Parsec

Son nom ven d'una contraccion amb l'expression « parallaxi d'una segonda d'arc ».

Aquela unitat resulta de l’utilizacion d’un metòde trigonometric dich « metòde de la parallaxi », servent a determinar la distància separant un observator d’un objècte alunhat quin que siá, a la mesura de la distància dels objèctes celèstes.

 

Lo parsec se definís coma la distància ont una unitat astronomica (ua) sosten un angle d’una segonda d'arc. Se la parallaxi d’una estela es mesurada en segondas d’arc, alara la distància entre aquela estela e lo Solelh, exprimida en parsecs, es egala a l’invèrs d'aquela valor.

Coma o mòstra lo calcul en dejós, un parsec val 3,085 677× 10¹⁶ m, o prèp de 206 265 unitats astronomicas o 3,2616 annadas lutz.

Per de rasons practicas, los astronòms exprimisson sovent las distàncias dels objèctes astronomics en parsecs puslèu qu’en annadas lutz.

Las primièras mesuras de distància interestellara (l’estela 61 Cygni per Friedrich Wilhelm Bessel en 1838) s'efectuèron en utilizant la largor de l’orbita terrèstra per referéncia. Lo parsec deriva d'aquel metòde. La determinacion de las distàncias dels còrs celèstes es l'objècte principal de l’astrometria.

L’estela pus prèpa del Solelh, α Cen C (Proxima Centauri), se tròba a 1,316 parsec (4,28 annadas lutz). Las distàncias dels autres objèctes celèstes qu'apartenon pas al Sistèma Solar son fòrça mai grandas e se mesuran correntament en quiloparsecs (simbòl kpc) o megaparsecs (simbòl Mpc).

Las parallaxis an de valors flacas : 0,76″ per Proxima Centauri ; aital, lo metòde parallaxistic permet pas gaire de determinar de distàncias estellaras superioras a 100 parsecs, çò que correspond a de mesuras de parallaxi inferioras a 10 millisegondas d’arc.

Entre 1989 e 1993, lo satellit Hipparcos, lançat per l’Agéncia Espaciala Europèa, mesurèt la parallaxi d'aperaquí 100 000 estelas amb una precision superiora a la millisegonda d’arc, çò que permetèt de determinar la distància d’estelas alunhadas de nosautres de mai d’un quiloparsec.

 

Sus l'esquèma çai contra, S es lo Solelh, T la Tèrra e P un objècte situat a un parsec del Solelh : per definicion, l’angle ${\displaystyle \scriptscriptstyle {\widehat {SPT}}}$  es egal a una segonda d'arc (1″) e la distància ${\displaystyle [TS]}$  val una unitat astronomica (1 UA). Gràcias a aquelas règlas de trigonometria, se pòt calcular ${\displaystyle [SP]}$  :

${\displaystyle [SP]={\frac {TS}{\tan 1^{\prime \prime }}}\approx 206\,264,8062\!\ {\mbox{ UA}}}$ 

Coma

${\displaystyle 1{\mbox{ UA}}=}$ ${\displaystyle 1,495\,978\,706\,91\times 10^{11}\!{\mbox{ m}}}$ 

s'obten

${\displaystyle 1{\mbox{ pc}}\;\approx \;206\,264,8062\times 1,495\,978\,706\,91\times 10^{11}\!{\mbox{ m}}}$ 

e

${\displaystyle 1{\mbox{ pc}}\;\approx \;\color {Red}3,085\,677\,581\,282\times 10^{16}\!{\mbox{ m}}}$ 

Sus l'esquèma en dessús, l'angle que deuriá èsser d'una segonda a una valor fòrt superiora, e per conseguent l'ipotenusa es clarament pus longa que lo costat adjacent. En realitat, per un angle tan pichon, la diferéncia de longor entre las doas es fòrça flaca en valor relativa, e finalament l'ipotenusa val solament un pauc mai qu'un parsec (autrament dich, un parsec es tan la distància del Solelh a l'estela alunhada coma la de la Tèrra a l'estela alunhada).

Se cal tanben sovenir que per fòrça valors d'angles flacas, se pòt far l'aproximacion ${\displaystyle \scriptstyle \tan(x)\;\approx \;x}$  (e parièrament ${\displaystyle \scriptstyle \sin(x)\;\approx \;x}$ , d'ont l'afirmacion seguenta que lo costat adjacent e l'ipotenusa son quasiment egals), ${\displaystyle x}$  donat l'angle exprimit en radians, que val aquí ${\displaystyle \textstyle {\frac {\pi }{180\times 60\times 60}}}$  ; l'error relativa facha essent (en radians) de l'ordre de ${\displaystyle x^{2}}$ , doncas aquí, per de longors de l'òrdre d'un parsec, se fa (en utilizant aquelas formulas) una error de l'òrdre de la distància Tèrra-Luna, çò que pòt semblar important, mas es evidentament negligible per las escalas astronomicas consideradas.

Articles connèxes

• Annada lutz
• Unitat astronomica

Ligams extèrnes

• Conversion de parsec cap a d'autras unitats de longor