Alpen
De Alpen sünd de hööchste innereuropäische Barggrupp.
De geografisch Flach verdeelt si över de Staaten Frankriek, Italien, de Swiez, Düütschland, Liechtensteen, Öösterriek un Slowenien. De hööchste Barg vun de Alpen is de 4792 m hooge Mont Blanc an de Grenz twüschen Frankriek un Italien in de Westalpen.
| Alpen | ||
|---|---|---|
 | ||
| höögst Topp: | Mont Blanc | |
| Hööchd: | 4805,59 m | |
| Land: | Swiez | |
| Laag: | Frankriek, Monaco, Italien, Swiez, Liechtensteen, Düütschland, Öösterriek, Slowenien | |
| Kuntinent: | Europa | |
| Öller: | 290–35 Mio. Jaare, deelwiese ook öller (Protolithe bet ca. 1.750 Mio. Jare oold) | |
| Rebeed: | 200000 km² | |
| Koordinaten: | 46° 35′ N, 8° 37′ O | |
| ||
Entstahn
De geologsch Opfalden vun de Decken- und Faltenbargen is vör ungefäähr 35-30 Millionen Johr to Stannen kommen, as de afrikansche Kontinentalplatt na Noorden drift un mit de eurasisch Platt tohopenstött is.
Geografie Överblick
De Alpen sünd Klima- un Waterscheed twüschen Middeleuropa un den zentralen Middelmeerruum. Se fangt nördlich vun den Golf vun Genua an’n Apennin an, ümfaat in’n wieten Bagen na Westen de Poeven, vertwiegt si bi’n Lac du Bourget in’n Franzöösch un Swiezer Jura un endt na 750 km westöstlich Uttrecken fächerförmig in’n Oosten vör de westpannonisch Barg- un Högellann an de Donau bi Wien. In’n Noordoosten sünd de Alpen dör dat Wiener Becken vun de geologsch verwandten Karpaten afdeelt, in’n Süüdoosten gaht se in de Dinarisch Bargen ut Karst över. In’n Noorden fallt de Alpen allmählich to’n öösterrieksch un düütsch Alpenvörlannen af. Die Gesamtläng vun de Alpen vun Genua bit Wien is üm un bi 1200 km, de Breed is 150 bit 200 km, in’n Oosten bit 300 km. De Tipphögen in de westlich Bargstöck leegt meist bi 3000 - 4300 m över NN, in de Oostalpen sünd de Bargen ’n beten lütter. De hööchste Tipp vun de Alpen is de Mont Blanc mit 4809 Meters (wenn een de Ieskapp bavenop mitrekend).
Geografie
Vun Noord na Süüd ünnerdeelt sik de Alpen in dat Rebeet vun de Alpenvörlannen to de bövere Wooldgrenz (1500 bit 2000 m NN), in de Mittelalpen bit to de Sneegrenz (2000 bis 3100 m NN) un in de Hoochalpen. Vun West na Oost is de Lien Rhiental-Splügen-Comer See as Grenz twüschen de Oost- un de Westalpen defineert.
This article uses material from the Wikipedia Plattdüütsch article Alpen, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Der Inhalt ist verfügbar unter CC BY-SA 4.0, sofern nicht anders angegeben. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Plattdüütsch (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.