Batumi: Miasto w Gruzji, nad Morzem Czarnym

Położone jest w pobliżu granicy z Turcją. Drugie co do wielkości miasto kraju (po Tbilisi). Batumi jest siedzibą Gruzińskiego Sądu Konstytucyjnego. W 2023 Batumi liczyło 179,1 tys. mieszkańców.

Batumi

ბათუმი

Batumi
Herb Flaga
Państwo	Gruzja
Region	Adżarska Republika Autonomiczna
Data założenia	1010
Prawa miejskie	1866
Burmistrz	Dżemal Ananidze
Powierzchnia	64,9 km²
Wysokość	0 m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	179,1 tys. 2382,1 os./km²
Nr kierunkowy	(+995) 422
Kod pocztowy	6000-6010
Położenie na mapie Gruzji Batumi
Położenie na mapie Europy Batumi
Położenie na mapie Adżarii Batumi
41°38′19″N 41°38′14″E/41,638611 41,637222
Multimedia w Wiki Commons
Cytaty w Wikicytatach
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Miasto jest dużym ośrodkiem przemysłowym i znanym uzdrowiskiem. Mieści się tutaj rafineria ropy naftowej (rurociąg z Baku). Dominuje przemysł maszynowy (maszyny i urządzenia dla przemysłu spożywczego i naftowego), stoczniowy, drzewny, elektrotechniczny oraz spożywczy. W mieście znajduje się port handlowy (głównie import ropy naftowej) i lotniczy, a także wyższa szkoła pedagogiczna.

Stolica Autonomicznej Republiki Adżarii, wchodzącej w skład Republiki Gruzińskiej. Skład etniczny urozmaicony: Gruzini – chrześcijanie i Gruzini – muzułmanie, przede wszystkim w tej grupie Adżarowie; Rosjanie, Ormianie i Żydzi.

Batumi powstało na miejscu wcześniejszego fortu rzymskiego Batys, jako gruzińska twierdza o nazwie Tamaryscihe. Od około XI wieku miasto nosi obecną nazwę. W XVII wieku zostało zdobyte przez Turków, a następnie zislamizowane. Po wojnie rosyjsko-tureckiej zostało w 1878 roku przyłączone do Imperium Rosyjskiego. W czasie panowania rosyjskiego miasto stało się ośrodkiem przetwórstwa ropy, powstał port naftowy, a także zostało połączone z Baku linią kolejową. Od marca 1918 r. miasto znajdowało się w ręku Turków, a następnie od grudnia tego roku — Anglików, którzy zamierzali wprowadzić w życie projekt wolnego miasta Batumi. W marcu 1921 r. Armia Czerwona obaliła gruziński rząd mienszewicki, a Batumi stało się stolicą autonomicznej Adżarskiej SRR. Od 1991 roku wchodzi w skład Gruzji, będąc stolicą Adżarskiej Republiki Autonomicznej.

Do najważniejszych atrakcji miasta należą turecki meczet z drugiej połowy XIX wieku, eklektyczna zabudowa willowa z przełomu XIX i XX wieku, Park Przymorski, Uniwersytet (leżący bezpośrednio przy plaży nadmorskiej), synagoga, dawny kościół katolicki z początku XX wieku, delfinarium, a także ogród botaniczny (założony w 1912 roku) z bogatą kolekcją roślinności zwrotnikowej i podzwrotnikowej. Muzeum Józefa Stalina zostało zlikwidowane w 2013 z powodu niewielkiej liczby odwiedzających.

17.03.2022 odsłonięto pomnik Lecha Kaczyńskiego, który stanął na nadmorskim bulwarze Lecha i Marii Kaczyńskich.

Osobny artykuł: Ogród Botaniczny w Batumi.

W mieście znajduje się wiele instytucji kulturalnych – Adżarskie Muzeum Krajoznawcze (z działem prezentującym dzieje Adżarii, z działem etnograficznym; w stałej ekspozycji również „Złoty Skarb” – zabytki epoki antycznej), Muzeum Archeologiczne, Galeria Sztuki, teatr dramatyczny, kina. W okresie letnim miejsce licznych festiwali i spotkań o charakterze kulturalnym (m.in. festiwal muzyki klubowej, festiwal filmowy itp.).

W Batumi zlokalizowany jest różnorodny przemysł, zwłaszcza petrochemiczny (połączenie ropociągiem z Baku), stoczniowy i spożywczy. Miasto jest jednak przede wszystkim znanym ośrodkiem wypoczynkowym, z dobrze zagospodarowanym pasem nadmorskim (promenada, restauracje, sala koncertowa otwarta w 2013) i bezpłatnymi, kamienistymi plażami. Są tu też pola herbaciane – obecnie tylko nieliczne.

Ważny węzeł komunikacyjny kraju. Największy port na czarnomorskim wybrzeżu Kaukazu. Miasto posiada też port lotniczy.

Lista miast partnerskich Batumi:

• Synagoga w Batumi

• Plan miasta Batumi. adjara.gov.ge. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-05)].
• Galeria fotografii miasta Batumi. adjara.gov.ge. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-07)].
• Oficjalna strona miasta – Urząd miejski