฟินแลนด์–รัสเซีย)
    ลงนามเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม ค.ศ. 1920
    (2 ปี 11 เดือน 1 สัปดาห์)
  • สนธิสัญญาสันติภาพลัตเวีย–โซเวียต
    ลงนามเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม ค.ศ. 1920
    (2 ปี 9 เดือน 4 วัน)
  • สนธิสัญญาสันติภาพรีกา
    ลงนามเมื่อวันที่ 17 กันยายน ค.ศ. 1921
    (3 ปี 10 เดือน 1 สัปดาห์ 3 วัน)
  • สนธิสัญญาคาร์ส
    ลงนามเมื่อวันที่ 13 ตุลาคม ค.ศ. 1921
    (3 ปี 10 เดือน 6 วัน)
สถานที่
อดีตจักรวรรดิรัสเซีย กาลิเชีย มองโกเลีย ตูวา เปอร์เซีย
ผล

บอลเชวิคชนะ:

  • ชัยชนะบางส่วนของขบวนการเอกราช:: 7 
ดินแดน
เปลี่ยนแปลง
ยกให้แก่รัฐบอลเชวิค
  • สถาปนาสหภาพโซเวียต
  • สถาปนาสาธารณรัฐมองโกเลียและตูวา
  • การยกพื้นที่อุดมสมบูรณ์ คูบัน ดอน คาเรเลียตะวันออก ไซบีเรีย และตะวันออกไกลของรัสเซีย; พื้นที่ตอนกลาง ตอนใต้ และตะวันออกของยูเครน; เบลารุสตะวันออก คอเคซัสเหนือ ทรานส์คอเคเซีย และเอเชียกลางให้แก่สหภาพโซเวียต
  • การบริหารร่วมของจีน–โซเวียตในทางรถไฟสายจีนตะวันออกจนถึง ค.ศ. 1952
  • การยกดินแดนอูเรียนไฮให้แก่ตูวา
  • การยกรัฐข่านบ็อกด์ให้แก่มองโกเลีย
ยกให้แก่ชาติผู้ถือคตินิยมการแยกตัวออก
  • ฟินแลนด์ เอสโตเนีย ลัตเวีย ลิทัวเนียและโปแลนด์ได้รับเอกราช
  • การยกวิสตูลา เบลารุสตะวันตก และยูเครนตะวันตกให้แก่โปแลนด์
  • การยกแกรนด์ดัชชีและเปตซาโมให้แก่ฟินแลนด์
  • การยกเขตผู้ว่าการปกครองตนเองให้แก่เอสโตเนีย
  • การยกลิโวเนียใต้และคอร์แลนด์ให้แก่ลัตเวีย
  • การยกวิลนาเหนือและเขตผู้ว่าการคอฟโนให้แก่ลิทัวเนีย
การยกให้แก่ชาติอื่น
คู่สงคราม
รัฐบอลเชวิคอื่น:

  • สนับสนุนโดย:
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย พรรคสังคมนิยมปฏิวัติฝ่ายซ้าย
    (1917–18)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเขียว
    (1918–19)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย มัคนอวช์ชือนา
    (1917–20)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย ลิทัวเนีย
    (1919–20)

อื่น ๆ:
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย รัฐบาลชั่วคราวส่วนภูมิภาคยูรัล
    (1918)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย รัฐบาลออมสค์
    (1918)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย รัฐบาลวลาดีวอสตอค
    (1918)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย โคมุช
    (1918)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย รัสเซียเหนือ
    (1918, 1918–20)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย รัสเซียตะวันตกเฉียงเหนือ (1918–19)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย ไครเมีย
    (1918–19)
  • สาธารณรัฐดอน สาธารณรัฐดอน
    (1918–20)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย สาธารณรัฐคูบัน
    (1918–20)

ผู้ถือคตินิยมการแยกตัวออก:


ฝ่ายมหาอำนาจกลาง:

กองกำลังอื่น ๆ:
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย พรรคสังคมนิยมปฏิวัติฝ่ายซ้าย
    (หลัง ค.ศ. 1918)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเขียว
    (หลัง ค.ศ. 1919)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย มัคนอวช์ชือนา
    (หลัง ค.ศ. 1920)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กบฏครอนสตัดต์
    (1921)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย บาสมาชิ
    (1918–22)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย บูฆอรอ
    (1920)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย ฆีวอ
    (1918–20)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย อัฟกานิสถาน
    (จนถึง ค.ศ. 1922)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย เปอร์เซีย
    (1919–20)
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ

สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย วลาดีมีร์ เลนิน
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย เลออน ทรอตสกี
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย มีฮาอิล คาลีนิน
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย มีคาอิล ตูคาเชฟสกี
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย มีฮาอิล ฟรุนเซ
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย คลีเมนต์ โวโรชีลอฟ
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย เซมิออน บูดิออนนืย
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย วาซีลี บลูย์เคียร์
สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซีย โจเซฟ สตาลิน


สงครามกลางเมืองรัสเซีย วลาดีมีร์ วอลสกี
สงครามกลางเมืองรัสเซีย มารียา สปีรีโดโนวา
สงครามกลางเมืองรัสเซีย นือกือฟอร์ ฮรือฮอริว 
สงครามกลางเมืองรัสเซีย แนสตอร์ มัคนอ
สงครามกลางเมืองรัสเซีย สเตปัน เปตรีเชนโก
และคนอื่น ๆ

สงครามกลางเมืองรัสเซีย อะเลคซันดร์ เคเรนสกี Surrendered
สงครามกลางเมืองรัสเซีย อะเลคซันดร์ คอลชัค โทษประหารชีวิต
สงครามกลางเมืองรัสเซีย ลัฟร์ คอร์นีลอฟ 
สงครามกลางเมืองรัสเซีย อันตอน เดนีกิน
สงครามกลางเมืองรัสเซีย ปิออตร์ วรานเกล
สงครามกลางเมืองรัสเซีย นีโคไล ยูเดนิช
สงครามกลางเมืองรัสเซีย กริกอรี เซมิออนอฟ โทษประหารชีวิต
สงครามกลางเมืองรัสเซีย เยฟเกนี มิลเลียร์
สงครามกลางเมืองรัสเซียสาธารณรัฐดอน ปิออตร์ ครัสนอฟ
สงครามกลางเมืองรัสเซียสงครามกลางเมืองรัสเซีย อาร์. วอน อุนเกรน โทษประหารชีวิต


โปแลนด์ ยูแซฟ ปิวซุดสกี
สงครามกลางเมืองรัสเซีย เค.จี.อี. มันเนอร์เฮม
สงครามกลางเมืองรัสเซีย ซือมอน แปตลูรา
และคนอื่น ๆ
กำลัง

  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย มัคนอวต์ซี:
    103,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเขียว:
    70,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองกำลังกบฏครอนสตัดต์:
    17,961
กองกำลังท้องถิ่น:
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพรัสเซียใต้: 270,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพไซบีเรีย: 60,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพโคมุช: 30,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพตะวันตกเฉียงเหนือ: 18,500 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเหนือ: 54,700 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพตะวันตก: 48,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพโอเรนบูร์ก: 25,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพยูรัล: 17,200 (สูงสุด)

อื่น ๆ:

อื่น ๆ:
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพยูเครน:
    100,000 (สูงสุด)

    สนับสนุนโดย:

  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพฮังการี:
    30,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพลัตเวีย:
    69,232 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเอสโตเนีย:
    86,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพลิทัวเนีย:
    20,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย ทหารอาสาสมัครฟินแลนด์:
    8,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองโจรชาวป่า:
    2,000 (สูงสุด)
  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองพลน้อยสวีเดน:
    1,000 (สูงสุด)

  • สงครามกลางเมืองรัสเซีย กองทัพเยอรมัน:
    ~547,000 (สูงสุด)
อื่น ๆ:

ระบอบราชาธิปไตยรัสเซียยุติลงหลังการสละราชสมบัติของซาร์นีโคไลที่ 2 ในระหว่างการปฏิวัติเดือนกุมภาพันธ์ และประเทศเข้าสู่สถานะรัฐทวิอำนาจ ซึ่งความตึงเครียดของอำนาจควบคู่สิ้นสุดลงเมื่อเกิดการปฏิวัติเดือนตุลาคมที่นำโดยบอลเชวิค โดยได้ล้มล้างอำนาจของรัฐบาลชั่วคราวของสาธารณรัฐรัสเซียใหม่ บอลเชวิคเข้ายึดอำนาจโดยไม่ได้รับการรับรองในระดับสากลและสถานการณ์ภายในประเทศจุดประกายให้เกิดสงครามกลางเมือง ซึ่งสองกองกำลังที่ใหญ่ที่สุดประกอบด้วย กองทัพแดงที่ต่อสู้เพื่อการก่อตั้งรัฐสังคมนิยมซึ่งนำโดยบอลเชวิคของวลาดีมีร์ เลนิน และกองกำลังพันธมิตรอย่างหลวม ๆ ที่เรียกขานกันว่ากองทัพขาว ซึ่งเป็นแนวหลักของฝ่ายการเมืองที่ต่อต้านบอลเชวิคทั้งฝ่ายขวาและฝ่ายซ้าย นอกจากนี้ยังมีกลุ่มสังคมนิยมที่ขัดแย้งกับบอลเชวิค โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มอนาธิปไตยยูเครนมัคนอวช์ชีนาและพรรคสังคมนิยมปฏิวัติฝ่ายซ้าย เช่นเดียวกันกับกองทัพเขียวซึ่งไม่ฝักใฝ่อุดมการณ์ใด ๆ ต่อต้านบอลเชวิค ขบวนการขาว และการแทรกแซงของต่างชาติ มีทั้งหมดสิบสามชาติที่เข้าแทรกแซงประเทศเพื่อต่อต้านกองทัพแดง โดยที่โดดเด่นคือการแทรกแซงของฝ่ายสัมพันธมิตร ซึ่งมีเป้าประสงค์หลักคือการสร้างแนวรบด้านตะวันออกของสงครามโลกครั้งที่หนึ่งอีกครั้ง สามชาติมหาอำนาจกลางได้เข้าแทรกแซงรัสเซียเช่นกัน เพื่อคานกับการแทรกแซงของฝ่ายสัมพันธมิตร โดยมีเป้าประสงค์หลักในการรักษาดินแดนที่พวกเขาได้รับในสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ที่ลงนามกับรัสเซียโซเวียต

ในช่วงแรกของสงคราม บอลเชวิคสามารถรวมอำนาจควบคุมเหนือพื้นที่ส่วนใหญ่ของอดีตจักรวรรดิ การลงนามในสนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ ซึ่งเป็นการสงบศึกอย่างเร่งด่วนกับจักรวรรดิเยอรมัน ส่งผลให้รัสเซียถูกยึดครองดินแดนอันกว้างใหญ่ในระหว่างความโกลาหลจากการปฏิวัติ ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1918 หน่วยทหารเชโกสโลวักในรัสเซียกระทำการกบฏในไซบีเรีย ซึ่งการตอบสนองต่อเหตุการณ์นี้ ฝ่ายสัมพันธมิตรเริ่มเข้าแทรกแซงรัสเซียเหนือและไซบีเรีย และได้รวมกับกองกำลังอื่นในการจัดตั้งรัฐบาลชั่วคราวแห่งรัสเซียทั้งปวง ทำให้บอลเชวิคสูญเสียการควบคุมดินแดนเหลือเพียงพื้นที่ส่วนใหญ่ของรัสเซียยุโรปและบางส่วนของเอเชียกลาง ใน ค.ศ. 1919 กองทัพขาวดำเนินการรุกหลายแนวรบจากฝั่งตะวันออกในเดือนมีนาคม จากฝั่งใต้ในเดือนกรกฎาคม และฝั่งตะวันตกในเดือนตุลาคม อย่างไรก็ตาม การรุกของกองทัพขาวถูกตอบโต้จากการรุกกลับแนวรบด้านตะวันออก การรุกกลับแนวรบด้านใต้ และความพ่ายแพ้ของกองทัพตะวันตกเฉียงเหนือ

ในระหว่าง ค.ศ. 1919 กองทัพขาวถอยทัพและในช่วงเริ่มต้น ค.ศ. 1920 ได้ปราชัยทั้งหมดสามแนวรบ แม้ว่าบอลเชวิคจะเป็นฝ่ายชนะ แต่ขอบเขตของรัฐรัสเซียนั้นลดลง อันเนื่องจากกลุ่มชาติพันธุ์ที่ไม่ใช่รัสเซียจำนวนมากถือโอกาสขณะประเทศระส่ำระสายผลักดันการประกาศเอกราชของชาติตนเอง ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1921 ระหว่างสงครามโปแลนด์–โซเวียต ได้มีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพรีกา ซึ่งแบ่งแยกดินแดนพิพาทในเบลารุสและยูเครนระหว่างสาธารณรัฐโปแลนด์กับรัสเซียโซเวียต ทางการโซเวียตพยายามที่จะรวมประเทศเอกราชทั้งหมดที่แยกตัวออกจากอดีตจักรวรรดิอีกครั้ง แต่ก็ประสบผลสำเร็จเพียงบางส่วนเท่านั้น เอสโตเนีย ฟินแลนด์ ลัตเวีย และลิทัวเนียสามารถขับไล่การบุกครองของโซเวียตได้สำเร็จ ในขณะที่ยูเครน เบลารุส (อันเป็นผลมาจากสงครามโปแลนด์–โซเวียต) อาร์มีเนีย อาเซอร์ไบจาน และจอร์เจียถูกยึดครองโดยกองทัพแดง ในระหว่าง ค.ศ. 1921 รัสเซียโซเวียตสามารถพิชิตขบวนการชาตินิยมยูเครนและยึดครองคอเคซัส แม้ว่ายังมีการก่อการกำเริบต่อต้านบอลเชวิคในเอเชียกลางที่ดำเนินไปจนกระทั่งปลายทศวรรษ 1920

กองทัพภายใต้การบัญชาการของอะเลคซันดร์ คอลชัคถูกบีบบังคับให้ล่าถอยกำลังไปทางตะวันออก กองทัพแดงรุกหน้าต่อไปทางตะวันออก แม้จะพบการต้อต้านในชีตา ยาคุต และมองโกเลีย ในแนวรบทางใต้ กองทัพแดงสามารถแยกกองทัพดอนกับกองทัพอาสาสมัครและบีบบังคับให้อพยพไปยังโนโวรอสซีสค์ในเดือนมีนาคม และไปยังไครเมียในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1920 หลังจากนั้นมีการต่อต้านบอลเชวิคเป็นระยะ ๆ เป็นเวลาหลายปีกระทั่งการล่มสลายของกองทัพขาวในยาคูเตียในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1923 แต่ขบวนการบาสมาชิในเอเชียกลางและดินแดนฮาบารอฟสค์ยังคงดำเนินต่อกระทั่ง ค.ศ. 1934 สงครามกลางเมืองรัสเซียสร้างความเสียหายต่อมนุษยชาติเป็นอย่างมาก โดยมีผู้เสียชีวิตจากสงครามประมาณ 7 ถึง 12 ล้านคน ซึ่งส่วนใหญ่ล้วนเป็นพลเมืองทั้งสิ้น

เชิงอรรถ

อ้างอิง

บรรณานุกรม

หนังสืออ่านเพิ่ม

  • Acton, Edward, V. et al. eds. Critical companion to the Russian Revolution, 1914–1921 (Indiana UP, 1997).
  • Brovkin, Vladimir N. (1994). Behind the Front Lines of the Civil War: Political Parties and Social Movements in Russia, 1918–1922. Princeton UP. excerpt เก็บถาวร 28 กรกฎาคม 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • Dupuy, T. N. The Encyclopedia of Military History (many editions) Harper & Row Publishers.
  • Ford, Chris. "Reconsidering the Ukrainian Revolution 1917–1921: The Dialectics of National Liberation and Social Emancipation." Debatte 15.3 (2007): 279–306.
  • Peter Kenez. Civil War in South Russia, 1918: The First Year of the Volunteer Army (U of California Press, 1971).
  • Lincoln, W. Bruce. Red victory: A history of the Russian Civil War (1989).
  • Luckett, Richard. The White Generals: An Account of the White Movement and the Russian Civil War (Routledge, 2017).
  • Marples, David R. Lenin's Revolution: Russia, 1917–1921 (Routledge, 2014).
  • Moffat, Ian, ed. The Allied Intervention in Russia, 1918–1920: The Diplomacy of Chaos (2015)
  • Polyakov, Yuri. The Civil War in Russia: Its Causes and Significance (Novosti, 1981).
  • Serge, Victor. Year One of the Russian Revolution (Haymarket, 2015).
  • Smele, Jonathan D. "Still Searching for the 'Third Way': Geoffrey Swain's Interventions in the Russian Civil Wars". Europe-Asia Studies 68.10 (2016): 1793–1812. doi:10.1080/09668136.2016.1257094.
  • Smele, Jonathan D. "'If Grandma had Whiskers...': Could the Anti-Bolsheviks have won the Russian Revolutions and Civil Wars? Or, the Constraints and Conceits of Counterfactual History." Revolutionary Russia (2020): 1–32. doi:10.1080/09546545.2019.1675961.
  • Stewart, George. The White Armies of Russia: A Chronicle of Counter-Revolution and Allied Intervention (2008) excerpt เก็บถาวร 27 มิถุนายน 2015 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • Stone, David R. "The Russian Civil War, 1917–1921," in The Military History of the Soviet Union.
  • Swain, Geoffrey (2015). The Origins of the Russian Civil War excerpt เก็บถาวร 28 กรกฎาคม 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

แหล่งข้อมูลปฐมภูมิ

  • Butt, V. P., et al., eds. The Russian Civil War: Documents from the Soviet Archives (Springer, 2016).
  • McCauley, Martin, ed. The Russian Revolution and the Soviet State 1917–1921: Documents (Springer, 1980).
  • Murphy, A. Brian, ed. The Russian Civil War: Primary Sources (Springer, 2000) online review เก็บถาวร 27 มิถุนายน 2020 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

แหล่งข้อมูลอื่น

This article uses material from the Wikipedia ไทย article สงครามกลางเมืองรัสเซีย, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.

Tags:

สงครามกลางเมืองรัสเซีย เชิงอรรถสงครามกลางเมืองรัสเซีย อ้างอิงสงครามกลางเมืองรัสเซีย บรรณานุกรมสงครามกลางเมืองรัสเซีย หนังสืออ่านเพิ่มสงครามกลางเมืองรัสเซีย แหล่งข้อมูลอื่นสงครามกลางเมืองรัสเซียการปฏิวัติรัสเซียการปฏิวัติเดือนตุลาคมจักรวรรดิรัสเซียรัฐบาลชั่วคราวรัสเซียสหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตรัสเซียสหภาพโซเวียต

🔥 Trending searches on Wiki ไทย:

กรมราชเลขานุการในพระองค์มิเกล อาร์เตตาข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาพระมหากษัตริย์ไทยประเทศสเปนมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์สโมสรฟุตบอลเชลซีรายชื่อประเทศในทวีปเอเชียเรียงตามประชากรจังหวัดสกลนครดาวิกา โฮร์เน่หม่อมหลวงขวัญทิพย์ เทวกุลรายชื่อตอนในเป็นต่อสโมสรฟุตบอลยูเวนตุสรามาวดี นาคฉัตรีย์ประเทศไทยกองทัพเรือไทยหน้าไพ่แจ็กสัน หวังกัญญาวีร์ สองเมืองปิยวดี มาลีนนท์พีรวัส แสงโพธิรัตน์นาฬิกาหกชั่วโมงจังหวัดเพชรบูรณ์ดวงอาทิตย์25 เมษายนแบตเตอรี่ธี่หยด 2ดวงจันทร์อุรัสยา เสปอร์บันด์กพล ทองพลับชานน สันตินธรกุลอูราวะ เรดไดมอนส์มัตติน เออเดอโกร์มูฮัมหมัด อุสมานมูซารายชื่อตอนในวันพีซ (อนิเมะ)สโมสรฟุตบอลลีดส์ยูไนเต็ดเอกซ์เอกซ์เอกซ์เทนเทสซิยอนสโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกนินจาคาถาโอ้โฮเฮะจังหวัดชลบุรีต่อศักดิ์ สุขวิมลสกีบีดีทอยเล็ตสัญญา คุณากรสราวุฒิ พุ่มทององศาเซลเซียสจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ฮอร์โมนส์ วัยว้าวุ่นเนย์มาร์สมชาย แสวงการฟุตซอลโลก 2021อาณาจักรอยุธยาไคลี เจนเนอร์พระเจ้าบุเรงนองคริสเตียโน โรนัลโดรัตนวดี วงศ์ทองวัดพระศรีรัตนศาสดารามสหรัฐโชเซ มูรีนโยจิรวรรณ เตชะหรูวิจิตรภรภัทร ศรีขจรเดชาสิ่งเล็กเล็กที่เรียกว่า...รักลมเล่นไฟอรจิรา แหลมวิไลใหม่ เจริญปุระสาธุ (ละครโทรทัศน์)ประเทศอิตาลีเกศริน ชัยเฉลิมพลราชสกุลภาษาในประเทศไทยลภัสลัล จิรเวชสุนทรกุลต้นตะวัน ตันติเวชกุลสโมสรฟุตบอลเชฟฟีลด์ยูไนเต็ดอแมนด้า ออบดัมธนภพ ลีรัตนขจรเข็มอัปสร สิริสุขะมรรคมีองค์แปดพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสรีพิศุทธ์ เตมียเวสเพลง🡆 More