Usain Bolt: Jamajski lekkoatleta, sprinter i piłkarz

Leo Bolt (ur. 21 sierpnia 1986 w Sherwood Content, Trelawny) – jamajski lekkoatleta, sprinter, ośmiokrotny mistrz olimpijski z Pekinu, Londynu oraz Rio de Janeiro, jedenastokrotny mistrz, dwukrotny wicemistrz oraz brązowy medalista mistrzostw świata. Obecny^[kiedy?] rekordzista świata w sprincie na dystansie 100 i 200 m. Mierzy 195 cm wzrostu, waży około 94 kg. Dzięki swoim osiągnięciom i dominacji w rywalizacji sprinterskiej jest powszechnie uważany za najlepszego sprintera w historii. Jest nazywany Błyskawica.

Usain Bolt

Usain Bolt (2016)
Data i miejsce urodzenia	21 sierpnia 1986 Sherwood Content
Wzrost	195 cm
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Jamajka Igrzyska olimpijskie złoto Pekin 2008 bieg na 100 m złoto Pekin 2008 bieg na 200 m złoto Londyn 2012 bieg na 100 m złoto Londyn 2012 bieg na 200 m złoto Londyn 2012 sztafeta 4 × 100 m złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 100 m złoto Rio de Janeiro 2016 bieg na 200 m złoto Rio de Janeiro 2016 sztafeta 4 × 100 m Mistrzostwa świata złoto Berlin 2009 bieg na 100 m złoto Berlin 2009 bieg na 200 m złoto Berlin 2009 sztafeta 4 × 100 m złoto Daegu 2011 bieg na 200 m złoto Daegu 2011 sztafeta 4 × 100 m złoto Moskwa 2013 bieg na 100 m złoto Moskwa 2013 bieg na 200 m złoto Moskwa 2013 sztafeta 4 × 100 m złoto Pekin 2015 bieg na 100 m złoto Pekin 2015 bieg na 200 m złoto Pekin 2015 sztafeta 4 × 100 m srebro Osaka 2007 bieg na 200 m srebro Osaka 2007 sztafeta 4 × 100 m brąz Londyn 2017 bieg na 100 m IAAF World Relays srebro Nassau 2015 sztafeta 4 × 100 m
Odznaczenia
Multimedia w Wiki Commons

Po raz pierwszy w karierze na igrzyskach olimpijskich wystąpił w Atenach (2004), wówczas odpadł w eliminacjach biegu na 200 m.

16 sierpnia 2008 podczas letnich igrzysk olimpijskich w Pekinie ustanowił nowy rekord świata w biegu na 100 m (9,69 s), poprawiając swój dotychczasowy najlepszy rezultat (9,72 s). W biegu tym, rozegranym w bezwietrznych warunkach, niezagrożony ze strony przeciwników (drugiego na mecie Richarda Thompsona pokonał o 0,20 s), zwolnił na ostatnich kilkunastu metrach i podniósł w geście zwycięstwa ręce.

Cztery dni później zdobył drugie olimpijskie złoto. W finałowym biegu na 200 m pobił rekord Michaela Johnsona o 0,02 s, osiągając czas 19,30 s z przeciwnym wiatrem – 0,9 m/s oraz czasem reakcji startowej 0,182 s, pokonując tym samym Shawna Crawforda o 0,66 s i Waltera Dixa o 0,68 s. Churandy Martina oraz Wallace Spearmon zostali w tym biegu zdyskwalifikowani.

Trzeci złoty medal olimpijski zdobył w sztafecie 4 × 100 m. Drużyna Jamajki w składzie Michael Frater, Nesta Carter, Usain Bolt, Asafa Powell ustanowiła nowy rekord świata – 37,10 s. W styczniu 2017 roku MKOl poinformował o dyskwalifikacji sztafety jamajskiej, ponieważ po ponownym przeanalizowaniu próbek Carter uzyskał pozytywny wynik kontroli antydopingowej.

Podczas mityngu Golden League w Brukseli 5 września 2008 uzyskał w deszczowych warunkach najlepszy w historii biegu na 100 m mężczyzn wynik pod wiatr: 9,77 s przy -1,3 m/s. Tym samym w 2008 roku przebiegł dystans 100 m poniżej 10 sekund aż 10-krotnie, a 200 m poniżej 20 sekund 6-krotnie.

16 sierpnia 2009 na mistrzostwach świata w Berlinie, w czasie reakcji startowej 0,146, poprawił rekord świata w biegu na 100 m na 9,58 s. W tym biegu na najszybszym odcinku 60-80 m pobiegł z prędkością 44,72 km/h.

20 sierpnia 2009 został mistrzem świata w biegu na 200 m. Bolt przebiegł ten dystans w czasie 19,19 s, bijąc własny rekord świata o 0,11 s. Pierwsze 100 m dystansu pokonał w czasie 9,92 s (0-50 m w 5,6 s; 50-100 m w 4,32 s), czyli o 0,20 s szybciej od najszybszego biegu Michaela Johnsona, natomiast drugie 100 m pokonał w czasie 9,27 s (100-150 m w 4,52 s; 150-200 m w 4,75 s) czyli o 0,07 s wolniej. Reakcja startowa w tym biegu wyniosła 0,133 s.

W 2010 roku Bolt odmówił udziału w zawodach w Londynie ze względu na niekorzystne regulacje podatkowe, które pozbawiłyby go większości honorarium.

Po pierwszym od dwóch lat przegranym biegu (z Amerykaninen Tysonem Gayem na mityngu w Sztokholmie) Bolt ogłosił przedwczesne zakończenie sezonu z powodu kontuzji pleców.

W 2011 roku na mistrzostwach świata w Daegu, Bolt został zdyskwalifikowany w biegu na 100 m za falstart. Było to równoznaczne z utratą tytułu Mistrza Świata (tytuł ten zdobył jego rodak – Yohan Blake). W biegu na 200 m zdobył złoty medal, z wynikiem 19,40 s. Dwa dni później zdobył złoty medal w sztafecie 4 × 100 m, a reprezentacja Jamajki pobiła rekord świata wynikiem 37,04 s.

W sezonie 2014 Bolt z powodu kontuzji wystąpił jedynie w trzech zawodach: razem z kolegami z reprezentacji zdobył złoto w sztafecie 4 x 100 metrów na igrzyskach Wspólnoty Narodów, zwyciężył w biegu na 100 metrów rozegranym na Copacabanie oraz triumfował na tym samym dystansie podczas rozegranego w Warszawie memoriału Kamili Skolimowskiej.

Pięciokrotny (2008, 2009, 2011, 2012 i 2013) laureat plebiscytu na lekkoatletę roku – IAAF World Athlete of the Year.

W Londynie poprawił o 0,06 s rekord olimpijski w biegu na 100 m na 9,63 s.

Zwycięzca łącznej punktacji Diamentowej Ligi 2012 w biegu na 100 metrów.

We wrześniu 2013 ogłosił, że planuje zakończyć karierę po igrzyskach w 2016. Jednakże później, w lipcu 2017 zdecydował, że jego ostatnimi zawodami będą Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce 2017 w Londynie. Postanowił zrezygnować z bronienia tytułu w biegu na 200 metrów. Ostatecznie wywalczył brąz na 100 m, natomiast z powodu skurczu mięśnia udowego nie ukończył sztafety 4x100 metrów. Po tych startach potwierdził, że definitywnie skończył karierę.

W lipcu 2018 zgłosił się na sześciotygodniowe testy do australijskiego A-ligowego klubu piłkarskiego Central Coast Mariners. W drużynie zagrał w 12 spotkaniach, zdobył 3 bramki i zaliczył 2 asysty, po czym wycofał się z dalszej gry.^{[potrzebny przypis]}

Bieg na 100 metrów

Rok	Wiek	Czas [s]	Miejsce	Data	Wynik na świecie
2007	21 lat	10,03	Retimno	18 lipca	12.
2008	22 lata	9,69	Pekin	16 sierpnia	1.
2009	23 lata	9,58	Berlin	16 sierpnia	1.
2010	24 lata	9,82	Lozanna	8 lipca	3.
2011	25 lat	9,76	Bruksela	16 września	1.
2012	26 lat	9,63	Londyn	5 sierpnia	1.
2013	27 lat	9,77	Moskwa	11 sierpnia	1.
2014	28 lat	9,98	Warszawa	23 sierpnia	15.
2015	29 lat	9,79	Pekin	23 sierpnia	2.
2016	30 lat	9,81	Rio de Janeiro	14 sierpnia	2.

Bieg na 200 metrów

Rok	Wiek	Czas [s]	Miejsce	Data	Wynik na świecie
2002	16 lat	20,58	Kingston	18 lipca	60.
2003	17 lat	20,13	Bridgetown	20 lipca	9.
2004	18 lat	19,93	Hamilton	11 kwietnia	2.
2005	19 lat	19,99	Londyn	22 lipca	3.
2006	20 lat	19,88	Lozanna	11 lipca	4.
2007	21 lat	19,75	Kingston	24 czerwca	3.
2008	22 lata	19,30	Pekin	20 sierpnia	1.
2009	23 lata	19,19	Berlin	20 sierpnia	1.
2010	24 lata	19,56	Kingston	1 maja	1.
2011	25 lat	19,40	Daegu	3 września	2.
2012	26 lat	19,32	Londyn	9 sierpnia	1.
2013	27 lat	19,66	Moskwa	17 sierpnia	1.
2015	29 lat	19,55	Pekin	27 sierpnia	1.
2016	30 lat	19,78	Rio de Janeiro	17 sierpnia 18 sierpnia	3.

• 2008   Order of Distinction (Jamajka)
• 2009   Członek Orderu Jamajki

• Usain Bolt w bazie World Athletics (ang.) [dostęp 2014-04-13].  
• Oficjalna strona Usaina Bolta (ang.) [dostęp 12 listopada 2011].
• Wyniki olimpijskie zawodnika w serwisie Sports-Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-08)]. (ang.) [dostęp 12 listopada 2011].
• Usain Bolt, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2015-06-19]  (ang.).