ਸੰਭਾਵਨਾ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਘਟਨਾ ਦੇ ਹੋਣ ਜਾਂ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਸੰਜੋਗ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 0 ਜਾਂ 1 ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 0 ਕਿਸੇ ਘਟਨਾ ਦਾ ਅਸੰਭਵ ਹੋਣਾ ਅਤੇ 1 ਉਸਦਾ ਯਕੀਨੀ ਹੋਣਾ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਹੋਣਾ ਯਕੀਨੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਸਿੱਕੇ ਦਾ ਨਿਰਪੱਖ ਉਛਾਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਿੱਤ ਜਾਂ ਪੱਟ ਆਉਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੌਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਥੇ ਚਿੱਤ ਜਾਂ ਪੱਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ½ (50%) ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਧਰਨਾ ਨੂੰ ਗਣਿਤ ਦੇ ਫਾਰਮੂਲਿਆਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸਿਧਾਂਤ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਤਜੁਰਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਲਿਖਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੇਤਰਤੀਬੇ ਜਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੋਣ, ਤਾਂ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸੰਖਿਅਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਲ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸਿੱਕੇ ਦੇ ਦੋ ਵਾਰ ਨਿਰਪੱਖ ਉਛਾਲ ਵਿੱਚ ਚਿੱਤ ਜਾਂ ਚਿੱਤ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ¼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚਿੱਤ-ਚਿੱਤ, ਚਿੱਤ-ਪੱਟ, ਪੱਟ-ਚਿੱਤ, ਪੱਟ-ਪੱਟ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਰਾਬਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਹਾਰਕ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲਾ ਵਰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸੁਭਾਅ ਬਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ-
ਇਹ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਕੁਝ ਉਦੇਸ਼ ਜ ਭੌਤਿਕ ਹਾਲਤ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨੰਬਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ- ਆਵਿਰਤੀ ਸੰਭਾਵਨਾ, ਜੋ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਜੁਰਬੇ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਆਵਿਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੇਤਰਤੀਬ ਘਟਨਾ ਦੀ ਸੰਭਵਾਨਾ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਸੀਮਾ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਅੰਤਰਮੁਖੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਫੀਸਦੀ ਨੰਬਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਦਰ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕੀਮਤ ਜਿਸਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਖਰੀਦੋਗੇ ਜੋ ਕਿ ਸਹੂਲਤ ਦੇ 1 ਯੂਨਿਟ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੇ ਓਹ E ਹੋਵੇ ਅਤੇ 0 ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੇ ਓਹ E ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ- ਬੇਜ਼ੀਅਨ ਸੰਭਾਵਨਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਮਾਹਰ ਗਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਤਜਰਬੇ ਦਾ ਡਾਟਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਕੁਝ (ਅੰਤਰਮੁਖੀ) ਪੁਰਾਣੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੰਡ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵਨਾ ਫੰਕਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਉਤਪਾਦ, ਸਾਧਾਰਨਤਾ, ਪਿਛਲੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੀ ਵੰਡ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੀ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ।
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਸੰਭਾਵਨਾ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.