Pliozän

Anfungen hett dat Pliozän vör 5,33 Millionen Johren un weer vör 1,8 Mio. Johren wedder to End.

Bit vör enige Johren weer dat Pliozän noch Deel vun dat Tertiär un sien end weer togliek de Grenz to dat Quartär. Na de Neeindeelen warrt dat nu aver to dat Neogen rekent. Vör dat Pliozän liggt de öllere Epoch vun dat Miozän, dorna folgt de jüngere Epoch vun’t Pleistozän, also de Iestiet, mit den fakenen Wessel vun Kolt- un Warmtieten.

Dat Pliozän sülvst warrt noch mol in dree ünnerscheedlich Stopen indeelt (vun oolt na jung):

• Zancleum, dat is dat ünnere (fröhe) Pliozän vun 5,332-3,600 Ma vör vundaag.
• Piacenzium, dat is dat middlere Pliozän vun 3,600-2,588 Ma vör vundaag.
• Gelasium, dat is dat bövere (late) Pliozän vun 2,588-1,806 Ma vör vundaag.

In’t Pliozän weer dat Klima in Europa noch warm, aver de langsome Afköhlen hett al de bevörstahend Iestiet ankünnigt. In dat Gelasium sünd de Poolkappen veriest, womit na de hüütig Definitschoon dat Quartär mit de Iestieten losgahn is.

In dat Pliozän füng de Landbrüch twüschen Noord- un Süüdamerika an, sik to billn, wat en grötteren Influss harr op dat Utbreden vun Deeroorden, t. B. vun de Snüsseldeerten vun Afrika över Asien na Noord- un Süüdamerika. De süüdmaerikaansch Deertenwelt, de sik dorvör alleen un isoleert wieterentwickelt harr, hett sik nu verännert. In Europa sünd in’t middlere Pliozän de Deinotherien utstorven, dat is en fröhen Twieg, en Ünnerfamilie vun de Snüsseldeerten.

De alpidische Bargenbilln, de in’t Neogen un vör allen in’t Miozän aflopen de, keem in’t Pliozän to’n End. Dorbi weern de Alpen, de Karpaten un ok dat Himalaya opfalt worrn. De groten Sedimentmassen, de sik in europas Evenen un tektonischen Becken aflagert harrn, wünd in’t Pliozän blots noch vun teemlich dünne Schichten överdeckt worrn, bevör denn de Gletscher un dat mit de Ies transporteerte Schuttmassen ut de eersten groten Kolttieten de hüütige Landschap prägt hebbt.

• Eerdhistorie
• Eerdentstahn
• Geoloogsch Tietskala

• Ernst Probst: Deutschland in der Urzeit, C. Bertelsmann, München 1986